108
DIỄN ĐÀN KHOA HỌC
Đóng vai trò quan trọng trong hỗ trợ
doanh nghiệp khởi nghiệp
Theo cách hiểu của các nhà doanh nghiệp (DN),
vườn ươm DN là nơi tập hợp các DNmới hình thành
nhưng có tiềm năng phát triển tốt để nuôi dưỡng
trước khi đưa ra hoạt động ngoài cộng đồng; giúp
những chủ DN mới tiếp cận với các khoản vay, trợ
giúp DN nhỏ về mặt quản lý và kỹ thuật; tạo điều
kiện thuận lợi cho các DN nhỏ thâm nhập vào thị
trường nội địa và quốc tế khi đã hội đủ các điều kiện.
Như vậy, việc phát triển vườn ươm DN có ý nghĩa
quan trọng và mang lại lợi ích to lớn không chỉ với
các DN mà còn góp phần quan trọng đối với sự phát
triển của nền kinh tế địa phương.
Khái niệm vườn ươm DN xuất hiện từ năm 1959,
khi Joseph Mancuso khai trương Trung tâm công
nghiệp Batavia ở New York, Mỹ. Vườn ươm DN phát
triển mạnh ở Mỹ vào những năm 1980 và lan rộng
sang Anh và các nước châu Âu, châu Á. Ở Việt Nam,
khái niệm này tuy chỉ mới du nhập vào khoảng hơn
10 năm trở lại đây, nhưng với sự hỗ trợ của các tổ
chức quốc tế (Liên minh châu Âu (EU), Ngân hàng
Thế giới (WB), Tổ chức phát triển và Nâng cao năng
lực quốc tế Đức (InWent)...), các vườn ươm DN của
Việt Nam đã có những đóng góp nhất định trong hỗ
trợ DN khởi nghiệp. Cụ thể như: Đã tổ chức, cung
cấp hàng nghìn khóa học đào tạo về tài chính – kế
toán, quản trị DN, marketing... miễn phí hoặc với chi
phí thấp nhằm nâng cao năng lực điều hành và quản
lý cho các khách hàng ươm tạo; tổ chức hàng trăm sự
kiện liên kết đối tác, liên kết các DN trong cùng lĩnh
vực kinh doanh trong vườn ươm hoặc giữa các vườn
ươm khác với nhau; đặc biệt là hỗ trợ các chủ DN trẻ
lập kế hoạch kinh doanh và thực hiện ý tưởng kinh
doanh. Đến nay đã có nhiều mô hình thành công và
hoạt động hiệu quả sau khi tách khỏi vườn ươm DN.
Điển hình có thể kể tớ một số dự án như:
- Vườn ươm DN CRC.
Đây là một trong 27 mô
hình hỗ trợ thành DN đầu tiên trên thế giới được
WB tài trợ và cũng là vườn ươm phi lợi nhuận đầu
tiên của Việt Nam. Vườn ươm DN CRC cũng là mô
hình được Bộ Khoa học và Công nghệ chọn làm thí
điểm để nhân rộng mô hình ra khắp toàn quốc. Dự
án được thực hiện nhằm hỗ trợ các tác giả có ý tưởng,
công nghệ tạo lập DN và ứng dụng công nghệ; hỗ trợ
các công ty, nhà đầu tư tìm cơ hội đầu tư vào các lĩnh
vực công nghệ, tránh tình trạng “nghiên cứu chay”;
đồng thời, giúp giảm thiểu tình trạng “khát dự án”,
biến “người tìm việc” thành “người tạo việc làm”.
Dự án tập trung chủ yếu trong 5 lĩnh vực ưu tiên:
Công nghệ thông tin và điện tử viễn thông, Điện -
Điện lạnh, công nghệ sinh học, Hóa - Hóa dầu - Hóa
dược - Hóa chất và Cơ khí - Tự động hóa. Vườn ươm
CRC có thể ươm tạo khoảng 10-15 ý tưởng mỗi năm.
Điểm đặc biệt các ý tưởng này sẽ được chọn ra từ các
cuộc thi uy tín như: Trí tuệ Việt Nam, Khởi nghiệp,
Khởi sự DN...
- Vườn ươm DN Chế biến và Đóng gói thực phẩm
Hà Nội (HBI).
Dự án thuộc “Chương trình hỗ trợ
khu vực tư nhân Việt Nam” do EU tài trợ và đã
được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Kể từ khi
thành lập (năm 2007) đến nay, Vườn ươm HBI đã
thu được những thành công đáng khích lệ. Với cơ
ngơi rộng 10.000m2 đặt tại Khu Công nghiệp thực
phẩm Hapro ở xã Lệ Chi, huyện Gia Lâm, Hà Nội.
Trong đó, có 8 xưởng sản xuất, 5 phòng phát triển
BIỆNPHÁP TĂNG CƯỜNGVAI TRÒ
VƯỜNƯƠMDOANHNGHIỆP
NGUYỄN THỊ CÚC -
Đại học Kinh tế Kỹ thuật Công nghiệp
Thực tiễn cho thấy, sau 5 năm kể từ khi thành lập, chỉ có 10% doanh nghiệp tự phát triển
là tồn tại; đối với các doanh nghiệp có sự hỗ trợ của vườn ươm doanh nghiệp thì tỷ lệ tồn
tại là từ 20%-40%. Từ nghiên cứu lý luận và thực tiễn một số mô hình vườn ươm doanh
nghiệp, bài viết đề xuất giải pháp, kiến nghị để nâng cao vai trò của vườn ươm doanh
nghiệp trong nền kinh tế Việt Nam.
