30
TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP
về dòng tiền cũng đồng nghĩa với việc các giao dịch
với các bên có liên quan sẽ được công khai, tạo tiền
đề quan trọng để Nhà nước triển khai thực hiện chính
sách giao dịch không bằng tiền mặt trong nền kinh tế,
giúp các quan hệ kinh tế minh bạch và lành mạnh hơn.
Hiện nay, quy định về giám sát tài chính DN thông
qua các chỉ tiêu phản ánh tình hình lưu chuyển tiền
của các DN bị giám sát còn mờ nhạt và chung chung.
Chẳng hạn như trong tất cả các mẫu biểu báo cáo được
đính kèm các văn bản pháp quy về giam sat đâu tư vôn
nha nươc vao DN, giam sat tai chinh, đanh gia hiêu
qua hoat đông va công khai thông tin tai chinh cua DN
nha nươc va DN co vôn nha nươc hiện hành của cả DN
và đại diện chủ sở hữu đều không có chỉ tiêu nào giám
sát dòng tiền của DN.
Thứ hai,
xuất phát từ mục tiêu giám sát tài chính
và bản chất kinh tế của các chỉ tiêu lưu chuyển tiền tệ
cũng như tác dụng của các thông tin về lưu chuyển
tiền tệ đối với chủ thể có lợi ích tại DNNN. Giám sát
tài chính nhằm bảo vệ lợi ích của các chủ sở hữu (trong
đó có Nhà nước) và có biện pháp can thiệp kịp thời
khi có dấu hiệu mất an toàn về tài chính. Nếu không
giám sát được dòng tiền thì chủ thể quản lý mới chỉ
giám sát được hình thức, vỏ bọc chứ không biết rõ các
nguồn lực tài chính đã bơm vào hay hút ra khỏi DN
cũng như các quan hệ tài chính ẩn sau sự di chuyển của
các nguồn lực tài chính.
Mặc dù luồng tiền của DN được báo cáo trên báo
cáo lưu chuyển tiền tệ theo 3 nhóm chỉ tiêu: dòng
tiền vào, dòng tiền ra và cân đối tiền vào ra gọi là lưu
chuyển tiền thuần theo từng loại hoạt động (3 loại hoạt
động) và tổng hợp lưu chuyển tiền thuần toàn DN,
nhưng nếu chỉ nhìn trên B03-DN không biết cách đọc
và phân tích dòng tiền từ các chỉ tiêu báo cáo B03 và
không liên kết với các chỉ tiêu doanh thu hay tài sản
các chủ thể quản lý sẽ không thấy được các quan hệ
N
ghị định87/2015/NĐ-CPngày18/9/2015,Nghị
định số 91/2015/NĐ-CP ngày 13/10/2015,
Thông tư 200/2015/TT-BTC ngay 15/12/2015
vê giam sat đâu tư vôn nha nươc vao doanh nghiêp
(DN), giam sat tai chinh, đanh gia hiêu qua hoat đông
va công khai thông tin tai chinh cua doanh nghiệp nha
nươc (DNNN) va DN co vôn nha nươc có hiệu lực từ
năm 2016 đã được giới chuyên môn đánh giá rất cao vì
nhiều nội dung quan trọng của giám sát tài chính đã
được sửa đổi, bổ sung cho phù hợp hơn với thực tiễn
quản lý kinh tế. Đó là những thay đổi cơ bản và khá
toàn diện về đối tượng giám sát, phương thức giám sát,
quy trình giám sát, nội dung giám sát và hệ thống chỉ
tiêu giám sát tài chính theo hướng giám sát toàn diện,
thực chất và tiệm cận gần hơn với thông lệ quản trị tài
chính DN hiện đại.
Tuy nhiên, đánh giá cho thấy vẫn còn khoảng trống
nhất định cần phải lấp đầy, đó là bổ sung nội dung, chỉ
tiêu giám sát dòng tiền của DNNN va DN co vôn nha
nươc tạo tiền đề để DNNN nâng cao năng lực quản trị
dòng tiền, các cơ quan đại diện chủ sở hữu phần vốn
nhà nước đầu tư tại DN nâng cao hiệu quả giám sát tài
chính DNNN đảm bảo cho DNNN và DN có vốn nhà
nước hoạt động có hiệu quả, phat triên lanh manh, bền
vững hơn trong bối cảnh hiện nay. Có 2 lý do cho thấy,
sự cần thiết phải bổ sung nội dung các chỉ tiêu giám
sát dòng tiền vào báo cáo đánh giá tình hình tài chính
của DNNN, xếp loại DNNN và công khai thông tin
DNNN. Đó là:
Thứ nhất,
xuất phát từ khía cạnh pháp lý. Báo cáo
lưu chuyển tiền tệ (B03-DN) là báo cáo tài chính bắt
buộc các DN thuộc mọi thành phần kinh tế phải lập và
công khai với các bên có liên quan từ khi Bộ Tài chính
công bố thông tư hướng dẫn chuẩn mực kế toán Việt
Nam VAS 24 về báo cáo lưu chuyển tiền tệ theo Quyết
định 165/2002/QĐ-BTC ngày 31/12/2002. DN công khai
XỬ LÝ KHOẢNGTRỐNGTRONG GIÁMSÁT DÒNGTIỀN
ỞDOANHNGHIỆPNHÀNƯỚC
PHẠM DUY KHÁNH
– Học viện Tài chính
Giám sát tài chính đối với doanh nghiệp nhà nước là một nội dung rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả
hoạt động của doanh nghiệp nhà nước. Để kịp thời nắm bắt tình hình đầu tư và hiệu quả đầu tư của
doanh nghiệp thì cần giám sát tốt dòng tiền của doanh nghiệp. Tuy nhiên, vấn đề này hiện còn tồn tại
những khoảng trống nhất định cần quan tâm xử lý để nâng cao hiệu quả giám sát tài chính đối với doanh
nghiệp nhà nước.
•
Từ khóa: Doanh nghiệp, giám sát tài chính, giám sát dòng tiền, hiệu quả đầu tư.
