64
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
lại có quy định về cổ đông lớn (tại khoản 6 Điều
9): “Cổ đông lớn là cổ đông sở hữu trực tiếp hoặc
gián tiếp từ 5% trở lên số cổ phiếu có quyền biểu
quyết của tổ chức phát hành”. Như vậy, cổ đông
nhỏ được hiểu là những cổ đông/nhóm cổ đông sở
hữu ít cổ phần hơn so với những cổ đông/nhóm cổ
đông khác, vì thế họ ở vị thế bất lợi hơn trong việc
biểu quyết các vấn đề của công ty cổ phần.
Trong khi đó, tại một số quốc gia, khái niệm cổ
đông nhỏ được quy định rõ ràng trong các văn bản
quy phạm pháp luật. Đơn cử tại Mỹ, Luật Chứng
khoán nước này quy định, các cổ đông thiểu số là
các cổ đông nắm giữ ít hơn 50% tổng số cổ phiếu của
một công ty và không có quyền kiểm soát, không
có tiếng nói thực sự trong hoạt động của công ty.
Nghiên cứu của Bertrand et al (2008) cũng chỉ ra
rằng, tại Mỹ, các NĐT cá nhân chiếm tỷ lệ lớn trong
cơ cấu cổ đông của các công ty niêm yết, trong khi
sở hữu gia đình hoặc tổ chức tài chính chỉ chiếm
khoảng 18%. Do đó, các NĐT cá nhân đóng vai trò
quan trọng trong việc gia tăng quy mô của DN,
đồng thời tạo nên sự tách bạch rõ ràng giữa vai trò
sở hữu và quản lý của các công ty tại Mỹ.
Đảm bảo sự công bằng hướng tới mục tiêu phải
bảo vệ quyền lợi của các cổ đông, đặc biệt là cổ đông
nhỏ lẻ và cổ đông nước ngoài là một trong những
nguyên tắc chính đã được Tô chưc Hơp tac va Phat
triên Kinh tê (OECD) đưa ra trong Bộ Nguyên tắc
Quản trị công ty của OECD năm 2015. Theo đó, mọi
cổ đông phải được đối xử bình đẳng, được cung cấp
thông tin về các quyền cua cổ đông gắn với từng
loại cổ phần và cổ đông có cùng loại cổ phần phải
có quyền bình đẳng như nhau.
Tuy nhiên, tại Việt Nam, kêt qua đanh gia vê công
bô thông tin va minh bach năm 2016 về DN niêm
Khái niệm và vị thế
của cổ đông nhỏ, cổ đông thiểu số
Khảo sát cho thấy, hiện nay Việt Nam chưa có
một văn bản pháp lý nào quy định cụ thể về khái
niệm cổ đông nhỏ lẻ hay còn gọi là cổ đông thiểu
số. Nói cách khác, cổ đông nhỏ, là cổ đông góp vốn
vào doanh nghiệp (DN) với một tỷ lệ nhỏ. Khoản 2
Điều 4 Luật DN 2014 cũng chỉ đưa ra khái niệm về
cổ đông nói chung như: Cổ đông là cá nhân, tổ chức
sở hữu ít nhất một cổ phần của công ty cổ phần.
Riêng trong Luật Chứng khoán 2006, mặc dù không
có quy định nào về khái niệm cổ đông nhỏ nhưng
Bảovệ cổđôngnhỏ, đảmbảothị trường
chứng khoánhoạt độnghiệuquả, minhbạch
ThS. Dương Thanh Hải
– Bộ Tài chính
Việt Nam đã được quốc tế đánh giá là một quốc gia có nhiều cải thiện về bảo vệ quyền cho cổ đông
nhưng thực tế hiện nay cho thấy, các doanh nghiệp Việt Nam vẫn chưa nhận thức đầy đủ cũng như
chưa thực sự tuân thủ các quy định pháp lý và các nguyên tắc quản trị công ty tốt trong việc bảo vệ
cổ đông, nhất là đối với cổ đông nhỏ. Đây là khoảng trống cần sớm được lấp đầy trong vấn đề bảo
vệ quyền lợi cho cổ đông nhỏ ở Việt Nam hiện nay.
Từ khóa: Thị trường tài chính, thị trường chứng khoán, nhà đầu tư, cổ đông, doanh nghiệp
Despite being appreciated internationally
as a country in terms of significant
improvement in protecting the rights of stoke
holders, Vietnam’s businesses have practically
not been recognizeable and obedient with
regulations of company administration in
terms of protecting the rights of small stake
holders. This is a large gap that needs to be
filled in Vietnam.
Keywords: Financial market, stock market,
investors, shareholders, enterprise
Ngày nhận bài: 1/4/2017
Ngày chuyển phản biện: 4/4/2017
Ngày nhận phản biện: 2/5/2017
Ngày chấp nhận đăng: 4/5/2017
