TÀI CHÍNH -
Tháng 4/2016
97
lên tới 1,1 tỷ USD hay như thương vụ TCC Group
(Thái Lan) đang có ý định mua Big C Việt Nam, sau khi
đã chi 3,5 tỷ USD thâu tóm Big C Thái Lan. Dự kiến,
thương vụ với Big C Việt Nam có giá trị khoảng 800 – 1
tỷ USD. Nếu thương vụ thành công các DN Thái Lan
đã thành công rất lớn trong việc thâm nhập thị trường
tiêu dùng Việt Nam qua con đường M&A.
Trên thực tế, khi hai hay nhiều bên sáp nhập lại đều
có nhu cầu giảm việc làm, nhất là các công việc gián
tiếp. Bởi vậy, M&A sẽ là dịp để các DN sàng lọc và
sa thải những vị trí làm việc kém hiệu quả, từ đó góp
phần không nhỏ vào việc tinh gọn bộ máy của DN.
Qua đó, DN sẽ có cơ hội được tiếp nhận nguồn lao
động có kỹ năng tốt và nhiều kinh nghiệm. Đồng thời,
thông qua việc M&A, DN có thể tận dụng công nghệ
hay kỹ thuật của nhau để tạo lợi thế cạnh tranh. Ngoài
ra, nguồn vốn dồi dào cũng là một trong những điều
kiện thuận lợi để họ trang bị những công nghệ hiện đại
phục vụ cho việc kinh doanh.
Ngoài các yếu tố nêu trên, thương hiệu cũng là một
yếu tố quan trọng tác động đến sự thành công của 1
thương vụM&A. Bên đi mua phải trảmột khoản chi phí
tương đối lớn cho “thương hiệu” - thứ tài sản không thể
hiện trên bảng cân đối kế toán cũng như trên báo cáo tài
chính. Điều mà các công ty đi mua hướng đến chính là
những khách hàng lâu năm, trung thành với một thương
hiệu, nhữngmối quan hệ với các đối tác chiến lược được
gây dựng trong một thời gian dài. Điển hình cho mục
đích này chính là việc công ty đa quốc gia Unilever mua
lại thương hiệu kem đánh răng P/S của Công ty Hóa
mỹ phẩm Phong Lan thuộc Sở Công nghiệp TP. Hồ Chí
Minh vào năm 1995 với giá 5 triệu USD, từ đó đặt nền
móng cho việc xâm nhập và bành trướng thị trường của
nhãn hiệu này. Đến nay, Unilever đã chiếm thị phần
rộng lớn với rất nhiều sản phẩm tiêu dùng đa dạng.
Năm 2016 và những năm tiếp theo, thị trường Việt
Nam hứa hẹn sẽ có thêm nhiều thương vụ M&A đình
đám khác. Với xu thế hòa nhập với nền kinh tế thế
giới, dòng vốn đầu tư gián tiếp của nước ngoài vào
Việt Nam chắn chắc sẽ gia tăng nhanh thông qua con
đường M&A. Do đó, Việt Nam cần xây dựng một
khung pháp lý an toàn để vừa có thể thu hút được nhà
đầu tư nước ngoài vừa có thể bảo vệ được quyền lợi
của nhà đầu tư trong nước.
Tài liệu tham khảo:
1. NguyễnMinh Kiều ( 2009), Tài chính DN căn bản, NXB Thống kê;
2. Scott Moeller, Chris Brady – Thủy Nguyệt dịch (2009) Mua lại và sát nhập thông
minh, NXB Trí thức;
3. StephenA.Ross,RandolphW.Westerfield,JeffreyJaffe(2013),“CorporateFinance”,
10th. Mc Graw- Hill/Irwin;
4.
Mua bán và sáp nhậpmang lại lợi ích đa chiều
M&A trên thế giới cũng như M&A tại Việt Nam
đều được nhận định rằng, sẽ tạo ra giá trị tăng thêm
(giá trị cộng hưởng - synergies) nhờ giảm chi phí, mở
rộng thị phần, tăng doanh thu hoặc tạo ra cơ hội tăng
trưởng mới. Giá trị cộng hưởng có được từmỗi thương
vụ M&A sẽ giúp cho hoạt động kinh doanh hiệu quả
và giá trị DN sau M&A được nâng cao.
Đồng thời,M&Acòngópphần cải thiện tìnhhình tài
chính củaDN. SauM&A, DNsẽ được tăng thêmnguồn
vốn sử dụng và khả năng tiếp cận nguồn vốn, chia sẻ
rủi ro, tăng cường tính minh bạch về tài chính. Có thể
thấy rằng, một trong những yêu cầu đặt ra cho việc đổi
mới tái cơ cấu ngành Ngân hàng Việt Nam, đó chính là
nâng cao khả năng cạnh tranh của các ngân hàng thông
qua việc gia tăng nguồn vốn điều lệ của các ngân hàng.
Do đó, M&A trong lĩnh vực tài chính ngân hàng diễn
ra khá sôi động và đã đáp ứng được nhu cầu cải thiện
nguồn vốn kinh doanh trong lĩnh vực này. Trong thời
gian qua, một loạt các thương vụ M&A ngân hàng đã
được tiến hành thành công như: Sáp nhập Ngân hàng
SCB, Đệ Nhất và Đại Tín; sáp nhập Tiên Phong Bank
– Doji; Habubank – SHB; PVcomBank - Ngân hàng
Phương Tây; Ngân hàng MHB vào BIDV; Ngân hàng
MDB sáp nhập vào Maritime Bank; Southern Bank vào
Sacombank…
M&A còn giúp DN đạt được hiệu quả kinh doanh
dựa vào quymô khi DN có thể thâmnhập được vào thị
trường mới, có thêm một dây chuyền sản phẩm mới
hay mở rộng phạm vi phân phối, mở rộng chi nhánh,
phòng giao dịch, các dự án… Hơn nữa, quy mô lớn
cũng giúp giảm thiểu chi phí trong kinh doanh như
giảm thiểu sự trùng lắp trong mạng lưới phân phối,
tiết kiệm chi phí hoạt động và chi phí quản lý... Sau khi
thực hiện M&A, hai bên có thể khai thác được những
lợi thế lẫn nhau, tăng thị phần, tận dụng quan hệ khách
hàng, khả năng bán chéo sản phẩm, dịch vụ, từ đó góp
phần nâng cao năng lực cạnh tranh và tạo ra các cơ hội
kinh doanh mới.
Thời gian qua, rất nhiều thương vụM&A theo chiều
dọc được diễn ra do các nhà quản trị chiến lược nhận
thức được rằng một dây chuyền sản phẩm hay dịch
vụ hoàn thiện, khép kín sẽ nâng cao khả năng cạnh
tranh, chất lượng sản phẩm và đầu ra của DN. Đặc biệt
là trong các ngành công nghiệp bán lẻ, thực phẩm, đồ
uống, giải trí, dịch vụ tài chính. Điển hình là các thương
vụ M&A trong lĩnh vực hàng tiêu dùng. Đầu năm
2016, thị trường chứng kiến các thương vụ M&A đình
đám trong lĩnh vực bán lẻ và hàng tiêu dùng như Tập
đoàn Masan bán 25% cổ phần của Masan Consumer
Holdings và 33,3% cổ phần Masan Brewery cho Singha
Asean Holdings (Thái Lan), với tổng trị giá giao dịch
