82
KINH TẾ - TÀI CHÍNH QUỐC TẾ
Đồng thời, số lượng các vụ trục lợi bảo hiểm tại
Mỹ đưa ra xét xử công khai ngày càng nhiều. Các
nước Anh, Mỹ và Australia đã xây dựng được
các hệ thống tòa án các cấp cũng như cơ chế giải
quyết tranh chấp hiệu quả chặt chẽ, có uy tín và
được thừa nhận rộng rãi.
Thứ tư,
tích cực hợp tác quốc tế. Bên cạnh
các biện pháp trên, nhiều nước còn rất chú
trọng hợp tác quốc tế trong phòng chống trục
lợi bảo hiểm. Điển hình Ủy ban Bảo hiểm châu
Âu (CEA) đã xây dựng kế hoạch năm điểm đấu
tranh với các đối tượng trục lợi bảo hiểm như
sau: (i) Đẩy mạnh trao đổi thông tin và hợp tác
chặt chẽ giữa các thị trường bảo hiểm; (ii) Xây
dựng mạng lưới chuyên gia về trục lợi bảo hiểm,
chia sẻ thông tin, kinh nghiệm rộng rãi; (iii) Xây
dựng ngân hàng dữ liệu chung về trục lợi bảo
hiểm; (iv) Giám sát và vận động chính phủ/các
tổ chức châu Âu về pháp luật phòng chống trục
lợi bảo hiểm; (v) Đầu mối liên lạc với các cơ
quan, tổ chức phòng chống tội phạm quốc tế
(Insurance Europe, 2013).
Thứ năm,
tuyên truyền rộng rãi phòng chống
trục lợi và tố giác trục lợi. Tại Mỹ áp dụng chương
trình treo giải thưởng: Chương trình này khuyến
khích tố cáo các hành vi trục lợi, giúp cho việc
xử lý, giải quyết các vụ tranh chấp, trục lợi bảo
hiểm được hiệu quả. Ngành Bảo hiểm Nhật Bản
cũng đặc biệt coi trọng công tác tuyên truyền trục
lợi bảo hiểm là một hành vi gian lận không chỉ
các DNBH mà chính người tham gia bảo hiểm
cũng gián tiếp phải trả cho các đối tượng trục
lợi khi mà mức phí bảo hiểm sẽ phải tăng lên bù
đắp cho các khoản bồi thường gian lận cho các
đối tượng trục lợi. Các DNBH Nhật Bản cũng rất
coi trọng việc thông báo rộng rãi thông tin về
các đối tượng trục lợi và thủ đoạn trục lợi trên
thị trường.
Kinh nghiệmhạn chế trục lợi bảo hiểmchoViệt Nam
Trục lợi bảo hiểm là một dạng gian lận tài
chính đã gây ảnh hưởng ngày càng tiêu cực đối
với sự phát triển bền vững của thị trường bảo
hiểm Việt Nam. Chính vì vậy, thời gian qua, các
DNBH trên thị trường đã nghiên cứu áp dụng
nhiều biện pháp hạn chế loại hình gian lận này.
Các biện pháp này đã thu được một số kết quả rất
đáng ghi nhận, tuy nhiên thời gian tới số lượng
các vụ trục lợi bảo hiểm sẽ ngày càng nhiều, các
thủ đoạn của các đối tượng trục lợi sẽ ngày càng
tinh vi hơn. Để hạn chế tình trạng trục lợi bảo
Thứ nhất,
phát triển hệ thống ngân hàng thông
tin về trục lợi bảo hiểm. Mỹ là nước thành công
nổi bật về phát triển hệ thống cơ sở dữ liệu về
trục lợi bảo hiểm. Thành công nhất có thể kể đến
là hệ thống thông tin của Văn phòng Chống tội
phạm bảo hiểm quốc gia Mỹ (NICB). NICB đã
xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu về trục lợi bảo
hiểm NICB EyeQ từ tháng 4/1995. Cơ sở dữ liệu
này được các doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH)
thành viên cung cấp thông tin. Cơ sở dữ liệu này
dễ dàng sử dụng, tìm kiếm và tham khảo chéo
liên quan đến các giao dịch bảo hiểm. Cơ sở dữ
liệu này đã hỗ trợ các DNBH nhanh chóng nhận
diện được các đối tượng tham gia bảo hiểm có
lịch sử trục lợi, cũng như các thủ đoạn trục lợi
đã được áp dụng.
Thứ hai,
thành lập các tổ chức chuyên trách
đấu tranh chống trục lợi bảo hiểm. Các tổ chức
này có thành viên bao gồm các đại diện từ các
DNBH, các tổ chức bảo vệ quyền lợi của người
tham gia bảo hiểm, các cơ quan quản lý, giám
sát ngành Bảo hiểm… Các tổ chức này phối
hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng cũng
như chính quyền địa phương trong đấu tranh
chống trục lợi. Một trong những mô hình thành
công nhất trên thế giới là Liên minh Chống trục
lợi bảo hiểm của Mỹ (CAIF) được thành lập từ
năm 1993.
Còn tại Anh nhằm phòng ngừa và đấu tranh
chống trục lợi bảo hiểm, nhiều tổ chức và nhiều
văn phòng chuyên trách được thành lập như:
Văn phòng Chống tội phạm nghiêm trọng có tổ
chức (SOCA), Ủy ban Phòng chống trục lợi bảo
hiểm (Anti-Fraud Committee) của Hiệp hội Bảo
hiểm Anh (ABI), Ủy ban Phòng chống tội phạm
và trục lợi (CFPB).
Thứ ba,
quy định chế tài mạnh và xây dựng hệ
thống tòa án chống trục lợi bảo hiểm hiệu quả.
Tại Mỹ, hệ thống luật pháp được xây dựng tương
đối chặt chẽ có tính răn đe các đối tượng trục lợi.
Ví dụ: Năm 2012, Tiểu bang Florida ban hành
Đạo luật HB 119 đã giảm đáng kể trục lợi bảo
hiểm ô tô ở Tiểu bang này những năm gần đây.
Theo Báo cáo của Học việnThông tin Bảo hiểm,
khoảng 10% khiếu nại tổn thất trong lĩnh vực
bảo hiểm tài sản và thương tật là gian lận. Như
vậy, chỉ trong vòng 5 năm (2009 – 2013), trục
lợi bảo hiểm tài sản và thương tật gây ra thiệt
hại lên tới khoảng 32 tỷ USD.
