98
DIỄN ĐÀN KHOA HỌC
Trong đó:
- Xác định mục tiêu của hệ thống kế toán: Trước
khi xây dựng hệ thống kế toán quản trị, việc đầu
tiên đối với các nhà quản trị là phải xác định các
mục tiêu cho hệ thống, tức là các nhiệm vụ mà hệ
thống phải thực hiện khi đi vào vận hành.
- Xác định các trung tâm trách nhiệm tài chính:
Trước khi thu thập, xử lý và đánh giá thông tin quản
trị nhất thiết phải xác định rõ, bộ phận nào của DN
cung cấp những dữ liệu cần thiết thông qua các
trung tâm trách nhiệm tài chính (trung tâm chi phí,
trung tâm doanh thu, trung tâm lợi nhuận và trung
tâm đầu tư).
- Xây dựng hệ thống phân loại trong kế toán
quản trị: Việc này giúp cho mọi nhân viên có sự
thống nhất với nhau về các đối tượng kế toán quản
trị trong công ty.
- Xây dựng hệ thống báo cáo quản trị: Cần xây
dựng hệ thống các báo cáo như Báo cáo quản trị về
tình hình tài chính, kết quả hoạt động sản xuất kinh
doanh và sự biến động về tình hình tài chính của
công ty; Báo cáo quản trị theo các chỉ tiêu hoạt động
chủ yếu; Báo cáo quản trị về tình hình thực hiện dự
toán... nhằm giúp lãnh đạo DN nắm bắt được tình
hình để có chiến lược kinh doanh, đầu tư thích hợp.
- Lựa chọn phương pháp kế toán quản trị chi phí
và giá thành sản phẩm: Có thể sử dụng các phương
pháp tính chi phí khác nhau căn cứ vào đối tượng
chi phí, mức độ toàn phần của giá thành và chính
sách chi phí của DN...
- Thiết kế hệ thống chứng từ, tài khoản: Hoạt động
này sẽ giúp ghi chép, lưu trữ số liệu về kế toán phục
vụ cho nhu cầu của kế toán tài chính và kế toán quản
trị. Để tránh sự trùng lắp không cần thiết, phần lớn
chứng từ của kế toán tài chính được sử dụng trong hệ
thống kế toán quản trị. Bên cạnh đó, tuỳ theo nhu cầu
về thông tin và thực tiễn của DN có thể thiết kế thêm
một số chứng từ riêng cho kế toán quản trị.
- Xây dựng hệ thống dự toán: Bao gồm các công
việc như: xác định phương pháp luận về lập dự toán
trong DN, tổ chức quá trình dự toán.
- Soạn thảo “Quy định về thực hiện kế toán quản
trị trong DN”: DN cần soạn thảo các quy định nhằm
triển khai kế toán quản trị trong hoạt hoạt động của
mình một cách chính thức. Thông thường, các quy
định này bao gồm: Quy định về cơ cấu tài chính của
DN; Quy định về chính sách kế toán quản trị; Mở tài
khoản kế toán quản trị…
- Thực hiện thay đổi cơ cấu tổ chức: DN cần phải
quyết định xem việc tổ chức thực hiện kế toán quản
trị như thế nào, bộ phận nào trong DN chịu trách
nhiệm thực hiện kế toán quản trị…
Đề xuất, kiến nghị
Việc xây dựng và vận dụng thành công hệ thống
kế toán quản trị trong DN không hề dễ dàng. DN
cần có những có những điều kiện căn bản như sau:
Một là,
có sự tham gia tích cực của lãnh đạo
cấp cao. Hiện nay, các nhà quản trị DN chưa quan
tâm đến kế toán quản trị trong điều hành DN. Họ
chưa ý thức được tầm quan trọng của thông tin kế
toán quản trị phục vụ cho việc ra các quyết định.
Các thông tin họ yêu cầu từ kế toán quản trị không
nhiều và đơn giản nên bộ phận kế toán quản trị tại
công ty chưa được xây dựng. Do vậy, trong thời
gian tới, để triển khai thành công hệ thống kế toán
quản trị, thì nhận thức về tầm quan trọng cũng
như sự vào cuộc thực sự của cấp lãnh đạo cao nhất
trong DN cần có thay đổi.
Hai là,
có đủ các nguồn lực dành riêng cho hệ
thống kế toán quản trị, đặc biệt là nguồn nhân lực
và tài chính. Tại Việt Nam, do các DN chủ yếu là
DN nhỏ và vừa nên nguồn tài chính yếu. Điều
này cũng đồng nghĩa với việc, ngân sách dành
cho việc xây dựng hệ thống kế toán quản trị chưa
được nhiều. Bên cạnh đó, việc xây dựng và vận
dụng thành công hệ thống kế toán quản trị trong
DN không hề dễ dàng, cần phải xây dựng đội ngũ
trình độ, có kinh nghiệm thì mới thực sự đem lại
hiệu quả cao.
Ba là,
tăng cường học tập, trao đổi kinh nghiệm.
Ở các quốc gia có nền kinh tế phát triển, việc ứng
dụng và vận hành hệ thống kế toán quản trị hiện
rất phổ biến. Do vậy, nếu các DN Việt Nam thực
sự quan tâm đến hiệu quả của công tác này trong
hoạt động điều hành và quản trị của mình, không
cách nào khác cần tăng cường hợp tác, học hỏi,
thậm chí hợp tác đào tạo về kế toán quản trị cho
đội ngũ cán bộ trong công ty.
Tài liệu tham khảo:
1. Luật Kế toán năm 2013;
2. Thông tư 53/2006/TT-BTC 12/06/2006 của Bộ Tài chính;
3. PGS., TS. Phạm Văn Dược, TS. Huỳnh Lợi (2009), Mô hình và cơ chế vận hành
kế toán quản trị, NXB Tài chính;
4. Khoa Kế toán – Kiểm toán, Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh (2011), Kế toán
quản trị, NXB Lao động.
Kế toán quản trị cung cấp thông tin chủ yếu
cho các nhà quản trị các cấp để đưa ra các
quyết định kinh doanh, quyết định đầu tư, sử
dụng các nguồn lực cũng như các quyết định
về quản trị, quản lý khác.
