106
DIỄN ĐÀN KHOA HỌC
Cơ hội và thách thức...
Kể từ khi bắt đầu thực hiện một phần cam kết với
WTO (ngày 01/01/2009), đã có hàng loạt tập đoàn
bán lẻ hàng đầu thế giới “nhảy” vào Việt Nam đầu
tư như: Tập đoàn Casino của Pháp (siêu thị BigC),
Metro của Ðức (trung tâm Metro Cash&Carry),
Lotte (Hàn Quốc), Parkson (Malaysia), Robinson
của Thái Lan (trung tâm mua sắm Robins)... Ngoài
ra, các tập đoàn bán lẻ lớn của thế giới như Walmart
(Mỹ), Auchan (Pháp), Emart (Hàn Quốc)... cũng
đang quan tâm đến việc thành lập cơ sở của mình
tại Việt Nam. Phần lớn các tập đoàn này đều có thế
mạnh về tài chính, kinh nghiệm, công nghệ... cộng
với sự ưu đãi đầu tư của một số địa phương, khiến
các doanh nghiệp (DN) trong nước đối mặt với
không ít khó khăn, do không cân sức về nhiều yếu
tố như: vốn, kinh nghiệm, hàng hóa...
Thống kê cả nước hiện có khoảng trên 900 cơ sở
bán lẻ hiện đại. Trong số đó, 10 thương hiệu lớn của
các nhà đâu tư có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) đã sở
hữu 70 cơ sở. Cụ thể gồm: Metro Cash & Carry (Đức)
kinh doanh bán buôn với 19 cơ sở tại 13 tỉnh, thành
phố; hệ thống 26 siêu thị Big C (Pháp) trải rộng tại 18
tỉnh, thành phố; hệ thống 09 trung tâm thương mại
Parkson (Malaysia); 07 trung tâm thương mại của tập
đoàn Lotte Mart (Hàn Quốc)... Tỷ trọng tổng mức bán
lẻ của khối DN có vốn FDI trong tổng mức bán lẻ
hàng hóa và dịch vụ cả nước tuy thấp nhưng đang
có xu hướng tăng lên trong thời gian gần đây. Cụ thể
là chiếm 2,63% (năm 2010); 2,92% (năm 2011); 2,9%
(năm 2012); 3,14% (năm 2013) và năm 2014 là 3,3%.
Đón trước cơ hội thị trường bán lẻ Việt Nam sẽ
mở cửa hoàn toàn theo cam kết với WTO kể từ đầu
từ tháng 01/2015, trong năm 2014, thị trường bán lẻ
Việt Nam đã chứng kiến làn sóng “đổ bộ” ồ ạt của
các tên tuổi lớn như Lotte, AEON, Central Group…
và mới đây nhất là thương vụ mua bán sáp nhập
(M&A) giữa Tập đoàn BJC (Thái Lan) và Metro Cash
& Carry Việt Nam. Làn sóng này, dự báo vẫn còn
tiếp tục tăng cao hơn nữa trong năm 2015, tạo sức ép
cạnh tranh mạnh mẽ đối với các nhà bán lẻ nội địa.
Nhất là, khi Cộng đồng Kinh tế ASEAN được thành
lập vào cuối năm 2015, sẽ có sự liên thông mua bán
hàng hóa lẫn nhau giữa các quốc gia trong khu vực.
Hàng rào thuế quan sẽ được dỡ bỏ triệt để, thị trường
tài chính được kết nối, các quy định và thủ tục kinh
doanh sẽ có sự liên thông giữa các quốc gia...; Hiệp
định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) cũng dự
kiến được thông qua trong năm 2015, đưa mức thuế
quan giảm xuống về còn 0% cho các mặt hàng nhập
khẩu. Theo đó, hàng hóa ngoại sẽ tràn vào hệ thống
bán lẻ, gây ra sức ép rất lớn đối với hàng hóa nội
địa. Trong khi, cầu tiêu dùng trong nước vẫn chưa
được cải thiện, sức mua của người dân còn ở mức
khiêm tốn, tâm lý tiêu dùng của người dân còn dè
dặt. Theo khảo sát mới nhất của Nielsen toàn cầu
cho thấy, tăng trưởng tổng mức hàng hóa bán lẻ và
doanh thu dịch vụ tiêu dùng cả năm 2014 ước đạt
12%. Đây là mức tăng thấp nhất trong vòng 5 năm
trở lại và thấp hơn nhiều so giai đoạn 2006 – 2010
(giai đoạn 2006-2010 đạt gần 23%; giai đoạn 2011-
2015 ước đạt 15%).
“Liều thuốc”mạnh để nâng cao năng lực cạnh tranh
Mở cửa hoàn toàn theo cam kết của WTO là
thuận lợi song cũng là thách thức không nhỏ đối
ĐỂNÂNGCAOSỨCCẠNHTRANH
CỦA DOANHNGHIỆP BÁN LẺ NỘI ĐỊA
ThS. TRẦN THỊ KIM PHƯỢNG
Trái ngược với xu hướng liên tục mở rộng quy mô hoạt động của các tập đoàn bán lẻ nước
ngoài, các doanh nghiệp bán lẻ của Việt Nam đang dần bị tụt lại phía sau do sức cạnh
tranh kém. Từ thực tế, bài viết nêu ra một số giải pháp nhằm giúp các nhà bán lẻ Việt Nam
nâng cao sức cạnh tranh trong bối cảnh Việt Nammở cửa hoàn toàn theo cam kết với WTO.
