38
TNDN (không kể dầu thô) là 9,9%, thuế TNCN là
15,4% và thuế GTGT là 13,3% cao hơn mức tăng
9,4% của thu NSNN.
Đồng thời, sự phụ thuộc của thu NSNN vào
các khoản thu “không thường xuyên” như thu từ
giao quyền sử dụng đất, từ bán nhà thuộc sở hữu
nhà nước trong tổng thu NSNN có xu hướng giảm
dần. Tỷ trọng thu dầu thô trong cơ cấu thu NSNN
cũng giảm từ 28,8% giai đoạn 2006-2010 xuống
20,9% giai đoạn 2011-2015; so sánh với GDP, mức
độ động viên NSNN từ dầu thô cũng giảm từ 5,3%
xuống 3,3%. Xét cơ cấu thu theo lĩnh vực, ngành
cho thấy, thu NSNN đã có chuyển biến theo chiều
hướng tích cực với xu hướng tăng tỷ trọng thu
nội địa (phản ánh mức động viên từ nội bộ nền
kinh tế) từ 58% giai đoạn 2006-2010 lên 67% giai
đoạn 2011-2015, đến năm 2015 chiếm 70% tổng
thu NSNN.
Về chi ngân sách nhà nước
Thực hiện chủ trương thắt chặt chi tiêu công,
giai đoạn 2011-2015, chi thường xuyên, mặc dù vẫn
tăng, nhưng được kiểm soát theo hướng không
tăng chi cho các chính sách mới, mà chỉ tăng do
tăng quy mô các khoản chi và tăng chi nhằm đảm
bảo an sinh xã hội trong bối cảnh nền kinh tế gặp
nhiều khó khăn. Theo Bộ Tài chính, tốc độ tăng
chi thường xuyên đã giảm mạnh, từ 24% năm 2011
và 29% năm 2012, xuống còn 15% năm 2013. Ước
thực hiện năm 2014, chi thường xuyên tăng 4%
so với năm 2013, dự toán năm 2015 tăng 8% so
với ước thực hiện năm 2014. Chi NSNN đã đảm
Chính sách tài khóa của Việt Nam
giai đoạn 2011 – 2015
Về thu ngân sách nhà nước
Những năm qua, Việt Nam đã thực hiện nhiều
biện pháp cải cách mạnh mẽ hệ thống thu ngân
sách, qua đó góp phần động viên hợp lý các nguồn
lực từ sản xuất và các nguồn lực từ tài nguyên, đất
đai vào ngân sách nhà nước (NSNN). Giai đoạn
2011- 2015, do tình hình kinh tế khó khăn đồng
thời thực hiện chính sách giãn, giảm thuế và tháo
gỡ khó khăn cho doanh nghiệp (DN) khiến tác
động đến giảm thu NSNN, nhưng tổng thu NSNN
tăng cao so với trước năm 2010. Tốc độ tăng thu
hàng năm bình quân khoảng 9,3%, tỷ lệ động viên
từ thuế và phí vào NSNN vẫn chiếm khoảng 21%
GDP tuy thấp hơn giai đoạn 2006-2010 (23,6%)
nhưng vẫn theo yêu cầu của Nghị quyết Quốc hội,
xấp xỉ với các nước trong khu vực.
Bên cạnh đó, cơ cấu thu NSNN cũng có sự
chuyển biến theo hướng đảm bảo bền vững hơn
với tăng tỷ trọng các khoản thu từ sản xuất kinh
doanh và tiêu dùng như thuế giá trị gia tăng
(GTGT), thu nhập doanh nghiệp (TNDN), thu
nhập cá nhân (TNCN). Tuy tốc độ tăng thu giai
đoạn 2011-2015 của các khoản thu từ thuế TNDN,
TNCN, GTGT thấp hơn so với giai đoạn 2006-2010
do chính sách giãn, giảm, gia hạn thuế, mở rộng
cơ sở thuế, điều chỉnh thuế suất khuyến khích
sản xuất nhưng tốc độ tăng thu của các khoản thu
này vẫn cao hơn so với tốc độ thu NSNN. Tốc độ
tăng thu bình quân giai đoạn 2011-2015 của thuế
CHÍNHSÁCHTÀI KHÓAVIỆTNAMGIAI ĐOẠN2011–2015
VÀMỘTSỐĐỀXUẤTTRONGTHỜIGIANTỚI
TS. PHAN THỊ LINH
- Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh
Trong những năm qua, hệ thống chính sách tài khóa của Việt Nam đã có những bước cải
cách quan trọng, từng bước tiếp cận với các chuẩn mực chung của thông lệ quốc tế, đảm
bảo an ninh, an toàn tài chính quốc gia. Hệ thống chính sách tài khóa đã góp phần quan
trọng trong huy động, phân bổ, sử dụng và quản lý có hiệu quả các nguồn lực tài chính,
phục vụ cho các mục tiêu về phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
