TÀI CHÍNH -
Tháng 4/2018
19
khich hoat đông đâu tư mao hiêm. Vậy nên các
nha đâu tư ca nhân đâu tư cho khơi nghiêp, khi
thoai vôn, ho se bi thu thuê cao cho khoan đâu tư
co lơi va không đươc tinh theo phương phap bu
trư cho cac đâu tư lô. Trong khi đo, do tinh chât
cua hoat đông đâu tư mao hiêm, ty lê thanh công
chi chiếm khoang 3%-10%.
Đối với vườn ươm, hiện tại Việt Nam mới chỉ thí
điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển
Vườn ươm công nghệ công nghiệp Việt Nam - Hàn
Quốc tại TP. Cần Thơ, chưa áp dụng mở rộng cho
tất cả các đối tượng là vườn ươm chung. Cơ chế,
chính sách đặc thù phát triển Vườn ươm công nghệ
công nghiệp Việt Nam - Hàn Quốc tại TP. Cần Thơ
quy định cụ thể như sau:
- Miễn thuế nhập khẩu các hàng hóa là máy móc,
thiết bị, phụ tùng, vật tư, phương tiện vận tải trong
nước chưa sản xuất được; công nghệ trong nước
chưa tạo ra được; tài liệu, sách, báo, tạp chí khoa
học và các nguồn tin điện tử về khoa học và công
nghệ của DN nhập khẩu phục vụ trực tiếp vào hoạt
động ươm tạo công nghệ tại vườn ươm.
- Thuế TNDN của các DN thực hiện dự án đầu
tư mới ươm tạo công nghệ cao trong các lĩnh vực
tại vườn ươm hoặc TNDN từ thực hiện dự án đầu
tư mới ứng dụng công nghệ cao thuộc danh mục
công nghệ cao được ưu tiên đầu tư phát triển (theo
quy định của Luật Công nghệ cao), được áp dụng
mức thuế suất ưu đãi 10% trong thời hạn 15 năm,
miễn thuế 4 năm và giảm 50% số thuế phải nộp
trong 9 năm tiếp theo. Ngoài ra, thuế giá trị gia tăng
(GTGT), thuế TNCN, giá thuê đất cũng có nhiều ưu
đãi cho các DN mới thành lập và hoạt động trong
lĩnh vực công nghệ.
Bên cạnh các chính sách ưu đãi, hỗ trợ phát triển
trên, thực tế cho thấy, hiện nay vẫn còn một số vấn
đề còn tồn tại, vướng mắc trong quá trình tổ chức
hỗ trợ DN khởi nghiệp phát triển như sau:
Thứ nhất,
chưa có một chính sách đặc thù đối với
các DN khởi nghiệp nói chung, quy định về chính
sách thuế đối với DN khởi nghiệp nói riêng. Hiện
nay, mới chỉ có Luật Hỗ trợ DN nhỏ và vừa được
ban hành vào năm 2017 và Nghị định số 39/2018
ngày 11/3/2018 Quy định chi tiết Luật Hỗ trợ DN
nhỏ và vừa. Mặc dù, trong Luật Hỗ trợ DN nhỏ và
vừa quy định về việc hỗ trợ thuế, kế toán cho DN
nhỏ và vừa nhưng chưa có quy định nào đối với DN
khởi nghiệp, ngay cả Nghị định số 39/2018/NĐ-CP
cũng chưa đề cập tới vấn đề này. Các quy định về
các quỹ đầu tư mạo hiểm cũng chưa chính thức ban
hành. Mặc dù Nghị định số 38/2018/NĐ-CP ngày
11/3/2018 quy định chi tiết về việc đầu tư cho DN
nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo nhưng cũng chưa
có quy định cụ thể về nghĩa vụ của các nhà đầu tư.
Thứ hai
, chính sách thuế chưa có sự phân biệt
theo hướng dành ưu đãi cao hơn cho các DN khởi
nghiệp. Cụ thể: Hiện nay, các DN khởi nghiệp áp
dụng thuế suất thuế TNDN phổ thông như các DN
khác là 20%. Việc ưu đãi thuế suất 10% hay miễn
thuế TNDN đối với thu nhập từ các hoạt động
thuộc một số ngành nghề, lĩnh vực được ưu đãi
cũng giống như bất kỳ DN nào mới thành lập từ
dự án đầu tư mới.
Thứ ba,
hiện chưa có quy định chính sách thuế
phân biệt đối với nhà đầu tư vào DN khởi nghiệp khi
chuyển nhượng vốn. Chính sách thuế hiện quy định
đánh thuế đối với từng lần chuyển nhượng vốn, từng
lần chuyển nhượng chứng khoán đối với việc đầu tư
vào bất kỳ DN nào sau đó chuyển nhượng vốn. Việc
đầu tư vào các DN này có độ rủi ro cao, chính sách
thuế chưa cho phép nhà đầu tư thực hiện biện pháp
bù trừ lỗ. Điều này có ảnh hưởng nhất định đến việc
thu hút vốn đầu tư của các nhà đầu tư trong và ngoài
nước vào các DN khởi nghiệp.
Hơn nữa, quy định về thuế TNCN đối với các nhà
đầu tư cá nhân cho hoạt động khởi nghiệp cũng vẫn
áp dụng các quy định chung cho cá nhân có thu nhập.
Thứ tư,
cơ chế chính sách đặc thù cho vườn ươm
DN mới đang trong giai đoạn áp dụng thí điểm,
chưa được áp dụng mở rộng cho tất cả mọi đối
tượng áp dụng.
Điều chỉnh chính sách thuế
hỗ trợ phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp
Trước hết, cần xây dựng một chính sách đặc thù cho
DN khởi nghiệp và các chủ thể trong hệ sinh thái khởi
nghiệp. Trong đó, cần có các tiêu thức xác định thế nào
là một DN khởi nghiệp đổi mới sáng tạo để phân biệt
với các DN khởi nghiệp chung, từ đó có các ưu tiên về
nguồn lực và các biện pháp hỗ trợ thích hợp.
Tiếp đến, cần có những quy định cụ thể, chi tiết
hơn về chính sách thuế đối với các chủ thể trong
hệ sinh thái khởi nghiệp theo hướng có tính chất
đặc thù hơn, ưu đãi hơn. Để hỗ trợ các DN khởi
nghiệp, Chính phủ có thể áp dụng các biện pháp
hỗ trợ trực tiếp thông qua việc cấp vốn cho các DN
khởi nghiệp hoặc hỗ trợ gián tiếp thông qua việc
chi tiêu thuế. Việc cấp vốn trực tiếp cho DN khởi
nghiệp có thể được thực hiện thông qua Quỹ hỗ trợ
công nghệ quốc gia. Tuy nhiên, các thống kê cho
thấy, hiện nay có rất ít DN nhận được hỗ trợ từ Quỹ
hỗ trợ công nghệ quốc gia. Vì vậy, các biện pháp hỗ
trợ gián tiếp cho các nhà đầu tư, các đối tượng hỗ
trợ DN khởi nghiệp và các biện pháp chi tiêu thuế
