66
KẾ TOÁN - KIỂM TOÁN
cơ quan chức năng. Các DN mới chỉ dừng lại báo
cáo bắt buộc theo quy định của pháp luật còn báo
cáo quản trị phục vụ cho yêu cầu quản trị thì hầu
như chưa có cơ sở để thực hiện.
- Hiện nay, đội ngũ nhân viên kế toán ở các
DNNVV mới chỉ được đào tạo để thực hiện công
tác kế toán tài chính, phục vụ cho công tác báo cáo
hoặc giám sát của cơ quan chức năng, trong khi đó,
việc thực hiện công tác kế toán quản trị không chỉ
chưa được quan tâm, chú trọng mà thực tế bộ phận
kế toán cũng chưa có trình độ kiến thức đảm bảo để
thực hiện…
- Chưa chú trọng đầu tư ứng dụng công nghệ
thông tin trong hoạt động kế toán do các DNNVV
thường có nền tảng tài chính yếu, chưa quan tâm
đến công tác quản trị hiện đại. Hiện nay, các phần
mềm kế toán dùng cho quản trị DN chưa được ứng
dụng do hạn chế chi phí tối đa và chưa nhận thức
được vai trò quan trọng của kế toán quản trị của
chính các nhà lãnh đạo DN.
Hoàn thiện kế toán quản trị chi phí
doanh nghiệp nhỏ và vừa
Để nâng cao hiệu quả tổ chức hệ thống kế toán
trong DNNVV, tăng cường khả năng cạnh tranh của
DNNVV Việt Nam trong bối cảnh hội nhập hiện nay,
cần thực hiện một số giải pháp nhằm hoàn thiện hệ
thống kế toán quản trị chi phí của DN như sau:
Thứ nhất,
xây dựng bộ máy kế toán phù hợp
với cơ cấu quản lý của DN. Theo đó, đối với các
DNNVV hiện nay của Việt Nam, việc xây dựng bộ
máy kế toán kết hợp cả kế toán tài chính và kế toán
quản trị là phù hợp. Việc kết hợp mô hình kế toán
quản trị và kế toán tài chính hỗn hợp sẽ vừa sử
dụng được dữ liệu đầu vào của kế toán tài chính
(tài khoản kế toán chi tiết, tổng hợp, các bảng kê
chi tiết phù hợp…) cũng như sẽ bổ sung thêm dữ
liệu cần có của kế toán quản trị (báo cáo nội bộ, kế
hoạch sản xuất…). Bên cạnh đó, kế toán tài chính
và kế toán quản trị có mối quan hệ mật thiết với
nhau về nguồn thông tin, nguồn dữ liệu… nên việc
áp dụng mô hình tổ chức hỗn hợp kế toán tài chính
và kế toán quản trị sẽ tận dụng được mối quan hệ
về thu thập, cung cấp thông tin. Dựa trên tổ chức
bộ máy kế toán hiện có, chỉ cần bổ sung thêm chức
năng, nhiệm vụ cho từng bộ phận và mở rộng chức
năng mới của kế toán quản trị mà không cần thay
đổi bộ máy kế toán. Tuy nhiên, theo Lê Thế Anh
(2017), mô hình kế toán quản trị chi phí là một công
cụ cung cấp thông tin cho các cấp quản trị trong nội
bộ DN nên khi xây dựng cần tuân thủ các nguyên
tắc cơ bản sau: Xây dựng mô hình kế toán quản trị
chi phí phải đảm bảo tính khách quan và phù hợp
với đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh của
DN; Mô hình phải đáp ứng được nhu cầu thông
tin đa dạng của các nhà quản trị và mục tiêu kiểm
soát chi phí của DN; Mô hình kế toán quản trị chi
phí được xây dựng phải đảm bảo nguyên tắc hiệu
quả và tiết kiệm.
Hai là,
xây dựng hệ thống báo cáo quản trị trong
DN, báo cáo của kế toán quản trị đượ̣
c sử dụng kết
hợp với các báo cáo khác của DN như báo cáo về
thị trường, đối thủ cạnh tranh, công nghệ sản xuất...
để có cái nhìn toàn diện hơn về các yếu tố đang tác
động đến hoạt động của DN. Việc cung cấp thông
tin kế toán phải đa dạng, phải coi trọng việc xây
dựng, khai thác hệ thống báo cáo nội bộ và phải
thấy được ý nghĩa của báo cáo kế toán quản trị chi
phí trên các mặt sau: Cung cấp số liệu để phân tích
thường xuyên tình hình thực hiện các chỉ tiêu kinh
tế theo từng mặt cụ thể.
Ba là,
ứng dụng công nghệ thông tin vào việc xử
lý số liệu. Hiện nay, nhiều DN vẫn chưa sử dụng
một hệ thống phần mềm quản trị thống nhất, mà
chỉ mới áp dụng phần mềm kế toán, nên việc lấy số
liệu chỉ dừng ở việc tận dụng nguồn thông tin từ kế
toán tài chính, trong khi chưa có sự liên kết giữa các
bộ phận khác nhau.
Bốn là,
đào tạo đội ngũ nhân viên kế toán nâng
cao trình độ của nhân viên, nhằm nâng cao chất
lượng của thông tin kế toán trong đơn vị và có thể
thực hiện được kế toán quản trị chi phí trong các
DNNVV. Rõ ràng, với thực tế nguồn lực tài chính
hạn hẹp, việc lựa chọn mô hình kế toán quản trị hỗn
hợp cũng sẽ yêu cầu năng lực của cán bộ làm trong
công việc kế toán cao hơn.
Tài liệu tham khảo:
1. Quốc hội (2015), Luật Kế toán sửa đổi;
2. ThS. Mai Thị Quỳnh Như, Tổ chức công tác kế toán quản trị chi phí trong DN
sản xuất có quy mô vừa;
3. Lê Thế Anh (2017), Xây dựng mô hình kế toán quản trị chi phí trong các
doanh nghiệp xây dựng giao thông Việt Nam; Luận án Tiến sỹ;
4. ThS. Lê Thị Hồng (2013), Giải pháp xây dựng kế toán quản trị chi phí trong
doanh nghiệp nhỏ và vừa ở địa phương, Tạp chí Tài chính tháng 7/2013;
5. Các website: mof.gov.vn, vapca.gov.vn, thuvienphapluat.vn…
Kế toán quản trị chi phí với việc thực hiện chức
năng tư vấn trong quá trình hoạch định kế
hoạch, chiến lược và kiểm tra, giám sát, phân
tích tình hình thực hiện kế hoạch chi phí sẽ là
cần thiết để các doanh nghiệp nhỏ và vừa có
thể phát triển ổn định hiện tại và tương lai.
