TÀI CHÍNH -
Tháng 3/2015
109
sản phẩm, 1 phòng thí nghiệm vi sinh, 1 phòng thí
nghiệm hoá học, 1 phòng thí nghiệm cảm quan và
xưởng thực nghiệm với 3 dây chuyền sản xuất, chế
biến các lợi thực phẩm như: Thịt, rau, quả và các
sản phẩm từ sữa, cùng hệ thống các văn phòng
và thiết bị thông tin liên lạc hiện đại... HBI đã hỗ
trợ cho gần 30 DN, tạo 200 việc làm mới cho lao
động địa phương, mở 25 khóa đào tạo cho các nhà
quản lý DN, nhiều DN trong số đó đã thành công,
tạo được chỗ đứng trên thương trường. Điển hình
như: Công ty Nutricare với các sản phẩm về sữa
bột; Công ty Hoàng Nam với sản phẩm giò chả,
xúc xích; Công ty cổ phần Công nghệ Việt - Mỹ với
sản phẩm trà xanh; Công ty Thủy sản Đại An với
sản phẩm hải sản xuất khẩu... Ngoài ra, HBI còn tổ
chức thành công nhiều khóa đào tạo chuyển giao
kiến thức cho hơn 1.500 DN nhỏ và vừa trong lĩnh
vực sản xuất và chế biến thực phẩm. Ngoài đào tạo
tại chỗ, Vườn ươm còn tổ chức cho các DN tham
quan học tập kinh nghiệm tại nhiều mô hình lớn ở
Anh như: Vườn ươm sinh học Norwich; Trung tâm
Cải tiến kinh doanh Staffordshire và Black Country;
Khu Công nghệ Thực phẩm Southglade; Vườn ươm
DN Vương quốc Anh. Thông qua các chuyến đi, DN
khởi nghiệp có cơ hội mở rộng thị trường, tìm kiếm
đối tác và học hỏi mô hình kinh doanh từ nước bạn...
Nâng cao vai trò hỗ trợ của
vườn ươm doanh nghiệp
Bên cạnh những thành tựu ban đầu, hoạt động
của các vườn ươm DN ở Việt Nam vẫn còn nhiều tồn
tại và bất cập, như:
Thứ nhất,
việc thành lập cơ cấu tổ chức, nhân sự, cơ
sở vật chất thường mất nhiều thời gian, chậm đưa các
vườn ươm DN vào hoạt động theo đúng kế hoạch.
Điều này khiến cho các vườn ươm DN không đủ thời
gian ươm tạo, bất cập trong xây dựng kế hoạch kinh
doanh và chiến lược trong dài hạn...
Thứ hai,
loại hình và ngành nghề ươm tạo còn hạn
chế. Phần lớn các vườn ươm DN và vườn ươm DN
công nghệ chủ yếu tập trung vào lĩnh vực mang lại
giá trị gia tăng cao.
Thứ ba,
khung khổ pháp lý cho việc thành lập và
hoạt động của các vườn ươm DN chưa được kiện
toàn. Đặc biệt, còn thiếu các cơ chế khuyến khích, hỗ
trợ cho các vườn ươm DN hoạt động và phát triển...
Từ thực tiễn hoạt động của các vườn ươm DN ở
Việt Nam và thông lệ quốc tế, để khắc phục những
tồn tại, phát huy vai trò vườn ươm, cần thực hiện một
số biện pháp sau:
Một là,
cần phải xem vườn ươm DN là một công
cụ kinh tế quan trọng hỗ trợ thành lập DN, hỗ trợ
DN phát triển.
Hai là,
việc cung cấp dịch vụ ươm tạo, hỗ trợ việc
thành lập và phát triển DN là một loại dịch vụ công
đặc biệt. Nhà nước nên có chính sách hỗ trợ nguồn
lực huy động, kêu gọi các nguồn lực trong và ngoài
nước để thành lập và vận hành các vườn ươm DN
một cách hiệu quả.
Ba là,
để tránh tình trạng phát triển tràn lan, manh
mún, việc thành lập và phát triển các vườn ươm DN
ở Việt Nam cũng cần được nghiên cứu và triển khai
thí điểm, sau đó đưa ra nhân rộng những mô hình
thành công.
Bốn là,
các vườn ươmDN cần được quản lý và vận
hành hiệu quả, hướng tới tự chủ về tài chính và phát
triển bền vững sau khi hết thời gian tài trợ.
Quan trọng hơn, Nhà nước cần xây dựng và kiện
toàn thể chế hỗ trợ việc thành lập và vận hành vườn
ươm DN ở Việt Nam; Nâng cao nhận thức về vườn
ươm DN, áp dụng các chuẩn mực, kinh nghiệm quốc
tế trong xây dựng và phát triển vườn ươm DN ở Việt
Nam; Nâng cao công tác giám sát, đánh giá hiệu quả
hoạt động của các vườn ươm DN nhằm giúp các cơ
quan quản lý, nhà điều hành vườn ươm, các nhà tài
trợ có thể định hướng các hoạt động, quy trình và
thời gian ươm tạo...
Đối với các vườn ươm DN, muốn tạo được nguồn
thu và từng bước tự chủ về tài chính, đòi hỏi phải có
kế hoạch kinh doanh khả thi và tập trung vào một số
biện pháp sau:
- Mở rộng đối tượng khách hàng để tăng nguồn
thu thông qua đẩy mạnh chiến lược mạng lưới, hoạt
động tăng cường liên kết giữa các trường đại học,
viện nghiên cứu và DN, liên kết các ngành hàng, quỹ
đầu tư mạo hiểm, các vườn ươm DN trong và ngoài
nước...
- Đẩy mạnh các dịch vụ đào tạo và cấp chứng chỉ
cho các DN đủ điều kiện trong từng lĩnh vực.
- Hướng hoạt động của các vườn ươm trở thành
các trung tâm hỗ trợ và thử nghiệm các ý tưởng tốt
nhất cho các DN.
- Khẩn trương tìm kiếm, huy động các nguồn tài
trợ thông qua các chiến dịch vận động, các hoạt động
liên kết... để duy trì hoạt động.
Khái niệm vườn ươm DN xuất hiện từ năm
1959, khi Joseph Mancuso khai trương Trung
tâm công nghiệp Batavia ở NewYork, Mỹ. Vườn
ươm DN phát triển mạnh ở Mỹ vào những năm
1980, sau đó lan rộng sang Anh và các nước
châu Âu, châu Á.
