TÀI CHÍNH -
Tháng 5/2017
65
yết của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX)
cho thấy, chỉ có 5,8% DN niêm yết trên HNX hiểu
rõ được điều này và áp dụng chuẩn mực quốc tế
khi xây dựng và công bố bao cao tai chinh (BCTC).
Báo cáo công bô thông tin va minh bach năm 2016
cho thấy, mặc dù điểm công bô thông tin va minh
bach năm 2016 tăng 0,5% so với năm 2015, nhưng
xét trên phương diện bảo vệ quyền của cổ đông cho
thây, nhiều DN Việt Nam hiện nay vẫn chưa quan
tâm thực hiện đầy đủ các quy định luật pháp cũng
như các nguyên tắc quản trị công ty tốt về bảo vệ
cổ đông, nhất là đối với cổ đông nhỏ và cổ đông là
NĐT nước ngoài. Các DN niêm yết trên HNX năm
2016 đã có sự tiến bộ trong việc thực hiện nguyên
tắc A (Quyền cổ đông) nhưng thực hiện nguyên tắc
B (Đối xử bình đẳng với cổ đông) lại có điểm số
thấp hơn năm 2015. Ngoài ra, các DN niêm yết tập
trung nhiều hơn vào thực hiện các tiêu chí tuân thủ,
việc thực thi các tiêu chí mang tính thông lệ vẫn còn
thấp và có xu hướng giảm đi so với năm 2015 (xem
Bảng 1).
Nhìn chung, các DN niêm yết trên HNX trong
năm 2016 đã có sự tiến bộ trong việc tổ chức đại hội
đồng cổ đông. Cụ thể, có 91% DN niêm yết tạo điều
kiện thuận lợi cho cổ đông thực hiện biểu quyết từng
nội dung họp, 84% DN niêm yết thông qua mức cổ
tức cho năm 2015 và 70% DN niêm yết thông qua
kế hoạch cổ tức cho năm 2016 tại cuộc họp đại hội
đồng cổ đông. Ngoài ra, có 69% DN niêm yết cung
cấp: (1) Hướng dẫn ủy quyền đại diện tham dự họp
trong bộ tài liệu thông báo mời họp; kèm theo (2)
Biểu mẫu ủy quyền, hoặc đường dẫn/hướng dẫn
truy cập mẫu ủy quyền trên trang thông tin điện tử
(Website) của DN.
Xét ở góc độ đối xử bình đẳng với cổ đông cũng
như đảm bảo quyền lợi cho các cổ đông là NĐT
nước ngoài, báo cáo của HNX cho thấy, có tới 93%
DN niêm yết trên chưa công bố BCTC bằng tiếng
Anh; 96% trang thông tin điện tử (website) của DN
chưa công bố Giấy mời họp và Chương trình họp
đại hội đồng cổ đông bằng tiếng Anh và có tới 99%
DN niêm yết chưa công bố Nghị quyết và Biên bản
đại hội đồng cổ đông bằng tiếng Anh. Trong khi, ở
một số quốc gia và vùng lãnh thổ như Singapore,
Thái Lan, Malaysia, Đài Loan… đều đã quy định
DN công bố các báo cáo định kỳ như BCTC và báo
cáo thường niên bằng tiếng Anh song song với
phiên bản tiếng bản địa.
Báo cáo của HNX cũng cho thấy, chỉ 62% DN
niêm yết trên HNX có chính sách cho phép cổ đông
phê duyệt các giao dịch với các bên liên quan. Các
thông tin về các loại cổ phần kèm theo quyền lợi và
nghĩa vụ của cổ đông sở hữu các loại cổ phần này
được thể hiện đầy đủ trong Điều lệ của 67% DN
niêm yết được đánh giá. Bên cạnh đó, chỉ có 2,6%
DN niêm yết trên HNX có quy định mức sở hữu tối
thiểu để kiến nghị vấn đề đưa vào chương trình họp
là dưới 5% tổng số cổ phiếu có quyền biểu quyết và
có khoảng 75% DN niêm yết trên HNX đề cập đến
quyền gộp số quyền biểu quyết để đề cử ứng viên
hội đồng quản trị. Nhìn chung, quyền lợi thực sự
của các cổ đông nhỏ trong các DN còn hạn chế.
Kết quả điều tra của một nhóm chuyên gia thực
hiện năm 2015 cũng cho thấy, chỉ số khiếu kiện của
các cổ đông (thuận lợi khi khiếu kiện, đòi quyền lợi)
tại Việt Nam thấp nhất trong khu vực: Trung Quốc
(4); Indonesia (2); Lào (3); Malaysia (7); Philipines
(7); Thái Lan (6); Châu Á – Thái Bình Dương (6,4);
OECD (7,2), Việt Nam (1). Như vậy, có thể thấy các
DN ở Việt Nam hiện nay vẫn chưa thực sự quan tâm
đầy đủ đến việc thực thi các quy định pháp lý cũng
như nâng cao nhận thức về bảo vệ cổ đông và đảm
bảo đối xử bình đẳng giữa các cổ đông, đặc biệt là
các cổ đông nhỏ và cổ đông là NĐT nước ngoài.
Bảo đảm quyền và lợi ích
chính đáng của các cổ đông nhỏ
Để khắc phục được những hạn chế mà Luật DN
2005 mắc phải, Luật DN 2014 đã có những sửa đổi,
bổ sung đáng kể liên quan đến việc bảo vệ quyền lợi
của cổ đông thiểu số tất cả đều chưa giải quyết triệt
để. Chẳng hạn, Luật DN 2014 đã cho phép các hình
thức tham dự đại hội đồng cổ đa dạng hơn như:
Công nhận phiếu bầu điện tử E-Voting, bỏ phiếu
từ xa…
Luật định là vậy nhưng thực tế vẫn chưa có DN
Việt Nam nào áp dụng cơ chế E-Voting trong quá
trình tổ chức đại hội đồng cổ nhằm đảm bảo cho các
cổ đông, đặc biệt là các cổ đông nhỏ lẻ và cổ đông là
NĐT nước ngoài, đều có khả năng thực hiện quyền
Bảng 1: Chương trình đánh giá chất lượng công bô
thông tin va minh bạc năm 2015 và 2016
Nguồn: Báo cáo kết quả chương trình đánh giá chất lượng công bô thông
tin va minh bach cho các DN niêm yết trên HNX 2015 - 2016
