TÀI CHÍNH -
Tháng 4/2018
15
tiên đánh dấu chính sách hỗ trợ DN khởi nghiệp
ở Việt Nam là Quyết định số 844/QĐ-TTg ngày
18/5/2016 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê
duyệt Đề án “Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi
mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025”.
Mục tiêu của Đề án này là tạo lập môi trường
thuận lợi để thúc đẩy, hỗ trợ quá trình hình thành
và phát triển loại hình DN có khả năng tăng
trưởng nhanh dựa trên khai thác tài sản trí tuệ,
công nghệ, mô hình kinh doanh mới. Đề án này có
nhiều hoạt động hỗ trợ DN khởi nghiệp như: Xây
dựng cổng thông tin khởi nghiệp đổi mới sáng
tạo quốc gia; Xây dựng khu tập trung dịch vụ hỗ
trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; Phát triển hoạt
động đào tạo, nâng cao năng lực và dịch vụ cho
khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; Phát triển cơ sở vật
chất hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; nghiên
cứu ban hành mới, sửa đổi, bổ sung văn bản pháp
luật cần thiết để thúc đẩy khởi nghiệp đổi mới
sáng tạo. Trong đó, có một nội dung về chính sách
thuế, đó là: nghiên cứu ban hành mới, sửa đổi,
bổ sung văn bản pháp luật về “Cơ chế thuế, tài
chính đặc thù đối với tổ chức và cá nhân có hoạt
động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo hoặc đầu tư
cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo được áp dụng
chính sách ưu đãi đầu tư, ưu đãi thuế đối với DN
khoa học và công nghệ”. Như vậy, quyết định này
của Thủ tướng Chính phủ mới tạo nền tảng chuẩn
bị cho sự ra đời của chính sách ưu đãi thuế cho
DN khởi nghiệp chứ chưa chính thức ban hành
chính sách ưu đãi thuế đối với DN khởi nghiệp.
Luật Hỗ trợ DN nhỏ và vừa số 04/2017/QH14
ngày 12/6/2017 tạo ra hành lang pháp lý toàn diện
cho hỗ trợ DN nhỏ và vừa, trong đó có những
nội dung liên quan đến hỗ trợ DN khởi nghiệp.
Luật này đưa ra khái niệm DN nhỏ và vừa khởi
nghiệp sáng tạo và quy định một số ưu đãi thuế
có liên quan đến DN nhỏ và vừa khởi nghiệp. Cụ
thể như sau:
- Bổ sung vào lĩnh vực ưu đãi đầu tư đối với đầu
tư kinh doanh chuỗi phân phối sản phẩm cho DN
nhỏ và vừa; đầu tư kinh doanh cơ sở kỹ thuật hỗ
trợ DN nhỏ và vừa; cơ sở ươm tạo DN nhỏ và vừa;
đầu tư kinh doanh khu làm việc chung hỗ trợ DN
nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo. Căn cứ vào quy
định pháp luật thuế hiện hành thì lĩnh vực này được
miễn thuế nhập khẩu đối với hàng hóa nhập khẩu
để tạo tài sản cố định và được giảm 50% thuế sử
dụng đất phi nông nghiệp.
- DN nhỏ và vừa được áp dụng thuế suất thuế
thu nhập DN thấp hơn mức thuế suất thông thường
áp dụng cho DN theo quy định của pháp luật về
thuế thu nhập DN. Như vậy, ưu đãi này áp dụng
cho DN nhỏ và vừa nói chung chứ không riêng DN
nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo. Đồng thời, quy
định này hiện nay chưa đi vào thực tiễn vì Luật
Thuế thu nhập DN hiện hành không có ưu đãi này.
- Cơ sở ươm tạo DN nhỏ và vừa, cơ sở kỹ thuật
và khu làm việc chung hỗ trợ DN nhỏ và vừa được
miễn, giảm tiền thuê đất, thuế sử dụng đất phi nông
nghiệp theo quy định của pháp luật; miễn, giảm
thuế thu nhập DN có thời hạn theo quy định của
pháp luật. Đối với ưu đãi về tiền thuê đất và thuế
sử dụng đất phi nông nghiệp thì có thể áp dụng
ngay theo quy định pháp luật thuế hiện hành. Riêng
miễn, giảm thuế thu nhập DN có thời hạn hiện chỉ
áp dụng đối với cơ sở ươm tạo DN công nghệ cao
chứ chưa áp dụng đối với cơ sở ươm tạo DN nhỏ và
vừa cũng như cơ sở kỹ thuật và khu làm việc chung
hỗ trợ DN nhỏ và vừa. Muốn quy định này đi vào
thực tiễn, cần sửa đổi quy định pháp luật về thuế
thu nhập DN.
- Nhà đầu tư cho DN nhỏ và vừa khởi nghiệp
sáng tạo được miễn giảm thuế thu nhập DN có thời
hạn đối với khoản đầu tư vào DN nhỏ và vừa khởi
nghiệp sáng tạo theo quy định của pháp luật về thuế
thu nhập DN. Trong khi đó, quy định miễn, giảm
thuế thu nhập DN có thời hạn hiện hành không có
đối tượng là khoản đầu tư vào DN nhỏ và vừa khởi
nghiệp sáng tạo. Điều này có nghĩa là, quy định này
hiện chưa có hiệu lực thi hành.
Từ những phân tích trên có thể rút ra một số
nhận xét về chính sách ưu đãi thuế đối với DN khởi
nghiệp của Việt Nam như sau:
Thứ nhất,
nằm trong bối cảnh chung của chính
sách hỗ trợ DN khởi nghiệp, chính sách ưu đãi thuế
đối với DN khởi nghiệp của Việt Nam đang trong
giai đoạn hình thành và mới từng bước áp dụng
trong thực tiễn thông qua việc ban hành mới và sửa
đổi, bổ sung các quy định pháp luật và tổ chức thực
hiện các quy định pháp luật đó. Điều này có nghĩa
là cần tiếp tục sửa đổi, bổ sung quy định pháp luật
để hoàn thiện chính sách hỗ trợ DN khởi nghiệp nói
Dấu mốc đầu tiên đánh dấu chính sách hỗ trợ
DNkhởi nghiệpởViệt NamlàQuyết định số844/
QĐ-TTg ngày 18/5/2016 của Thủ tướng Chính
phủ về việc phê duyệt Đề án“Hỗ trợ hệ sinh thái
khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm
2025”. Đề án này có nhiều hoạt động hỗ trợ DN
khởi nghiệp như: Xây dựng cổng thông tin khởi
nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia; Xây dựng khu
tập trung dịch vụ hỗ trợ khởi nghiệp.
