TÀI CHÍNH -
Tháng 4/2018
57
có tác động xấu đến niềm tin của nhà đầu tư và mức
độ minh bạch của thị trường tài chính.
Năm 2016-2017 có nhiều vấn đề về BCTC của
các DN niêm yết thể hiện qua việc DN thổi phồng
doanh thu và lợi nhuận. Trong khoảng thời gian
này, tài sản trên báo cáo tài chính của không ít DN
niêm yết tăng rất mạnh, nhất là ở những DN có lợi
thế thương mại, trong khi điều này không hiện hữu
trên thực tế, mà chỉ là mua bán thương mại. Đây
chính là hành vi thao túng BCTC.
Sau sự kiện Công ty cổ phần Gỗ Trường Thành,
mã chứng khoán TTF đang niêm yết trên Sở Giao
dịch Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh xảy ra vào
tháng 2/2016, với giá trị hơn 1.000 tỷ đồng hàng tồn
kho biến mất trên BCTC, nhiều công ty niêm yết
khác cũng đã bị phát hiện có vấn đề về BCTC. Khi
sự việc bị vỡ lở, giá cổ phiếu lao dốc không phanh,
nhiều nhà đầu tư bị thiệt hại lớn dẫn tới niềm tin
vào tính minh bạch trên thị trường bị ảnh hưởng
nghiêm trọng.
Từ thực tiễn và kinh nghiệm nhiều năm hành
nghề kế toán, Viện Kế toán Quản trị công chứng
Australia tại Việt Nam đã xây dựng mô hình kiểm
chứng và phát hiện ra các hành vi thao túng BCTC
là F-Score và M-Score. Cả hai mô hình này đều định
lượng các chỉ tiêu tài chính, phi tài chính nhằm
khoanh vùng và phát hiện ra các hành vi bóp méo
số liệu kế toán áp dụng cho các công ty niêm yết tại
Việt Nam.
Phương pháp phát hiện ra các hành vi này được
thiết lập cụ thể từ xác định động cơ của hành vi,
khoanh vùng bằng cách sử dụng mô hình định
lượng, xác định các dấu hiệu và các thủ thuật
Nhận diện thao túng báo cáo tài chính
Đánh giá về thực trạng thao túng báo cáo tài
chính (BCTC) của doanh nghiệp (DN) niêm yết hiện
nay, chia sẻ góc nhìn tại Hội thảo khoa học quốc
gia với chủ đề “Thao túng báo cáo tài chính của
các DN niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt
Nam”, do Đại học Kinh tế (Đại học Quốc gia Hà
Nội) tổ chức gần đây, PGS.,TS. Nguyễn Trúc Lê -
Hiệu trưởng Đại học Kinh tế cho rằng, các hành vi
thao túng BCTC xuất hiện thường xuyên hơn trên
thị trường tài chính trong 2 năm gần đây. Điều này
Thaotúngbáo cáotài chính
tạicácdoanhnghiệpniêmyếtvàgiảiphápkhắcphục
ThS. Đào Duy Hà
- Học viện Ngân hàng *
Tình trạng thao túngbáo cáo tài chính của các doanhnghiệpniêmyết trên thị trường chứngkhoándiễn ra
không chỉ ảnhhưởng tiêu cực đến các cổđông củadoanhnghiệp,mà còn tác độngxấuđến tínhminhbạch
vàniềmtin củagiới đầu tư trên thị trường chứngkhoán. Vấnđềđặt ra là cần cógiải phápkhắc phục tình
trạngnàynhằmbảovệquyềnvà lợi ích chínhđáng của cổđông, giới đầu tư, đồng thời gia tăng tínhhấp
dẫn cho thị trường chứngkhoánViệtNam.
Từ khóa: Báo cáo tài chính, doanh nghiệp niêm yết, thao túng, minh bạch
The practice of manipulating financial
reports of the listed companies on the stock
market has been extremely negative. This is
not to impact negatively on the sensation of
business stockholders but the transparency
and creditability of the investors on the stock
market. The issue is how to address the problem
to protect the rights of the stockholders and
investors to improve the attractiveness of
Vietnam’s stock market.
Keywords: Financial reports, listed companies,
manipulation, transparency
Ngày nhận bài: 14/3/2018
Ngày hoàn thiện biên tập: 28/3/2018
Ngày duyệt đăng: 4/4/2018
*Email:
