54
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
nhỏ bé, trình độ còn chưa cao; Chủ thể tham gia thị
trường cho thuê tài chính chiếmmột tỷ lệ thấp trong
thị trường vốn, chưa có thói quen sử dụng dịch vụ
cho thuê tài chính; Dư nợ cho thuê của các công ty
cho thuê tài chính trong những năm gần đây tăng
lên khá nhanh...
Có thể khẳng định, những thành tựu hay những
hạn chế của hoạt động cho thuê tài chính xuất phát
từ nguyên nhân chính đó là sự phù hợp hay không
phù hợp của những quy định về pháp luật cho thuê
tài chính. Do vậy, pháp luật cho thuê tài chính cần
phải được sửa đổi, bổ sung, đảm bảo phù hợp với
yêu cầu mà thực trạng hoạt động cho thuê tài chính
phản ánh.
Yêu cầu từ hội nhập kinh tế quốc tế
Ở các nước công nghiệp phát triển, cơ chế quản
lý mô hình thị trường phát triển có sự điều tiết của
Nhà nước thông qua các tập đoàn kinh tế mạnh và
hệ thống cơ quan thuế quan, công ty cho thuê tài
chính đã trở thành khá phổ biến và được pháp luật
thừa nhận rộng rãi. Tùy theo pháp luật và định chế
mỗi nước mà có các công ty cho thuê tài chính khác
nhau với những quy định cụ thể.
So với các nước phát triển trên thế giới, ở Việt
Nam, cho thuê tài chính là một loại hình kinh doanh
còn mới lạ. Trong quá trình xây dựng các quy phạm
pháp luật về công ty cho thuê tài chính tại Việt Nam,
các nhà làm luật của chúng ta đã tiếp thu được nhiều
kinh nghiệm của các nước phù hợp với điều kiện
kinh tế xã hội để từ đó có những quan điểm riêng
cho công ty cho thuê tài chính ở Việt Nam nhưng
vẫn bảo đảm tính phù hợp với thông lệ quốc tế.
Hội nhập kinh tế quốc tế trong lĩnh vực cho
thuê tài chính được Nhà nước coi trọng và gắn với
lộ trình thực hiện cụ thể như: gắn với các thông lệ,
chuẩn mực quốc tế trong lĩnh vực cho thuê tài chính
và các quy định, điều lệ của Hiệp hội tín dụng thuê
mua quốc tế cũng như các quy định khác có liên
quan mà Nhà nước đã cam kết song phương, đa
phương với các quốc gia và tổ chức quốc tế trong
quá trình hội nhập kinh tế quốc tế như: Công ty tài
chính quốc tế (IFC), Ủy ban về chuẩn mực kế toán
quốc tế (IASC), Ngân hàng thế giới (WB), Tổ chức
thương mại thế giới (WTO)… Trên cơ sở đó, pháp
luật cho thuê tài chính ở Việt Nam từng bước được
hoàn thiện, thực hiện thành công hội nhập kinh tế
quốc tế trong lĩnh vực cho thuê tài chính.
Ngoài ra, đối với lĩnh vực ngân hàng nói chung
và hoạt động cho thuê tài chính nói riêng, tác động
của hội nhập quốc tế được thể hiện thông qua mức
độ mở cửa dịch vụ ngân hàng trong hội nhập quốc
tế. Trong xu hướng hội nhập này, thị trường tài
chính phát triển theo hướng liên kết đa ngành, đa
quốc gia, hình thành các tập đoàn tài chính, ngân
hàng lớn. Hệ thống công ty cho thuê tài chính Việt
Nam dần được hoàn thiện, có những bước phát
triển nhất định thể hiện ở quy mô, ở sự đa dạng
hoá các loại hình, các loại sản phẩm, dịch vụ, tuy
nhiên vẫn tiềm ẩn rủi ro cao và thể hiện tính thiếu
bền vững. Năng lực cạnh tranh của các công ty cho
thuê tài chính Việt Nam (về vốn, về giá cả, chất
lượng sản phẩm, dịch vụ, về quản lí, công nghệ)
chưa đủ mạnh để có thể chống đỡ và phòng ngừa
các rủi ro phát sinh. Không những thế, xu thế cạnh
tranh ngày một gay gắt giữa các công ty cho thuê
tài chính có thể dẫn tới nguy cơ đỗ vỡ của các công
ty cho thuê tài chính yếu kém. Do vậy, để đảm bảo
cho sự an toàn của hệ thống ngân hàng, cần có
những quy định pháp luật cụ thể và thống nhất,
giúp cho hoạt động cho thuê tài chính phát huy
được hết những khả năng, những ưu điểm, đưa
hoạt động cho thuê tài chính trở thành một ngành
công nghiệp vững mạnh ở Việt Nam.
Tình hình hiện nay cho thấy, hoạt động ngân
hàng Việt Nam không chỉ bó hẹp trong lãnh thổ mà
còn liên quan đến tổ chức, cá nhân nước ngoài. Đảm
bảo được điều kiện này sẽ khuyến khích các nhà tài
trợ nước ngoài tiến hành đầu tư vào cho thuê tài
chính ở Việt Nam đồng thời tạo hành lang pháp lý
cần thiết, thuận lợi cho việc giải quyết những tranh
chấp phát sinh. Như vậy, vấn đề xây dựng và hoàn
thiện pháp luật cho thuê tài chính đảm bảo sự phù
hợp với xu hướng quốc tế hóa trong điều kiện hội
nhập kinh tế quốc tế thực sự là một yêu cầu không
thể thiếu trong giai đoạn hiện nay ở Việt Nam.
Tài liệu tham khảo:
1. Giáo trình Luật Ngân Hàng - Trường Đại học Luật Hà Nội, NXB Công an nhân
dân, 2011;
2.
;
3.
-
chinh.htm;
4.
.
Nhận biết được hướng phát triển của hoạt
động cho thuê tài chính, Nhà nước đã lần lượt
banhành các vănbảnđiều chínhhoạt động cho
thuê tài chính như: Quyết định 149/QĐ-NHNN
năm 1995 về thể lệ tín dụng thuê mua, Nghị
định 64/1995/NĐ-CP, Nghị định số 16/2001/
NĐ-CP về tổ chức và hoạt động của công ty cho
thuê tài chính…
