TÀI CHÍNH -
Tháng 3/2017
17
Thứ hai,
xem xét lại thực trạng giảng viên ở
một số trường CĐ, ĐH có định mức giờ giảng
vượt quy định, có những trường hợp vượt tới
150% đến 200% định mức giờ giảng. Điều này
dẫn đến việc giảng viên không có thời gian để
NCKH, nâng cao trình độ nghiệp vụ, đổi mới nội
dung bài giảng, phương pháp... ảnh hưởng đến
chất lượng đào tạo.
Thứ ba,
khi được tự chủ về tài chính thì kinh phí
cho các công trình NCKH phải được tăng lên đảm
bảo đủ chi phí cho việc nghiên cứu sâu, chất lượng;
bù đắp cho sự hao mòn chất xám của đội ngũ giảng
viên tham gia NCKH.
Thứ tư,
công trình NCKH phải đạt được mục
tiêu nâng cao chất lượng phục vụ giảng dạy và
đào tạo của nhà trường; các công trình NCKH phải
đảm bảo có tính lý luận và thực tiễn cao.
Giải pháp tăng tính tự chủ trong
nghiên cứu khoa học tại trường cao đẳng, đại học
Nâng cao hiệu quả NCKH trong điều kiện tự
chủ tài chính là vấn đề cấp thiết hiện nay. Thực
trạng NCKH đang đặt ra nhiều vấn đề cần giải
quyết. Do vậy, cần thực hiện đồng bộ các giải pháp
để bức tranh khoa học của các trường CĐ, ĐH sắc
nét hơn; những kết quả NCKH áp dụng hiệu quả
và thiết thực cho quá trình giáo dục và đào tạo.
Một là,
tiếp tục bám sát chức năng nhiệm vụ của
nhà trường, phục vụ hiệu quả mục tiêu đào tạo:
Hoàn thiện hệ thống mục tiêu đào tạo của từng
chuyên ngành trong nhà trường làm cơ sở cho việc
xây dựng hệ thống chương trình NCKH theo các
chuyên ngành; Đẩy mạnh biên soạn và xã hội hoá
giáo trình, đề cương bài giảng, tài liệu tham khảo
các môn học, tăng cường nghiên cứu để xây dựng,
bổ sung, đổi mới các hình thức tổ chức và các
phương pháp giảng dạy và học tập. Đổi mới nội
dung chương trình và phương pháp đào tạo theo
xu hướng giảm số tiết giảng dạy lý thuyết chung,
tăng thời gian xử lý bài tập tình huống, giờ học
thực hành...
Hai là,
tiếp tục đẩy mạnh hoạt động đào tạo, bồi
dưỡng nguồn nhân lực khoa học trên cơ sở một
quy hoạch hợp lý: vừa chú ý xây dựng đội ngũ
cán bộ khoa học đầu đàn, vừa quan tâm đến bồi
dưỡng, phát triển đội ngũ cán bộ khoa học trẻ, có
phẩm chất chính trị tốt, năng lực chuyên môn giỏi,
có khả năng hội nhập cả trong phạm vi quốc gia
lẫn quốc tế.
Tạo điều kiện cho giảng viên tham gia NCKH
có nhiều cơ hội tiếp xúc, tham gia những hoạt
động nghiên cứu, các hội thảo ở các địa phương
trong nước. Trên cơ sở đó, thu hút đông đảo cán
bộ, giảng viên, sinh viên tham gia NCKH các cấp.
Ba là,
tiếp tục hoàn thiện cơ chế quản lý khoa
học theo phương châm “nghiêm túc nhưng không
gò bó, thông thoáng nhưng không buông lỏng”,
nhằm phát huy cao nhất tinh thần chủ động, sáng
tạo và ý thức trách nhiệm của cá nhân và tập thể
khoa học. Đồng thời, phải tạo mối quan hệ thống
nhất giữa cơ chế quản lý khoa học và cơ chế quản
lý đào tạo, cố gắng từng bước tạo thế cân bằng giữa
hoạt động NCKH và hoạt động đào tạo.
Cần tổ chức, đánh giá nghiệm thu đề tài nghiêm
túc, thẳng thắn, không nể nang, ca ngợi đúng và
nâng cao tính phê phán nhằm giúp các chủ đề tài rút
kinh nghiệm thực sự, từ đó có cách thức chỉnh lý, bổ
sung và hoàn thiện với chất lượng cao nhất có thể.
Bốn là,
có cơ chế để quy đổi giờ NCKH thành
giờ giảng với một tỷ lệ nhất định, để giảng viên
có thể yên tâm hơn khi nghiên cứu mà không lo
không đủ giờ giảng theo định mức.
Năm là,
thực hiện quyền tự chủ trong hoạt động
NCKH. Các trường cần cân đối đầu tư kinh phí
thích đáng cho hoạt động này để khuyến khích,
động viên cán bộ nghiên cứu, giảng viên và sinh
viên tích cực tham gia và nâng cao chất lượng
NCKH và giảng dạy.
Để tự chủ và tự chịu trách nhiệm về tài chính,
các trường cần thực hiện: Phân cấp cho các đơn vị
trong trường: mở rộng nguồn thu và khoán chi;
hoàn thiện quy chế chi tiêu nội bộ; quy định trách
nhiệm giải trình về tài chính giữa các cấp trong
trường; tổ chức hoạt động kiểm soát nội bộ và công
khai tài chính; đào tạo nâng cao năng lực quản lý
tài chính cho các đơn vị trong trường.
Sáu là,
đầu tư hiệu quả nhằm hiện đại hóa trung
tâm thông tin tư liệu, các cơ sở thực hành, phòng
thực nghiệm... Tạo điều kiện tối đa cho giảng viên,
sinh viên cập nhật kiến thức, nâng cao hiệu quả
việc tìm kiếm tham khảo tài liệu, thử nghiệm, ứng
dụng kiến thức được đào tạo.
Tài liệu tham khảo:
1. Đinh Việt Bách, Cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm của tổ chức KH&CN
công lập: Những điều chỉnh cần thiết”, Trung ương, 05/2016;
2. Nguyễn Văn Cương; “Nâng cao chất lượng hoạt động NCKH trong các
trường đại học, cao đẳng trên địa bàn thủ đô” Tạp chí Nghiên cứu Văn
hoá;
3. Hải Nam, “Nâng cao chất lượng NCKH”; Báo Công Thương, 2010;
4. Phạm Ngọc Trường, “Tự chủ tài chính đối với giáo dục đại học công lập:
Những vấn đề cần tháo gỡ”, Tạp chí Tài chính, 09/2016;
5. Phan Đăng Sơn, “Một số giải pháp tăng quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm
trong các trường đại học ở Việt Nam”, Viện Khoa học tổ chức nhà nước.
