41
KINH TẾ QUỐC TẾ
bao gồm các giai đoạn 1971-1995. Kết quả nghiên
cứu cho thấy, sự cởi mở đối với thương mại quốc tế
có tương quan nghịch với tài khoản vãng lai giữa
các nước đang phát triển, tài sản nước ngoài ròng
có tương quan tích cực đến tài khoản vãng lai.
Theo nghiên cứu của Kwalingana và Nkuma
(2009) nghiên cứu các yếu tố tác động đến sự mất
cân bằng tài khoản vãng lai ở Malawi cho thấy, tỷ
giá hối đoái tác động cùng chiều với thâm hụt tài
khoản vãng lai. Nghiên cứu Ang và Sek (2011) so
sánh các yếu tố quyết định thâm hụt và thặng dư tài
khoản vãng lai giữa nhóm các quốc gia thặng dư tài
khoản vãng lai và nhóm các quốc gia thâm hụt tài
khoản vãng lai từ năm 1973 – 2010. Cho thấy, tỷ giá
hối đoái danh nghĩa tăng điều này sẽ tác động xấu
đến tài khoản vãng lai. Nghiên cứu Jawaid và Raza
(2013) điều tra các yếu tố tác động đến thâm hụt tài
khoản vãng lai ở Pakistan cho thấy, tỷ giá có mối
quan hệ cùng chiều với thâm hụt tài khoản vãng lai.
Các giai đoạn phát triển của giả thuyết cán cân
thanh toán (Debelle and Faruqee, 1996) cho rằng, ở
giai đoạn đầu của quá trình phát triển, nơi mức thu
nhập tương đối thấp của một nền kinh tế sẽ có thâm
hụt tài khoản vãng lai và giai đoạn sau của quá trình
phát triển với thu nhập tương đối cao, nền kinh tế
bình thường điều hành thặng dư tài khoản vãng lai
để trả các khoản nợ bên ngoài tích lũy trước đó và
còn xuất vốn vào nền kinh tế kém phát triển.
Dữ liệu và mô hình nghiên cứu
Tác giả thực hiện phân tích định lượng bằng
phương pháp hồi quy tuyến tính VAR để xác định
các yếu tố tác động đến tài khoản vãng lai tại các
Một số nghiên cứu có liên quan
Nghiên cứu của Chinn và Prasad (2003) điều
tra các yếu tố quyết định trong trung hạn của tài
khoản vãng lai với việc áp dụng một cách tiếp cận
cấu trúc làm nổi bật vai trò của yếu tố kinh tế vĩ
mô cơ bản quyết định trong việc tiết kiệm và đầu
tư. Bộ dữ liệu của họ có số liệu hàng năm cho 18
nước công nghiệp và 71 nước đang phát triển và
NHỮNGYẾUTỐTÁC ĐỘNGĐẾN
TÀI KHOẢNVÃNG LAI TẠI CÁC NƯỚC ĐÔNGNAMÁ
TS. ĐẶNG THỊ NGỌC LAN
Bài viết xác định các yếu tố kinh tế vĩ mô tác động đến tài khoản vãng lai tại các nước Đông Nam Á (Việt
Nam, Malaysia, Philippine, Singapore và Thái Lan), giai đoạn từ quý I/2005 đến quý II/2016. Kết quả
nghiên cứu cho thấy, các yếu tố tác động đến tài khoản vãng lai như là tài sản nước ngoài ròng, độ mở
thương mại, thu nhập tương đối, tỷ giá thực đa phương. Tùy vào điều kiện kinh tế ở mỗi nước mà các yếu
tố ảnh hưởng đến tài khoản vãng lai c ng theo nhiều chiều hướng khác nhau. Trong nghiên cứu này, tác
giả sử dụng kết hợp phương pháp kiểm định đồng liên kết Johansen – Juselius với mô h nh tự hiệu chỉnh
sai số VECM tại Việt Nam, Malaysia, Philippines, Singapore và Thái Lan để xác định mối quan hệ trong
ngắn hạn c ng như dài hạn giữa tài khoản vãng lai và các biến kinh tế vĩ mô.
Từ khóa: Tài khoản vãng lai, các yếu tố kinh tế vĩ mô, cán cân vãng lai
The paper identifies macroeconomic factors
affecting current account in Southeast Asian
countries (Vietnam, Malaysia, Philippines,
Singapore and Thailand), the period from the
first quarter of 2005 to the second quarter of
2016. The results show that factors affecting
the current account such as net foreign
assets, trade openness, relative income, real
multilateral exchange rates. Depending on
the economic conditions in each country, the
factors affecting the current account are in
different directions. In this study, the author
uses Johansen-Juselius cointegration test
method with VECM error correction model
in Vietnam, Malaysia, Philippines, Singapore
and Thailand to determine the relationship
in short term as well as long-term between
current account and macroeconomic variables.
Key words: current account, macroeconomic
factors, current balance