TÀI CHÍNH -
Tháng 03/2018
45
tiêp cân trên thế giới (Altman va ctg, 2003; Klieštik
và Cúg, 2015). Altman (1968) khơi nguồn với mô
hình Z-score và các nghiên cứu tương đông cua
Taffler (1983). Tiếp đến, các nghiên cứu với cách
tiếp cận mô hình xác suất như mô hình Probit
(Gray và ctg, 2006), mô hình Logit (Altman và
Sabato, 2007) và mô hình phân tích phân biệt
(Galvao và ctg, 2004).
Trong linh vưc tai chinh, tinh toan gia tri VaR
dưa trên mưc đô tin cây. VaR sử dụng đê tinh toan
xac suât gia tri tai san bi mât đi vơi môt khoang tin
cây xac đinh trươc khi cac sư kiên bât ngơ ơ phân
đuôi phân phôi xac suât xay ra. Cac nghiên cưu cua
Rockafellar va công sư (2000, 2002), Andersson va
công sư (2001), Embrechts va công sư (2005) la cac
nghiên cưu tiêu biêu thê hiên cach tinh toan nay
trong đo lương rui ro.
Tuy nhiên, VaR cung con tôn tai nhiêu han chê
ma thưc tê luôn găp phai. VaR ap dung phu hơp đôi
vơi dư liêu co phân phôi xac suât tuân theo phân
phôi chuân. Thưc tê, các nghiên cưu cua Ingersoll
va công sư (1987), Danielson va công sư (2005),
Embrechts va công sư (2005) cho thây, dư liêu vê
suât sinh lơi cua tai san hoăc dư liêu vê tai chinh it
khi co đươc phân phôi xac suât như ky vong. Gia tri
xuât hiên ơ phân đuôi xac suât thương nhiêu hơn
so vơi phân phôi ly thuyêt. Đây đươc la hiên tương
đuôi day, điêu nay dân đên kêt qua tinh toan rui ro
sai lêch kha đang kê.
Tiêp đo, Wang (2000, 2002, 2003) đa cai thiên va
giơi thiêu cac hamdistortion trong đinh gia tai san dưa
trên kêt qua cua Yaari’s (1987), nghiên cưu đâu tiên sư
dung distortion trong đo lương rui ro. Distortion đo
lương rui ro băng viêc ap dung ham distortion g trên
ham phân phôi tich luy Fx. Đê chuyên đôi môt phân
phôi thưc tê vê ham phân phôi ly thuyêt, cân xac đinh
tinh chât cua ham distortion g như sau:
Môt ham g : [0, 1] [0; 1] đươc goi la ham distortion
nêu: g(0) = 0 and g(1) = 1, Trong đó: g la môt ham
tăng liên tuc.
Tư đo, ham distortion đê tinh toan rui ro g(X)
cua biên X la ham tich luy SX(x) = P(X > x), vơi ham
distortion g đươc đinh nghia:
Treussard (2006) đa sư dung 2 cach đo lương
rui ro tai chinh la tinh toan gia tri rui ro va gia
tri rui ro cua phân phôi co dư liêu bât thương ơ
phân đuôi. Kêt qua nghiên cưu cho thây, cac đo
lương rui ro trong thi trương tai chinh, vôn la thi
trương đông, cân phai đươc đanh gia thông qua
ham phân phôi rui ro trung tinh cua môt qua trinh
ngâu nhiên chư không phai dưa trên phân phôi
thưc tê cua dư liêu.
Một số vấn đề đặt ra
trong đo lương rui ro tin dung tại Việt Nam
Nhưng nghiên cưu đinh tinh va cac yêu tô
đinh tinh trong đanh gia rui ro cua cac ngân
hang khi cho vay tai Việt Nam hiên đa lôi thơi
va cân co cac đanh gia khoa hoc va khach quan
hơn. Cac mô hinh đo lương rui ro hiêu qua đa
đươc nghiên cưu nhiêu trên thê giơi. Bươc đâu,
cac ngân hang hiên đang ap dung nhưng cach
tiêp cân đơn gian như VaR, TvaR hoăc mô hinh
logit, probit. Tuy nhiên, cung vơi sư phat triên
cua công nghê thông tin, mang xa hôi, ngân hang
Bảng 1: Tóm tắt một số nghiên cứu trước
Tác giả
Phương pháp thực hiện
Altman (1968), Taffler (1983)
Z-score
Gray và cộng sự
Probit
Altman và Sabato
Logit
Galvao và cộng sự
Phân tích phân biệt
(Decriminant Analysis)
Rockafellar va công sư, Andersson va công sư (2001),Embrechts va công sư (2005)
Gia tri găp rui ro Value at Risk – VaR
Nguồn: Tổng hợp của tác giả
Hình 1: Tính toán giá trị rủi ro (VaR)
với xác suất gặp rủi ro 5%
Nguồn: Nghiên cứu của tác giả
