TÀI CHÍNH -
Tháng 03/2018
39
nươc trên thê giơi, co thê thây nôi dung chinh
sach va việc tô chưc thưc hiên ơ môi nươc rât khac
nhau, do điêu kiên kinh tê – xa hôi, thơi điêm
triên khai cua môi nươc khac nhau. Tuy nhiên, co
thê rut ra môt sô gợi ý mang tinh tương đôi thông
nhât có thể nghiên cứu mở ra các giải pháp cho
Việt Nam như sau:
Thứ nhất,
đôi tương ap dung BHTN. Ở hâu hêt
cac nươc la nhưng ngươi lam công ăn lương. Sau đo,
nêu như co điêu kiên, se mơ rông đôi tương ra cac
nhom lao đông khac như nông, lâm, ngư nghiêp…
Hinh thưc BHTN chu yêu la băt buôc.
Thứ hai,
tuy co khac nhau ơ rât nhiêu điêm, song
nhưng điêm chung giông nhau phai kê đên la chinh
sach BHTN cua cac nươc đêu quy đinh rât chăt che
va cu thê vê mưc đong gop vao quy BHTN cua
ngươi lao đông, ngươi sư dung lao đông, mưc hô
trơ chinh phu; điêu kiên hương, mưc hương, va thơi
gian hương trơ câp BHTN,…
Thứ ba,
chinh sach BHTN phai găp chăt che vơi
chinh sach thi trương lao đông như cac chương
trinh viêc lam, đao tao va đao tao lai tay nghê cho
ngươi lao đông nhăm giup ngươi thât nghiêp sơm
co cơ hôi tim viêc lam mơi.
Tài liệu tham khảo:
1. Nguyên Mai Phương – Luận án Tiến sỹ: Chế độ bảo hiểm thất nghiệp ở
Trung Quốc;
2. ThS. Nguyễn Mai Phương – Viện Nghiên cứu Trung Quốc: Bài hiểm thất
nghiệp Trung Quốc: Thực trạng và triển vọng phát triển;
3. Kinh nghiệm trợ cấp thất nghiệp ở các nước châu Á -
.
vn/kinh-nghiem-tro-cap-that-nghiep-o-cac-nuoc-chau-a;
4. Kinh nghiệm một số nước trên thế giới về hỗ trợ người lao động khi kết thúc
quan hệ việc làm -
doi-524/kinh-nghiem-mot-so-nuoc-tren-the-gioi-ve-ho-tro-nld-khi-ket-
thuc-quan-he-viec-lam-207202.tld;
5. KinhnghiệmgiảiquyếtthấtnghiệpởHànQuốc-http://tapchibaohiemxahoi.
gov.vn/tin-tuc/kinh-nghiem-giai-quyet-that-nghiep-o-han-quoc-14277.
quy định đặc biệt). Khi một người lao động đã
được hưởng trợ cấp thất nghiệp ở mức tối đa, thì
người đó phải làm việc tối thiểu 26 tuần nữa mới
áp dụng đủ yêu cầu cho một thời gian bảo hiểm
mới. Mức phạt áp dụng cho người tự bỏ việc hoặc
bị sa thải vì phạm kỷ luật là 5 tuần và phải đăng
ký tại trung tâm việc làm công.
Thời gian được hưởng trợ cấp thất nghiệp tối đa
là 5 năm. Người lao động có thể nhận 2 năm tiền trợ
cấp thất nghiệp trong khoảng thời gian là 3 năm; tuy
nhiên tiền trợ cấp thất nghiệp sẽ dừng khi người lao
động đủ 65 tuổi. Tiền trợ cấp có thể trả cho 5 ngày/
tuần nhưng mức tối đa là 3,760 DKK (tương đương
714 USD)/1 tuần.
Số tiền trợ cấp thất nghiệp được hưởng là 90%
thu nhập trước đó sau khi trừ 8% đóng bảo hiểm xã
hội. Đối với thanh niên: Trợ cấp thất nghiệp tương
đương USD 410/tuần cho người mới (người vừa mới
tham gia bảo hiểm khi ra trường). Người già trên 60
với 20 năm tham gia đóng bảo hiểm có thể được về
hưu sớm và nhận trợ cấp sau 2,5 năm; trên 63 tuổi
được nhận mức trợ cấp thất nghiệp tối đa cho đến
khi 67 tuổi (không yêu cầu đi tìm việc)
Thuận lợi của mô hình BHTN là các quỹ bảo hiểm
thất nghiệp riêng biệt kiểm soát việc thu quỹ bảo
hiểm thất nghiệp, xét đơn đề nghị hưởng bảo hiểm
thất nghiệp và thanh toán tiền trợ cấp thất nghiệp.
Theo nghiên cứu của Tạp chí Forbes về các
chương trình Bảo hiểm thất nghiệp tại 30 quốc gia có
nền kinh tế phát triển nhất, Đan Mạch đứng đầu xét
đến mức thanh toán bảo hiểm thất nghiệp lên tới 90%
tiền công. Khó khăn của Đan Mạch là cho dù BHTN
tự nguyện, chính phủ vẫn phải tiếp tục trợ cấp các
chương trình; việc hưởng chế độ BHTN cao sẽ làm
giảm ý muốn tìm việc làm của người lao động...
Môt sô gợi ý cho Viêt Nam
Qua nghiên cưu chinh sach BHTN cua môt sô
Bảg 3: So sán quy địn vê BHTN cua Hà Quố va Việ Nam
STT
Nôi dung
Han Quôc
Viêt Nam
1
Đôi tương
Người lao động tham gia BHTN trừ người lao động trên 65
tuôi, lam it hơn 80h/thang, công chưc, lao động thuôc đôi
tương cua Luât hưu tri danh cho giao viên phô thông, công
nhân trên biên, lao động đăc biêt trong nganh bưu điên.
Ngươi sư dung lao đông sư dung từ 10 lao động
trơ lên.
2
Pham vi
DN co sư dung từ 1 lao động trơ lên.
Người lao động lam viêc theo hơp đông lao động,
hơp đông lam viêc từ đu 12 thang trơ lên.
3
Mưc đong
Người lao động đong 0,5%, ngươi sư dung lao động
đong 0,5%.
Người lao động đong 1%, ngươi sư dung lao
động đong 1%, Nha nươc đong 1%.
4 Mưc hương
50% tiên lương trung binh tai viêc lam trươc đo.
60% mưc binh quân tiên lương, tiên công thang
đong BHXH cua 6 thang liên kê trươc khi thât nghiêp.
Nguồn: Tổng hợp so sánh của tác giả