TÀI CHÍNH -
Tháng 12/2017
53
đơn vị; Hướng dẫn và kiểm tra công tác kế toán ở
các đơn vị kế toán cấp cơ sở; Thu nhận, kiểm tra
báo cáo kế toán của các đơn vị cơ sở trực thuộc gửi
lên và cùng với các tài liệu, báo cáo kế toán về phần
hành công việc kế toán ở đơn vị kế toán cấp trên
để lập báo cáo kế toán tổng hợp, báo cáo tài chính
của toàn đơn vị.
Kế toán đơn vị trực thuộc thực hiện toàn bộ công
tác kế toán phát sinh ở đơn vị kế toán cấp cơ sở, tổ
chức thu nhận, xử lý và hệ thống hóa toàn bộ thông
tin kế toán ở đơn vị mình. Tổ chức lập các báo cáo
kế toán, định kỳ gửi về phòng kế toán trung tâm.
Ưu điểm của hình thức tổ chức công tác kế toán
phân tán là tạo thuận lợi cho việc kiểm tra, kiểm soát
trực tiếp các nghiệp vụ kinh tế phát sinh và phân cấp
quản lý kinh tế, tài chính, hạch toán kinh tế nội bộ;
Công tác kiểm tra, chỉ đạo hoạt động kinh tế ở các
đơn vị, bộ phận trực thuộc được nhanh chóng, kịp
thời. Tuy nhiên, hình thức này chỉ phù hợp với đơn
vị có quy mô lớn, địa bàn hoạt động phân tán, các
đơn vị trực thuộc hoạt động độc lập. Bởi nhược điểm
cơ bản của hình thức này là việc tổng hợp số liệu,
cung cấp thông tin, lập báo cáo toàn đơn vị thường
bị chậm; Tổ chức bộ máy kế toán cồng kềnh, phức
tạp, không thuận tiện cho việc cơ giới hóa công tác
kế toán. Việc kiểm tra, chỉ đạo nghiệp vụ của kế toán
trưởng không tập trung.
Hình thức tổ chức công tác kế toán
vừa tập trung, vừa phân tán
Theo hình thức này, ở đơn vị kế toán cấp trên vẫn
lập phòng kế toán trung tâm, còn ở các đơn vị trực
thuộc thì tùy thuộc vào quy mô, yêu cầu quản lý và
trình độ quản lý mà có thể tổ chức kế toán riêng hoặc
không tổ chức kế toán riêng. Phòng kế toán trung
tâm thực hiện các công việc kế toán phát sinh ở đơn
vị chính và ở các đơn vị trực thuộc; Hướng dẫn và
kiểm tra công tác kế toán ở các đơn vị trực thuộc; Thu
nhận, kiểm tra các báo cáo kế toán của cá đơn vị trực
thuộc có tổ chức hạch toán kế toán riêng và lập báo
cáo kế toán tổng hợp cho toàn đơn vị; Xây dựng và
quản lý kế hoạch tài chính toàn đơn vị. Còn đơn vị kế
toán phụ thuộc thì thực hiện toàn bộ công tác kế toán,
tài chính phát sinh ở đơn vị mình và định kỳ lập báo
cáo kế toán, gửi về phòng kế toán trung tâm.
Hình thức này phù hợp với các đơn vị lớn có
nhiều đơn vị trực thuộc, hoạt động trên địa bàn vừa
tập trung, vừa phân tán, mức độ phân cấp quản lý
kinh tế, tài chính, trình độ quản lý khác nhau. Việc
tổ chức công tác kế toán trong các đơn vị sự nghiệp
công lập có thể thực hiện theo các mô hình khác
nhau, phù hợp với loại hình tổ chức công tác kế toán
mà đơn vị đã lựa chọn.
Nhìn chung, việc tổ chức hợp lý bộ máy kế toán
với sự phân công, phân nhiệm rõ ràng, xác định mối
quan hệ giữa các nhân viên kế toán với nhau, mối
quan hệ giữa bộ máy kế toán với các bộ phận quản
lý khác trong đơn vị là một trong những nội dung
quan trọng và là yếu tố quyết định hoàn toàn tới
chất lượng công tác kế toán của một đơn vị.
Tài liệu tham khảo:
1. Bộ Tài chính (2006), Quyết định 19/2006/TT-BTC ngày 30/3/2006 của Bộ
Tài chính về việc ban hành chế độ kế toán HCSN;
2. Bộ trưởng Bộ Tài chính (2008), Hệ thống Mục lục ngân sách nhà nước ban
hành theo Quyết định 33/2008/QĐ-BTC ngày 02/6/2008;
3. Chính phủ (2006), Nghị định 43/2006/NĐ-CP ban hành ngày 25/4/2006 về
việc quy định quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ, tổ
chức bộ máy, biên chế và tài chính đối với đơn vị sự nghiệp công lập;
4. Chính phủ (2012), Nghị định 85/2012/NĐ-CP ngày 15/10/2012 về cơ chế hoạt
động, cơ chế tài chính đối với các đơn vị sự nghiệp y tế công lập và giá dịch vụ
khám bệnh, chữa bệnh của các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh công lập.
K toán trư ng
(Trư ng phòng K toán)
B ph n
Tài chính
B ph n
K toán t ng h p
B ph n
K toán chung
B ph n
Ki m tra k toán
K toán trư ng
(Trư ng phòng K toán)
B ph n K toán
v n b ng ti n và thanh toán
B ph n k toán
Tàis nc đnh,v ttưcôngc d ngc
B ph n K toán ti n lương
và các kho n trích theo lương
B ph n K toán
t p h p chi phí
B ph n K toán
các kho n thu
B ph n K toán t ng h p
và ki m tra k toán
Hình 2: Mô hình kế toán phân tán
Nguồn: Tác giả tổng hợp
K toán trư ng
(Trư ng phòng k toán)
B ph n tài chính,
k toán v n b ng
ti n và thanh toán
B ph n k toán
t ng h p và ki m
tra k toán
B ph n k toán
t p h p chi phí
B ph n k toán
v t tư, nguyên
li u, tài s n c đ nh
K toán ti n lương &
các kho n trích theo
lương
B ph n k toán
các kho n thu
B ph n k toán
v n đ u tư xây
d ng cơ b n
B ph n
k toán...
K toán trư ng
(Trư ng phòng k toán các đơn v ph thu c)
B ph n k toán v n
b ng ti n và thanh toán
B ph n k toán v n
b ng ti n và thanh toán
B ph n k toán ti n lương và
các kho n trích theo lương
B ph n k toán ti n lương và
các kho n trích theo lương
B ph n k toán các kho n thu
B ph n k toán các kho n thu
Hình 3: Mô hình kế toán vừa tập trung vừa phân tán
Nguồn: Tác giả tổng hợp