TÀI CHÍNH -
Tháng 10/2015
41
của xã hội để đầu tư cung cấp dịch vụ cho xã hội,
thúc đẩy nâng cao chất lượng dịch vụ, tạo sự sẵn có
của những dịch vụ mà không nhất thiết Nhà nước
phải là người cung cấp, đảm bảo công bằng trong
điều tiết thu nhập theo hướng “ai hưởng người đó
trả tiền”.
Hai là,
sửa đổi khái niệm phí cho phản ánh sát
đúng hơn với bản chất của các khoản thu này.
Theo đó, phí được hiểu là “khoản tiền mà tổ chức,
cá nhân phải trả khi được cơ quan nhà nước, đơn
vị sự nghiệp công lập hoặc tổ chức được cơ quan
nhà nước có thẩm quyền giao cung cấp dịch vụ
trong Danh mục phí và lệ phí kèm theo Luật phí
và lệ phí”. Trong Pháp lệnh phí và lệ phí, phí là
“khoản tiền mà tổ chức, cá nhân phải trả khi được
tổ chức, cá nhân khác cung cấp dịch vụ được quy
định trong Danh mục phí và lệ phí kèm theo Luật
phí và lệ phí”. Với sự sửa đổi này, đối tượng thu
phí của Nhà nước thu hẹp lại. Những trường hợp
mà bản chất là dịch vụ có thể do tổ chức, cá nhân
khác cung cấp thì Nhà nước không thu phí mà
chuyển sang cơ chế giá dịch vụ (cho dù tên gọi
vẫn là phí, chẳng hạn như học phí, viện phí…).
Chỉ những dịch vụ thuộc trách nhiệm cung cấp
của cơ quan nhà nước hoặc đơn vị sự nghiệp công
hoặc tổ chức được cơ quan nhà nước có thẩm
quyền giao cung cấp thì mới thu phí và thuộc diện
điều chỉnh của Luật Phí và lệ phí. Với sự thay
đổi khái niệm này, Nhà nước mở rộng xã hội hóa
trong cung cấp các dịch vụ cho xã hội, Nhà nước
chỉ cung cấp những dịch vụ mà thị trường không
Những điểmmới của Dự thảo Luật Phí, lệ phí
So với Pháp lệnh phí và lệ phí, Dự thảo Luật Phí
và lệ phí có nhiều nội dung được sửa đổi, bổ sung,
trong đó có những điểm mới chủ yếu sau đây:
Một là,
điểm mới nổi bật của Luật Phí và lệ phí
so với Pháp lệnh Phí và lệ phí là quy định về Danh
mục Phí và lệ phí. Theo đó, Dự thảo Luật đã bãi
bỏ một số khoản phí để chuyển sang thực hiện cơ
chế giá dịch vụ theo quy luật thị trường đối với các
dịch vụ không phải do cơ quan nhà nước thực hiện
mà do các tổ chức, cá nhân ngoài Nhà nước thực
hiện. Trên cơ sở kế thừa Danh mục Phí và lệ phí
của Pháp lệnh, Dự thảo Luật phí và lệ phí đề xuất
Danh mục phí gồm 51 khoản (Trong đó, kế thừa 36
khoản trong Danh mục Phí hiện hành và bổ sung
thêm 15 khoản hiện đang được quy định ở các luật
chuyên ngành); Danh mục lệ phí gồm 39 khoản
(Trong đó, kế thừa 30 trong Danh mục lệ phí hiện
hành và bổ sung thêm 9 khoản lệ phí đang được
quy định tại các luật chuyên ngành). Tiêu biểu cho
các khoản phí, lệ phí được loại ra khỏi Danh mục
phí và lệ phí trong Dự thảo Luật là: Học phí; viện
phí; phí qua đò, qua phà; phí hoa tiêu, dẫn đường;
phí kiểm định phương tiện vận tải; phí đường bộ
qua trạm thu BOT…
Như vậy, xét về số lượng, Danh mục mới theo
Dự thảo Luật giảm 22 khoản phí và 3 khoản lệ phí.
Việc chuyển đổi này, hướng đến thúc đẩy xã hội
hóa trong cung cấp dịch vụ, giảm bao cấp của Nhà
nước. Điều này sẽ hướng đến huy động nguồn lực
DỰTHẢOLUẬTPHÍVÀLỆPHÍ:
NHỮNGĐIỂMMỚI VÀ CÁC VẤNĐỀ CẦNTRAOĐỔI
PGS., TS. LÊ XUÂN TRƯỜNG
- Học viện Tài chính
Sau gần 15 năm thực thi, Pháp lệnh phí và lệ phí năm 2001 đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử
của mình. Trước những biến đổi của các điều kiện kinh tế - xã hội, nhiều nội dung quy định
trong Pháp lệnh phí và lệ phí không còn phù hợp, đòi hỏi phải có những sửa đổi căn bản.
Dự thảo Luật phí và lệ phí trình Quốc hội chứa đựng nhiều điểmmới quan trọng hướng
đến mục tiêu thúc đẩy nâng cao chất lượng dịch vụ và tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất,
kinh doanh phát triển.
