TÀI CHÍNH -
Tháng 2/2017
71
Thanh toán thẻ xuyên biên giới: Các hệ thống
thanh toán thẻ quốc tế như Visa, Marter Card,
American Express, Diners Club/Discover (Mỹ),
Union Pay (Trung Quốc) cung cấp 2 dòng thẻ phổ
biến là thẻ tín dụng (Credit card) và thẻ ghi nợ
(Debit card). Những thẻ này có các tính năng như
rút tiền mặt ATM, thanh toán tiền khi mua hàng
hóa, dịch vụ tại điểm bán (POS), thanh toán trực
tuyến (online payment).
Như vậy, tiềm năng phát triển là khá lớn song
chúng ta chưa phát huy hết tiềm năng ứng dụng
các phương thức thanh toán trong phát triển kinh
doanh. Khảo sát cho thấy, phương thức thanh toán
trực tuyến ở Việt Nam không phát triển như kỳ
vọng, giao dịch không dùng tiền mặt trong tổng số
giao dịch chỉ ở mức 3%. Việc mua bán, trao đổi sản
phẩm, dịch vụ qua mạng khá phát triển nhưng cuối
cùng phần lớn lại giao sản phẩm và thanh toán bằng
tiền mặt. Nguyên nhân chủ yếu là do tỷ lệ giao dịch
bằng tiền mặt trong dân còn lớn và do người dân
chưa thực sự tin tưởng vào độ an toàn của giao dịch
và chất lượng của hàng hóa, dịch vụ…
Một số đề xuất, khuyến nghị
Cùng với xu thế đẩy mạnh hội nhập kinh tế quốc
tế, trong điều kiện các phương tiện và dịch vụ thanh
toán điện tử mới trên thế giới không ngừng phát
triển mạnh mẽ dựa trên công nghệ mới, hiện đại,
thân thuộc với người sử dụng, thì việc phát triển
thanh toán điện tử ở Việt Nam theo kịp với các nước
tiên tiến trong khu vực và thế giới sẽ là nền tảng
quan trọng để đẩy mạnh thanh toán không dùng
tiền mặt trong nền kinh tế. Vì vậy, phát triển thanh
toán điện tử và đảm bảo tính an toàn, bảo mật trong
các giao dịch thanh toán cần được coi là nội dung
trọng tâm và cần đẩy mạnh triển khai thông qua các
giải pháp chủ yếu sau:
Một là,
cần hoàn thiện môi trường pháp lý
khuyến khích các doanh nghiệp chuyển giao công
nghệ và ứng dụng thương mại điện tử; tiếp tục
hoàn thiện cơ sở pháp lý liên quan đến thanh toán
điện tử, thích ứng với pháp luật và tập quán quốc
tế về giao dịch TMĐT. Đồng thời, hoàn thiện và
áp dụng các chính sách ưu đãi đầu tư, ưu đãi thuế
thu nhập, hỗ trợ tín dụng đầu tư phát triển theo
quy định của pháp luật hiện hành đối với các DN
thương mại thiết lập mô hình tổ chức và áp dụng
phương thức kinh doanh TMĐT hiện đại, công
nghệ quản lý tiên tiến; hỗ trợ đào tạo nhân lực và
phổ cập kiến thức về TMĐT; xây dựng kết cấu hạ
tầng cho TMĐT và quản lý các giao dịch TMĐT để
bảo vệ lợi ích của người tham gia…
Hai là,
xây dựng, phát triển kết cấu hạ tầng dịch
vụ thương mại điện tử, chú trọng phát triển các
tiện ích thanh toán thương mại điện tử; phát triển
các giải pháp bảo mật và đảm bảo an toàn thông
tin cho các giao dịch thanh toán điện tử. Theo kinh
nghiệm của các nước phát triển, cần tập trung phát
triển ngành công nghệ thẻ ngân hàng, hoàn thành
xây dựng và hoạt động hiệu quả các trung tâm/
công ty chuyển mạch thẻ thống nhất để đẩy mạnh
kết nối hệ thống xử lý dữ liệu thẻ giao dịch qua các
máy giao dịch tự động ATM, hay qua các máy chấp
nhận thanh toán thẻ POS tại các cửa hàng, trung tâm
thương mại, siêu thị, nhà hàng trên toàn quốc, qua
đó cho phép chủ thẻ của một ngân hàng có thể rút
tiền hoặc thanh toán thuận tiện tại hầu hết các ATM/
POS của các ngân hàng khác...
Ba là,
tăng cường đào tạo, phát triển nguồn
nhân lực thương mại điện tử; tuyên truyền, phổ
biến, nâng cao nhận thức về thương mại điện tử;
xây dựng hệ thống đảm bảo lòng tin cho hoạt
động mua sắm trực tuyến, thanh toán trực tuyến
và cơ chế giải quyết tranh chấp trực tuyến. Tổ
chức các sự kiện thúc đẩy phát triển TMĐT ở
trong nước, hướng đến mục tiêu mua sắm và
thanh toán trực tuyến trở thành hình thức phổ
biến của người tiêu dùng.
Bốn là,
các nhà kinh tế và ngân hàng các nước
nói chung, NHNN nói riêng cần nâng cao năng lực
dự báo và sẵn sàng để đón nhận những tác động
của tiền điện tử khi nó trở nên phổ biến hơn trong
tương lai, mặc dù khối lượng tiền điện tử lưu hành
hiện nay còn rất nhỏ so với những loại hình tiền tệ
khác, nên rất khó đánh giá một cách chính xác tác
động của tiền điện tử tới chính sách tiền tệ trong
thời điểm này.
Tài liệu tham khảo:
1. Cục TMĐT và Công nghệ thông tin (VECITA), Bộ Công Thương (2016), Báo
cáo TMĐT Việt Nam 2015;
2. Nguyễn Văn Hồng, Nguyễn Văn Thoan (2013), Giáo trình: TMĐT căn bản,
Đại học Ngoại thương, NXB. Bách khoa - Hà Nội;
3. Josh Nicholas (2015), Một số thách thức đối với ngành công nghiệp thanh
toán toàn cầu.
Phương thức thanh toán trực tuyến ởViệt Nam
không phát triển như kỳ vọng, giao dịch không
dùng tiền mặt trong tổng số giao dịch chỉ ở
mức 3%. Việc mua bán, trao đổi sản phẩm, dịch
vụ qua mạng khá phát triển nhưng cuối cùng
phần lớn lại giao sản phẩmvà thanh toán bằng
tiền mặt.
