TÀI CHÍNH -
Tháng 9/2015
23
***
***
*
1
2
**
***
***
0,862 0, 621
0, 283
0, 073
0, 759
0, 474
.
t
t
t
t
t
t
t
LTAX
LTAX
LTAX
LFDI
LIM
LEX
ε
−
−
=
+
×
−
×
−
×
+
× −
× +
***
**
*
1
2
**
***
***
0,862 0, 1
0, 283
0, 073
0, 759
0, 474
.
t
t
t
t
t
t
t
LTAX
LTAX
LTAX
LFDI
LIM
LEX
ε
−
−
=
+
×
−
×
−
×
+
× −
× +
(2)
Ghi chú:
*** ** *
, ,
tương ứng với mức ý nghĩa 1%,
5% và 10%.
Mô hình ARDL có R2 hiệu chỉnh bằng 0,851, tức
là mô hình giải thích đến 85% sự biến động của tổng
số thu thuế theo các biến: FDI, xuất khẩu và nhập
khẩu.
(iv) Các kiểm định tính phù hợp của mô hình:
Các
kiểm định chẩn đoán được thực hiện gồm: Kiểm
định Wald (ChiSq=130,553; Pob.=0,000), kiểm định
dạng sai mô hình thông qua kiểm định RESET
của Ramsey (ChiSq=1,897; Pob.=0,168), kiểm định
Larange multiplier (LM) để kiểm tra tính tự tương
quan (ChiSq=1,585; Pob.=0,208), kiểm định phương
sai sai số thay đổi (ChiSq=0,400; Pob.=0,527). Bên
cạnh đó, tác giả kiểm định tính ổn định của phần
dư của mô hình thông qua kiểm định CUSUM và
CUSUMSQ đều nằm trong dải tiêu chuẩn ứng với
mức ý nghĩa 5%.
Kết quả các kiểm định cho thấy, mô hình đáng
tin cậy và ổn định, đảm bảo để ước lượng các hệ số
dài hạn và ngắn hạn.
(v) Ước lượng các hệ số dài hạn của mô hình
ARDL(2,0,0,0):
***
**
***
1,302 0,111
1,147
0,
LTAX
LFDI
LIM
=
−
× +
× −
***
**
***
***
1,302 0,111
1,147
0, 716
.
LTAX
LFDI
LIM
LEX
=
−
× +
× −
×
(3)
Ghi chú:
*** ** *
, ,
tương ứng với mức ý nghĩa 1%,
5% và 10%.
Trong dài hạn, các biến đều có tác động một cách
có ý nghĩa thống kê đến tổng số thu thuế (LTAX);
trong đó, đầu tư trực tiếp nước ngoài (LFDI) và xuất
khẩu (LEX) có tác động âm, trong khi nhập khẩu
(LIM) có tác động dương.
(vi) Ước lượng các hệ số ngắn hạn bằng mô hình
hiệu chỉnh sai số (ECM) dựa trên cách tiếp cận ARDL:
***
*
**
***
***
***
0,862 0, 283
( 1) 0, 073
0, 759
0, 474
0, 662
( 1).
LTAX
LTAX
LFDI
LIM
LEX
ECM
∆ =
+
×∆ − −
×∆
+
×∆ −
×∆ −
×
−
***
*
**
***
***
***
0,862 0, 283
( 1) 0, 073
0, 759
0, 474
0, 662
( 1).
LTAX
LTAX
LFDI
LIM
LEX
ECM
∆ =
+
×∆ − −
×∆
+
×∆ −
×∆ −
×
−
(4)
số ngắn hạn dựa vào mô hình ECM trên cơ sở tiếp
cận ARDL.
Kết quả nghiên cứu
(i) Kiểm định nghiệm đơn vị:
Kiểm nghiệm đơn vị
để chắc chắn rằng không có biến nào tích hợp ở bậc
2, bởi vì hồi quy có thể là giả mạo nếu các biến dừng
ở sai phân bậc 2.
BẢNG 1. KẾT QUẢ KIỂM ĐỊNH NGHIỆM ĐƠN VỊ
CỦA CÁC BIẾN THEO ADF
Biến Giá trị thống kê t
Kết luận
Bậc tích hợp
LTAX
-2,819
Chuỗi không dừng
ΔLTAX
-4,287
Chuỗi dừng
I(1)
LFDI
-1,892
Chuỗi không dừng
ΔLFDI
-3,663
Chuỗi dừng
I(1)
LIM
-3,104
Chuỗi dừng
I(0)
LEX
-2,921
Chuỗi không dừng
ΔLEX
-4,798
Chuỗi dừng
I(1)
Nguồn: Nghiên cứu của tác giả
Ở mức ý nghĩa 5%, các biến LTAX, LFDI và LEX
cùng tích hợp bậc 1, riêng LIM tích hợp bậc 0. Theo
Pesaran và Shin (1999), Hamuda và cộng sự (2013),
nếu như chúng ta không đảm bảo về thuộc tính về
nghiệm đơn vị hay tính dừng của hệ thống dữ liệu,
các biến không cùng mức liên kết I (1) hoặc I (0) thì
áp dụng thủ tục ARDL là thích hợp nhất cho nghiên
cứu thực nghiệm.
(ii) Kiểm định đường bao (bound test):
Bảng 2 cho thấy, giá trị F-statistic lớn hơn giá trị
giới hạn đường bao trên ứng với mức ý nghĩa 1%
được cung cấp ở phần phụ lục trang 478, Pesaran
(1997). Như vậy, có sự tồn tại mối quan hệ đồng liên
kết giữa các biến trong mô hình.
(iii) Lựa chọn độ trễ của mô hình ARDL:
Dựa vào
tiêu chí SBC, độ trễ tối ưu của mô hình ARDL là
ARDL (2, 0, 0, 0):
BẢNG 2. KẾT QUẢ KIỂM ĐỊNH ĐƯỜNG BAO (BOUND TEST)
Intercept and no trend
Số bậc
Giá trị thống kê F
Giá trị giới hạn của các đường bao
k
F-statistic
90%
95%
97,5%
99%
I(0)
I(1)
I(0)
I(1)
I(0)
I(1)
I(0)
I(1)
3
26,111
2,711
3,800
3,219
4,378
3,727
4,898
4,385
5,615
Nguồn: Nghiên cứu của tác giả
