TÀI CHÍNH -
Tháng 12/2017
27
Việc phổ cập internet, kỹ thuật số và công nghệ di
động đã chắp thêm sức mạnh cho thương mại điện
tử cất cánh và những cơ hội, những bước phát triển
ngoạn mục cho ngành dịch vụ bán lẻ trong tương
lai. Viễn cảnh tương lai của ngành bán lẻ không thể
tách rời các ứng dụng khoa học kỹ thuật đang nổi
lên như internet vạn vật, thực tế ảo, trí tuệ nhân
tạo, robot, máy bay và xe không người lái… Những
công nghệ mới được giới thiệu tại APRCE 18 chắc
chắn cũng sẽ được triển khai trong tương lai ở nhiều
nước, trong đó có Việt Nam như: Công nghệ gương
ảo, công nghệ facial recognition – công nghệ nhận
dạng khuôn mặt khách hàng, sau đó phân tích thói
quen của khách hàng khi họ bước vào một siêu thị…
Giao hàng cực nhanh cũng là một yếu tố quan
trọng và là một trong những xu hướng. Hiện nay
mua sắm trực tuyến mang lại nhiều tiện lợi. Bởi vậy,
có tới 25% người tiêu dùng cho rằng, họ sẽ từ bỏ
đơn đặt hàng của mình nếu không có dịch vụ giao
hàng trong vòng một ngày. Trong tương lai gần,
đơn hàng được giao cho người mua chỉ vẻn vẹn 2
giờ và Amazon cho biết về việc giao hàng bằng vật
thể bay không người lái chỉ trong vòng 30 phút.
Robot cũng đang làmột trong những sắc thái định
hình tương lai của ngành bán lẻ. Các robot có nhiệm
vụ phân loại đơn hàng và thực tế cho thấy, chúng
làm việc hiệu quả hơn sức người tới 70%. Bên cạnh
đó, các robot hoặc thiết bị bay không người lái còn
vận chuyển sản phẩm tới tay người tiêu dùng theo
đúng lộ trình và thời gian đã định. Hiện nay, nhà
bán lẻ Lowe’s đang tiến hành thử nghiệm LoweBot,
loại Robot có thể nói được nhiều thứ tiếng và có
thể hướng dẫn người tiêu dùng lựa chọn hàng hóa.
Best Buy cũng đã sử dụng Robot để vận chuyển sản
phẩm hàng hóa; một số trung tâm mua sắm khác
còn sử dụng Robot làm bảo vệ… Ở Việt Nam, điều
này chưa thể xảy ra trong hiện tại song trong tương
lai gần, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của khoa
học công nghệ và kỹ thuật, sự hiện diện của robot
trong thị trường bán lẻ Việt Nam không còn là điều
phải bàn cãi.
Tài liệu tham khảo:
1. Hiệp hội AVR, Kỷ yếu 10 năm đổi mới, sáng tạo và hội nhập (2007-2017);
2. Phạm Đình Đoàn, Ngành phân phối – bán lẻ Việt Nam: Thách thức và giải
pháp phát triển, Tập đoàn Phú Thái;
3. Đặng Thúy Hà, Xu hướng tiêu dùng tương lai: Liệu chúng ta đã sẵn sàng để
đón đầu, Nielsen Việt Nam;
4. Trung tâm WTO, Việt Nam sau 10 năm gia nhập WTO: Những thành tựu
khả quan;
5. Bộ Tư pháp, Mười năm gia nhập WTO - thành tựu cơ bản, thách thức cho
Việt Nam trong tiến trình hội nhập toàn diện.
29% tại các siêu thị một cách thường xuyên, có 22%
người mua hàng tại các cửa hàng tiện lợi và con số
này ngày một tăng. Nielsen cũng dự báo đến năm
2020 các cửa hàng tiện lợi sẽ thay đổi thói quen tiêu
dùng của người Việt Nam.
Kể từ năm 1993, loại hình bán lẻ hiện đại xuất
hiện và ngày càng phát triển, đặc biệt sau khi Việt
Nam mở cửa thị trường bán lẻ vào năm 2009. Việc
các nhà đầu tư nước ngoài ồ ạt vào sau thời điểm
đó đã tạo nên một làn sóng bùng nổ các siêu thị,
cửa hàng tiện ích, trung tâm thương mại và mua
sắm. Đến nay, Metro đã có 19 siêu thị, Big C đã có
32 siêu thị, Aeon có 4 siêu thị và trung tâm mua
sắm, Takashimaga cũng đã đầu tư 47 triệu USD để
sở hữu Trung tâm thương mại Sài Gòn Centre…
Các chuỗi cửa hàng tiện ích Family Mart, Ministop,
Sevent – eleven cũng đã xuất hiện ở Việt Nam. Các
doanh nghiệp trong nước cũng đã nhập cuộc, bắt
tay xây dựng hệ thống bán lẻ hiện đại của riêng
mình. Vinmart+ đã có trên 400 cơ sở, Satrafood có
60 cơ sở, Co.op Mart có 50 siêu thị và trên 100 điểm
Co.op food… Tính chung từ 2009 đến nay, số siêu
thị ở Việt Nam đã tăng gấp 2 lần và hệ thống bán lẻ
hiện đại chiếm khoảng 25% tổng mức lưu chuyển
hàng hóa, dịch vụ.
Thế lực thứ ba chi phối thị trường bán lẻ Việt
Nam mới xuất hiện trong thời gian gần đây là hoạt
động thương mại điện tử. Năm 2016, thương mại
điện tử cán mốc 4 tỷ USD. Theo Hiệp hội Thương
mại điện tử, tốc độ của loại hình bán lẻ này có thể
đạt 30-50%/năm và dự báo đến năm 2020 doanh
thu của thương mại điện tử sẽ đạt mốc 10 tỷ USD.
Đã từng có nhận định thương mại điện tử sẽ khai
tử loại hình bán lẻ truyền thống, thậm chí các cửa
hàng, cửa hiệu truyền thống sẽ hoàn toàn biến mất
và nhường chỗ cho mua sắm online. Tuy nhiên, thực
tế cho thấy, nhận định trên khó có thể trở thành hiện
thực, bởi cả 3 loại hình này cho đến nay vẫn duy
trì đà tăng trưởng, tiếp tục cạnh tranh và tương hỗ,
giao thoa lẫn nhau. Bán lẻ truyền thống và hiện đại
sẽ áp dụng công nghệ vào bán hàng, chăm sóc khách
hàng. Ngược lại, thương mại điện tử tìm cách mở
các cửa hàng trưng bày sản phẩm và bán hàng để
tăng cường quan hệ với khách hàng. Việc học tập,
áp dụng các ưu điểm của từng loại hình bán lẻ đem
lại hiệu quả cao và ra đời loại hình bán lẻ vượt trội,
đó là loại hình bán lẻ đa kênh. Cách đây 4-5 năm,
trong một số hội thảo và tọa đàm do AVR tổ chức,
cụm từ “bán lẻ đa kênh” dường như còn rất mới mẻ
thì nay, bán lẻ đa kênh đã khá quen thuộc với nhiều
nhà bán lẻ và năng lực bán lẻ đa kênh được coi là
nhân tố thúc đẩy phát triển.
