TÀI CHÍNH -
Tháng 03/2018
13
thu thuế tại Việt Nam còn nhiều điều cần bàn luận
bởi nhiều nguyên nhân sau:
Thứ nhất
, nguồn thu từ thuế đang ngày càng khó
tăng. Theo PGS., TS. Vũ Sỹ Cường (2017), khả năng
thu ngân sách nhà nước (NSNN) luôn bị ràng buộc
bởi nhiều yếu tố khác nhau và rất khó để tăng lên.
Mặc dù, thu thường xuyên có tốc độ tăng khá cao
là trung bình 14,5% nhưng vẫn thấp hơn so với chi
thường xuyên. Điều này đe dọa tính bền vững của
NSNN về dài hạn. Xét cả giai đoạn dài từ 1996-2016,
số liệu tính toán cho thấy, mặc dù số thu từ thuế
liên tục tăng trong giai đoạn 2011-2016, song tỷ lệ
huy động từ thuế giai đoạn này chỉ là 76,1% tổng
thu NSNN, tương đương với tỷ lệ của giai đoạn
đoạn 1996-2000. Tại Diễn đàn Tài chính Việt Nam
2017 (ngày 21/9/2017), theo đại diện Tổng cục Thuế,
tỷ lệ động viên từ thuế những năm vừa qua có xu
hướng giảm do Việt Nam liên tục điều chỉnh giảm
mức động viên. Việc thực hiện giảm thuế thu nhập
doanh nghiệp (TNDN), giảm thuế thu nhập cá nhân
(TNCN) (nâng mức giảm trừ gia cảnh), giảm thuế
xuất nhập khẩu… cho thấy tiềm ẩn nguy cơ tỷ lệ
động viên thuế trên GDP tiếp tục giảm trong các
năm tới, do đó khó đảm bảo nguồn lực cho phát
triển bền vững.
Thứ hai,
cơ cấu thu thuế vẫn chưa hợp lý. Kể
từ sau khủng hoảng tài chính toàn cầu và nợ công
năm 2008, xu thế quốc tế hiện giảm dần thuế trực
thu, tăng dần vai trò thuế gián thu như thuế giá trị
gia tăng (GTGT), thuế hàng hoá. Các quốc gia đều
muốn sử dụng công cụ này để kích thích doanh
nghiệp (DN) tăng trưởng, tạo đà cho nền kinh tế
hồi phục. Tính bình quân, nguồn thu từ thuế tại
các quốc gia OECD chiếm khoảng 34,3% GDP (tăng
từ 24,8% GDP năm 1965). Trong khi đó, Việt Nam
Bàn về tính bền vững
của nguồn thu thuế tại Việt Nam
Theo PGS.,TS. Phạm Hồng Chương, TS. Nguyễn
Thị Thùy Dương (2017), nguồn thu từ thuế sẽ được
coi là bền vững nếu nó thỏa mãn các điều kiện:
Nguồn thu này ổn định và thường xuyên tăng
trưởng; cơ cấu thu thuế là hợp lý; nguồn thu không
dễ bị tác động, tổn thương từ các yếu tố bên ngoài;
hiện tượng trốn thuế, gian lận thuế, nợ thuế được
kiểm soát tốt. Như vậy, nếu đối chiếu với những
tiêu chí trên, có thể thấy, tính bền vững của nguồn
Một sốđề xuất nâng caotínhbềnvững
nguồnthutừthuế tại Việt Nam
ThS. Lương Thị Dinh
- Đại học Tài chính Quản trị kinh doanh *
Thuế là nguồn thu chiếmtỷ trọng lớn ở Việt Namhiện nay. Việc nghiên cứu, triển khai các giải pháp cụ thể để
hướng tới một hệ thống thu ngân sách nhà nước bền vững, hiệu quả là vấn đề cấp thiết trong bối cảnh nguồn
thu ở nước ta ngày càng khó khăn, nhất là khi Việt Namthamgia nhiều hiệp định thươngmại với các camkết
về lộ trình cắt giảmthuếmạnhmẽ. Bài viết trao đổi vềmột số vấn đề về tính bền vững và đề xuất các giải pháp
cơ bản đảmbảo tính bền vững nguồn thu thuế tại Việt Namthời gian tới.
Từ khóa: Ngân sách nhà nước, nguồn thu, bền vững, trốn thuế, gian lận thuế
Taxes are currently a major source of
revenue in Vietnam, hence, the research and
implementation of specific solutions to ensure
a sustainable and effective state budgeting
system is essential in the context that
revenue is becoming increasingly difficult
when Vietnam has joined into many trade
agreements with commitments on a specific
and robust tariff schedule. The paper discusses
the issues of sustainability and proposes
solutions to ensure the sustainability of tax
revenue in Vietnam for the coming years.
Keywords: State budget, revenue, sustainable, tax eva-
sion, tax frauds
Ngày nhận bài: 7/2/2018
Ngày hoàn thiện biên tập: 9/3/2018
Ngày duyệt đăng: 15/3/2018
*Email
:
