88
KẾ TOÁN - KIỂM TOÁN
của năm sau. Từ dự toán kế hoạch tiêu thụ và sản
xuất kết hợp với định mức nhân công và định mức
tiêu hao vật tư kế toán sẽ lập dự toán các loại chi phí
sản xuất như: Dự toán chi phí nguyên vật liệu trực
tiếp, dự toán chi phí nhân công trực tiếp, dự toán
chi phí sản xuất chung. Tuy nhiên, các dự toán chi
phí bán hàng và chi phí quản lý hiện nay chưa được
các DN quan tâm triển khai. Hệ thống dự toán của
các DN chủ yếu là dự toán tĩnh, chỉ có tác dụng cho
công tác kế hoạch hóa, không có tác dụng trong hoạt
động kiểm soát.
- Kế toán trách nhiệm đối với các trung tâm trách
nhiệm chi phí:
Tại các DN, các trung tâm trách nhiệm
chưa được hình thành, do vậy, thông tin cung cấp
cho việc ra quyết định mới chỉ dừng lại ở dạng thông
tin thô. Đây là những hạn chế trong khâu kiểm soát,
dẫn đến các giải pháp để giải quyết về vấn đề tăng
chi phí cũng chưa thực sự hiệu quả.
Hoàn thiện kế toán quản trị chi phí tại
doanh nghiệp sản xuất xi măng ở tỉnh Thái Nguyên
Sau khi nghiên cứu về mô hình kế toán nói chung
và mô hình KTQT chi phí nói riêng có thể thấy rằng,
mô hình kết hợp giữa KTQT chi phí và kế toán tài
chính trong cùng một bộ máy kế toán là hiệu quả
nhất, bởi vì KTQT chi phí có thể kế thừa thông tin và
các công việc mà kế toán tài chính cung cấp.
Theo mô hình kết hợp (Hình 1), DN vừa tận
dụng được nhân sự của bộ phận kế toán tài chính,
vừa tận dụng kết hợp thông tin kế toán tài chính và
KTQT, vì thực tế thông tin KTQT có được chủ yếu là
từ nền tảng của thông tin kế toán tài chính. Như vậy,
thông tin đưa ra sẽ tin cậy và chính xác hơn, đồng
thời, tránh lãng phí thời gian khi thực hiện công tác
KTQT chi phí.
Bên cạnh đó, để đáp ứng được các yêu cầu về lập
kế hoạch chi phí, kiểm soát và chủ động điều tiết chi
phí, ra quyết định kinh doanh nhanh chóng và hiệu
quả, KTQT cũng cần phải tiến hành phân loại chi
phí theo mối quan hệ với mức độ hoạt động của chi
phí. Bằng kỹ thuật phân tích mối quan hệ KTQT có
thể đưa ra các quyết định về giá cả sản phẩm, kiểm
soát và điều chỉnh kết cấu chi phí hợp lý...
Hơn nữa, nhằm giúp kiểm soát có hiệu quả chi
phí sản xuất kinh doanh tại các DN sản xuất xi
măng trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên, ngoài triển
khai các giải pháp trên, cần xây dựng các trung tâm
chi phí theo mô hình quản trị dạng trực tuyến chức
năng trong DN. Các trung tâm chi phí được hình
thành theo 3 nhóm: Trung tâm chi phí thuộc khối
sản xuất; Trung tâm chi phí thuộc khối kinh doanh;
Trung tâm chi phí thuộc khối quản lý.
Các trung tâm chi phí xây dựng các chỉ tiêu
cung cấp thông tin nhằm đánh giá trách nhiệm
quản lý và sử dụng chi phí tại bộ phận, đơn vị có
phát sinh chi phí nhằm đảm bảo nguyên tắc kiểm
soát được của các nhà quản trị cấp cao nhất của
trung tâm đó. Đồng thời, thông qua các chỉ tiêu
giúp các nhà quản trị có cơ sở xem xét và có biện
pháp tiết kiệm chi phí nhằm tối thiểu hóa chi phí.
Tại các trung tâm, kế toán sẽ tiến hành phân tích
biến động về biến phí sản xuất theo yếu tố vật
liệu và nhiên liệu để kiểm soát chi phí và điều
chỉnh theo từng nguyên nhân phát sinh. Đối với
định phí sản xuất như chi phí khấu hao, bảo trì…
cần phải được kiểm soát qua so sánh định phí sản
xuất thực tế và định phí sản xuất định mức, để
đánh giá và kiểm soát định phí sản xuất theo từng
trung tâm chi phí.
Tài liệu tham khảo:
1. Bộ Tài chính (2006), Thông tư số 53/2006/TT-BTC ngày 12/6/2006 về
hướng dẫn áp dụng KTQT trong DN;
2. Nguyễn Ngọc Huyền (2000): “Phương pháp phân tích và quản trị chi phí
kinh doanh ở các DN công nghiệp trong nền kinh tế thị trường Việt Nam”,
Luận án Tiến sỹ;
3. Trần Thị Thu Hường, Đại học Kinh tế Quốc dân: “Xây dựng mô hình KTQT chi
phí trong các DN sản xuất xi măng Việt Nam”, Luận án Tiến sỹ;
4. Đặng Nguyên Mạnh: “Bàn về hệ thống thông tin KTQT chi phí trong DN”, Tạp
chí Nghiên cứu Tài chính kế toán, số 11(124), 2013, tr50-53;
5. Nguyễn Ngọc Quang (2011), Giáo trình Kế toán quản trị, NXB Đại học Kinh
tế quốc dân, Hà Nội.
K TOÁN TR NG
K toán t ng h p
K toán
v n
b ng
ti n
K toán
v t t ,
hàng
hóa,
K toán
ti n
l ng,
K toán
doanh
thu, chi
phí, giá
thành
K toán
công
n , thu
BP nh
m c và
d toán,
phân
tích
K toán t i các phân x ng
Hình 1: Mô hình tổ chức bộ máy kế toán quản trị chi phí
Nguồn: Tác giả tổng hợp
