66
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
cũng như được thuận tiện tham dự đại hội đồng cổ
của DN. Có nhiều nguyên nhân khiến các công ty
đại chúng “chưa mặn mà” áp dụng cơ chế E-Voting
cho cuộc họp đại hội đồng cổ, trong đó có thể kể đến
4 nguyên nhân chính sau:
(i) Do công ty chưa kịp bổ sung phương thức họp
này vào Điều lệ Công ty hoặc Quy chế Quản trị công ty;
(ii) Do việc áp dụng cơ chế E-Voting sẽ làm phát
sinh chi phí phải đầu tư hệ thống công nghệ thông tin;
(iii) Do lo ngại về bảo mật, an toàn thông tin cho
công ty đại chúng và cổ đông khi sử dụng phương
thức này;
(iv) Lo ngại về liệu tất cả các cổ đông đều có thể
tiếp cận được với công nghệ thông tin để thực hiện
các thao tác biểu quyết, thực hiện quyền của mình
nhằmmang lại thành công của đại hội đồng cổ đông
qua hình thức E-Voting hay không?
Nhằm giúp cổ đông nhỏ lẻ đảm bảo được quyền
và lợi ích của mình, bên cạnh việc tiếp tục hoàn
thiện khung khổ pháp lý, thời gian tới cơ quan quản
lý cũng cần tăng cường đẩy mạnh thông tin tuyên
truyền và phổ biến văn bản pháp luật; Có các giải
pháp, chính sách nhằm khuyến khích DN nâng cao
chất lượng quản trị công ty; Cần có cơ chế khuyến
khích các cổ đông thực hiện quyền và nghĩa vụ của
mình; Nghiên cứu thành lập một đơn vị độc lập
theo mô hình trung tâm bảo vệ NĐT để trực tiếp
hỗ trợ NĐT trong việc thực hiện quyền của mình và
nâng cao tính hiệu quả của “cơ chế cưỡng chế thực
thi mềm” trên thị trường chứng khoán.
- Về phía DN, bản thân các DN:
Cần nâng cao chất
lượng quản trị công ty thông qua việc áp dụng các
quy tắc, chuẩn mực quản trị công ty tốt theo thông
lệ quốc tế; Tạo điều kiện cho cổ đông tiếp cận thông
tin công bố và nhận các thông tin trọng yếu của DN;
Tăng cường công bố thông tin bằng tiếng Việt và
tiếng Anh; cập nhật thường xuyên trên website của
công ty; Tạo điều kiện cho cổ đông thiểu số và NĐT
nước ngoài thực hiện quyền của họ thông qua việc
cung cấp tài liệu họp đại hội đồng cổ đông và các
báo cáo bằng tiếng Việt và tiếng Anh; Áp dụng các
phương pháp tổ chức đại hội đồng cổ đông khác
nhau như: E-Voting, họp đại hội đồng cổ đông trực
tuyến, từ xa… để cổ đông có thể tiếp cận thông tin
thuận tiện, nhanh chóng cũng như nâng cao khả
năng thực hiện quyền của cổ đông.
- Về phía cổ đông:
Cần nâng cao nhận thức và hiểu
biết về quyền lợi của mình được quy định trong luật
để có thể thực hiện và bảo vệ quyền lợi chính đáng
của mình. Cần xóa bỏ tâm lý nể nang, ngại va chạm,
ngại khiếu kiện để lên tiếng đưa ra các đề xuất,
nguyện vọng hoặc mạnh dạn khiếu kiện lên cấp có
thẩm quyền nhằm bảo vệ tài sản của mình khi đầu
tư vào công ty trong những trường hợp cần thiết.
Được biết, dự thảo Nghị định về quản trị công
ty đã quy định cụ thể về quyền lợi của các cổ đông
trong công ty. Theo đó, cổ đông có quyền tham gia
các cuộc họp đại hội đồng cổ đông; Có thể tham
gia bỏ phiếu biểu quyết trực tiếp hoặc ủy quyền,
hoặc thực hiện bỏ phiếu từ xa. Bên cạnh đó, các cổ
đông cũng có quyền được ưu tiên mua cổ phần mới
phát hành chào bán tương ứng với tỷ lệ sở hữu của
mình. Điều này đảm bảo cho các cổ đông hiện hữu
được giữ nguyên tỷ lệ sở hữu của mình trong công
ty, tránh hiện tượng pha loãng cổ phiếu khi công ty
phát hành mới.
Ngoài ra, dự thảo Nghị định về quản trị công ty
cũng quy định cụ thể các điều luật bảo vệ cổ đông
thiểu số như: Cổ đông lớn không được lợi dụng ưu
thế của mình gây tổn hại đến các quyền, lợi ích của
các cổ đông khác; Phải công bố thông tin theo quy
định của pháp luật; Các giao dịch của cổ đông lớn
cũng bắt buộc phải thông báo thường xuyên trên các
phương tiện thông tin đại chúng.
Tóm lại, sau gần 17 năm phát triển, thị trường
chứng khoán Việt Nam đã có những đóng góp
đáng kể cho sự phát triển của các DN và nền kinh
tế. Tuy nhiên, khác với các thị trường chứng khoán
phát triển trên thế giới, cơ cấu NĐT trên thị trường
chứng khoán Việt Nam chủ yếu là NĐT cá nhân.
Số liệu thống kê của Ủy ban Chứng khoán Nhà
nước cho thấy, tính đến hết tháng 2/2017, trong
1.740.774 tài khoản của NĐT, có tới 1.713.590 tài
khoản của NĐT cá nhân trong nước và 17.065 tài
khoản của NĐT cá nhân nước ngoài. Như vậy, bảo
vệ NĐT là các cổ đông thiểu số sẽ góp phần đảm
bảo thị trường chứng khoán, thị trường tài chính
hoạt động hiệu quả, minh bạch, thu hút vốn đầu
tư trong và ngoài nước.
Tài liệu tham khảo:
1. HNX, Báo cáo Công bố thông tin và minh bạch cho các DN niêm yết trên
HNX năm 2016;
2. Phạm Tiến Mạnh, Cơ chế bảo vệ cổ đông thiểu số-góc nhìn từ quản trị công ty
tại một số quốc gia và gợi ý cho Việt Nam, Tạp chí Chứng khoán, tháng 4/2017;
3. Luật DN 2014; Luật Chứng khoán…
Số liệu của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước
cho thấy, tính đến hết tháng 2/2017, trong
1.740.774 tài khoản của nhà đầu tư, có tới
1.713.590 tài khoản của nhà đầu tư cá nhân
trong nước và 17.065 tài khoản của nhà đầu tư
cá nhân nước ngoài.
