TÀI CHÍNH -
Tháng 5/2017
103
Việc ban hành hàng loạt chính sách trên đã tạo ra
sự thống nhất trong hệ thống pháp luật về tổ chức
và hoạt động của Quỹ TDND, nhằm hướng tới mục
đích đảm bảo sự an toàn trong hoạt động, nâng cao
hiệu quả chất lượng hoạt động của Quỹ TDND, đáp
ứng nhu cầu phát triển nông nghiệp, nông thôn mới
hiện nay ở Việt Nam...
Vài đề xuất, kiến nghị
Nhằm phát huy những thế mạnh và kết quả
đạt được trong việc phát triển Quỹ TDND, bên
cạnh việc tiếp tục khắc phục những bất cập, hoàn
thiện chính sách cần triển khai đồng bộ một số
giải pháp sau:
Về hoạt động cho vay
Theo Điều 37 Thông tư 04/2015/TT-NHNN quy
định về các đối tượng cho vay thì hoạt động cho vay
đối với các hộ gia đình vì mục đích xây dựng nông
thôn mới còn chưa được quan tâm đúng mức. Để
đảm bảo có một chính sách có hiệu quả trong việc
phát triển nông thôn, cần phối hợp với hệ thống các
quỹ TDND trong việc xây dựng quy chế nội bộ để
hướng dẫn thi hành, bao gồm:
- Xây dựng kế hoạch cho vay cụ thể theo từng
giai đoạn. Theo đó, Quỹ cần phải có chiến lược rõ
ràng trong quá trình hoạt động. Nghĩa là cần có kế
hoạch hoạt động cụ thể trong từng giai đoạn, xác
định mục tiêu cho từng giai đoạn, phân tích các yếu
tố môi trường khách quan từ đó thấy được những
cơ hội và thách thức đối với mục tiêu của quỹ và sự
phát triển chung của nền nông nghiệp, nông thôn.
-
Hiện nay, đa số các Quỹ TDND chưa có một
chương trình quảng bá nào hoàn chỉnh ngoài kênh
thông tin của đài phát thanh của địa phương hay
qua các cuộc họp của chính quyền địa phương và
các tổ chức chính trị - xã hội đóng trên địa bàn.
Nhiều hộ gia đình có nhu cầu vay vốn để sản xuất
nhưng không phải là thành viên của quỹ, không biết
đến sự tồn tại của quỹ, hoặc các hộ có hoàn cảnh
khó khăn nhưng lại không nằm trong danh sách hộ
nghèo do UBND cấp huyện phê duyệt. Do đó, cần
phải thực hiện quảng bá, tuyên truyền chính sách
xây dựng nông thôn mới hiệu quả.
Về quản lý hoạt động cho vay
Theo Thông tư 04/2015/TT-NHNN, Quỹ TDND
cần ban hành quy chế nội bộ về cho vay, quản lý tiền
vay để đảm bảo việc sử dụng tiền vay đúng mục
đích, trong đó bao gồm nội dung sau: Quy định cụ
thể về việc cho vay đối với thành viên là cá nhân, hộ
gia đình, pháp nhân, hộ nghèo không phải là thành
viên bao gồm: (i) Quy trình thẩm định, đánh giá
nhu cầu, mục đích vay vốn của thành viên; (ii) Quy
trình xét duyệt cho vay và xét duyệt, quyết định cơ
cấu lại thời hạn trả nợ; (iii) Quy trình xét duyệt cho
vay đối với hộ nghèo không phải là thành viên; (iv)
Quy trình giải ngân vốn vay phù hợp; (v) Quy trình
kiểm soát, quản lý, giám sát để bảo đảm việc sử
dụng tiền vay đúng mục đích; (vi) Quy định về tài
sản bảo đảm theo quy định của pháp luật (nếu có),
phương thức xác định giá trị của tài sản bảo đảm và
việc xử lý tài sản bảo đảm để thu hồi khoản cho vay
theo quy định của pháp luật; (vii) Lãi suất cho vay,
mức cho vay...
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện các quy định
của pháp luật về bảo đảm tiền vay còn có một số
vướng mắc nảy sinh khiến cho hệ thống Quỹ TDND
còn lúng túng trong việc ban hành quy chế nội bộ về
bảo đảm tiền vay. Cơ quan có thẩm quyền xây dựng
các văn bản quy phạm pháp luật cần xem xét khắc
phục những bất cập của hệ thống các văn bản pháp
luật liên quan đến tài sản bảo đảm. Cụ thể như:
-
Việc hoàn thiện các quy định của pháp luật về
bảo đảm tiền vay bằng thế chấp tài sản cần phải tuân
theo nguyên tắc: Thế chấp là vật quyền không xuất
hiện sự chuyển giao quyền chiếm hữu tài sản, không
chỉ chủ sở hữu tài sản mà cả những chủ thể không có
quyền sở hữu nhưng có quyền định đoạt tài sản cũng
có thể tham gia quan hệ thế chấp.
-
Hoàn thiện các quy định của chủ thể là hộ gia
đình theo các nội dung như: Hộ gia đình được xác
định theo giấy tờ giao đất hay sổ hộ khẩu của cơ
quan công an cấp? Xác định cụ thể hộ gia đình là
chủ thể của quan hệ dân sự nói chung và của quan
hệ thế chấp nói riêng? Thành viên của hộ gia đình
được xác định theo những căn cứ và tiêu chí nào?
Trong trường hợp nào thì chủ hộ gia đình được nhân
danh hộ gia đình tham gia vào quan hệ thế chấp?
-
Sửa đổi, bổ sung hoàn thiện hệ thống pháp luật
đất đai liên quan đến thế chấp, bảo lãnh quyền sử
dụng đất và bất động sản theo hướng: Cho phép
người nhận khoán sử dụng đất của các nông, lâm
trường được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
để thế chấp vay vốn. Sửa đổi các quy định về thủ tục
hành chính về giao đất, cho thuê đất theo hướng đơn
giản, rõ ràng, minh bạch và thuận tiện...
Tài liệu tham khảo
1. Văn kiện Đại hội Đảng XI, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2011;
2. Văn kiện Đại hội Đảng XII, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2016;
3. Luật Các tổ chức tín dụng số 47/2010/QH12 ngày 29/06/2010;
4. Nghị định số 163/2006/NĐ-CP ngày 29/12/2006; Nghị định số 11/2012/
NĐ-CP ngày 22/2/2012; Thông tư 04/2015/TT-NHNN.
