TÀI CHÍNH -
Tháng 10/2015
45
tăng sản lượng nhằm giảm giá hơn nữa, từ đó làm tê
liệt sản xuất của các nhà sản xuất dầu phiến sét Mỹ.
Lý do đằng sau tính toán chiến lược của Arập Saudi
là ở chỗ họ cho rằng chi phí sản xuất dầu phiến sét
là khá cao trong khoảng 70 -80 USD/thùng. Nếu giá
dầu hạ xuống dưới mức này, các nhà sản xuất dầu
phiến sét Mỹ sẽ phải đóng cửa. Tuy nhiên, theo các
tính toán kỹ càng hơn, thì nhờ phát triển kỹ thuật
khai thác dầu phiến sét chi phí sản xuất còn thấp hơn
nhiều chỉ vào khoảng 42 USD/thùng là đã có lãi. Chỉ
có một phần khá nhỏ khai thác ở những nơi khó khăn
thì mới phải chịu chi phí lên tới 80 USD/thùng. Vì lý
do này, cung dầu mỏ vẫn được dự báo sẽ lớn hơn cầu
(khoảng 2 triệu thùng/ngày) trong năm nay.
Các yếu tố tác động đến giá dầu mỏ
Địa chính trị tác động đến giá dầu
Ngày 14/7/2015, Iran và 6 nước cường quốc đã
đạt được thoả thuận lịch sử ở Thủ đô Viên (Áo),
về chương trình hạt nhân của nước này. Theo thoả
thuận này Iran đồng ý cắt giảm chương trình hạt
nhân của mình để đổi lại việc giảm nhẹ và tiến tới
chấm dứt lệnh cấm vận quốc tế với nước này kéo dài
12 năm.
Triển vọng cuộc đàm phán này buộc giá dầu thế
giới giảm liên tục trong vài tuần trước lễ ký kết. Bởi
vì Iran là một thành viên của OPEC với trữ lượng
dầu lên tới gần 160 tỷ thùng, đứng thứ ba thế giới và
đứng thứ hai trong khối OPEC. Khi nước này trở lại
xuất khẩu dầu, nguồn cung thế giới sẽ tăng đáng kể.
Theo dự tính, nếu Iran xuất khẩu dầu trở lại, lượng
cung thừa hiện nay sẽ tăng gấp đôi từ mức 400.000
thùng/ngày lên 800.000 thùng/ngày.
Chính sách lãi suất của FED và giá đồng USD
Một yếu tố không thể không tính đến trong triển
vọng của giá dầu thế giới là chính sách của Ngân
hàng Trung ương Mỹ (FED) đối với đồng USD. Bởi
vì giá dầu mỏ theo quy định được tính theo đồng
USD. Sự tăng hay giảm giá đồng USD sẽ ảnh hưởng
trực tiếp đến giá dầu mỏ. Đồng USD tăng giá thì giá
trưởng tiêu thụ dầu mỏ thế giới và Dự báo, năm 2015
tỷ trọng tiêu thụ dầu mỏ của Trung Quốc lên tới hơn
25% tổng tiêu thụ dầu lửa toàn cầu.
Tuy nhiên, điều rất quan trọng đối với ngành sản
xuất dầu lửa thê giới là việc nền kinh tế này đang
giảm tốc tăng trưởng khá nhanh chóng. Tốc độ tăng
trưởng trong năm 2015 của Trung Quốc dự báo vào
khoảng 7%, mức thấp nhất so với mức trung bình
10% trong thập kỷ qua. Và dự báo mức tăng trưởng
này sẽ còn tiếp tục giảm trong tương lai.
Thêm vào đó, nền kinh tế Trung Quốc sử dụng quá
nhiều tài nguyên nên vấp phải những vấn đề ô nhiễm
môi trường nghiêm trọng. Việc thay đổi mô hình tăng
trưởng này chuyển sang mô hình mới dựa vào công
nghệ cao, tiết kiệm năng lượng trở nên cấp bách và
đang là đường hướng trong kế hoạch hiện tại.
Nói cách khác, cầu dầu mỏ từ Trung Quốc chắc
chắn sẽ giảm nhanh chóng trong thời gian tới. Theo
dự báo, cầu về dầu mỏ Trung Quốc năm 2015 chỉ tăng
dưới 1%, so với mức tăng trung bình hàng năm lên tới
khoảng 7% trong khoảng thời gian từ 1995-2010.
Thứ ba, kinh tế thế giới chưa có tín hiệu tăng trưởng
bền vững
Nền kinh tế thế giới nói chung vẫn chưa cho thấy
những dấu hiệu tăng trưởng tốt và bên vững. Mặc dù
khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone) đã cải
thiện đáng kể về vấn đề nợ công nhưng cũng đang
phải vật lộn với vấn đề nợ công của Hi Lạp.
Nhật Bản - mặc dù nền kinh tế nước này có những
dấu hiệu tăng trưởng tốt nhưng vẫn rất mong manh,
vì lệ thuộc nhiều vào xuất khẩu, trong khi thị trường
trong nước chưa có cách nào mở rộng.
Các nước BRIC (không kể Trung Quốc) đang gặp
khó khăn về tăng trưởng kinh tế, đặc biệt là Nga và
Brazil. Nền kinh tế Nga tăng trưởng âm 4,6%, và nền
kinh tế Brazil cũng âm 2,6% tính đến nửa đầu năm
2015. Ấn Độ mặc dù có tốc độ tăng trưởng GDP khá
tốt ở mức khoảng 7%, vẫn chưa cho thấy dấu hiệu
thực sự chắc chắn của một nền kinh tế mạnh, tăng
trưởng bền vững. Hơn nữa, quy mô của nền kinh tế
này cũng chỉ ở mức 2 nghìn tỷ USD chưa đủ mức chi
phối mạnh như Trung Quốc hay Mỹ…
Trong khi đó, Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) dự báo
tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2015 sẽ giảm
xuống còn 3,3%, so với mức 3,4% của năm 2014 và
năm 2013. Quan trọng hơn, tăng trưởng ở các nền
kinh tế mới nổi là những nền kinh tế tiêu thụ nhiều
dầu mỏ có tốc độ giảmmạnh từ mức 5% năm 2013 và
4,6% năm 2014 xuống còn 4,2% năm 2015.
Thứ tư, cuộc chiến thị phần giữa Arập Saudi và các
công ty dầu phiến sét Mỹ
Khi giá dầu giảm mạnh các nước OPEC lại quyết
Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) dự báo tăng trưởng
kinh tế toàn cầu năm 2015 sẽ giảm xuống còn
3,3%, so với mức 3,4% của năm 2014 và năm
2013. Quan trọng hơn, tăng trưởng ở các nền
kinh tế mới nổi là những nền kinh tế tiêu thụ
nhiều dầu mỏ có tốc độ giảmmạnh từ mức 5%
năm 2013 và 4,6% năm 2014 xuống còn 4,2%
năm 2015.
