54
KẾ TOÁN - KIỂM TOÁN
vào thời điểm thực tế thu hoặc thực tế chi tiền. Báo cáo
tài chính (BCTC) lập trên cơ sở dồn tích phản ảnh tình
hình tài chính của DN trong quá khứ, hiện tại và tương
lai”. Hiểu theo cách đơn giản hơn, đây là phương pháp
kế toánmà việc ghi nhận tài sản, nguồn vốn, doanh thu,
chi phí dựa trên nguyên tắc dự thu – dự chi.
Doanh thu được ghi nhận vào sổ kế toán khi phát
hành hoá đơn, giao hàng thay vì vào thời điểm thu
được tiền. Tương tự, một khoản chi phí phát sinh và
được ghi nhận khi hàng đã được đặt mua hoặc đã
chấm công cho công nhân thay vì thời điểm thanh
toán tiền. Do đó, điểm yếu chính của phương pháp
kế toán dồn tích đó là công ty phải trả thuế thu nhập
DN trước khi nhận được tiền từ việc bán sản phẩm
hàng hóa hoặc cung cấp dịch vụ.
Với kế toán tiền mặt, doanh thu và chi phí được
ghi nhận vào thời điểm thu hoặc chi tiền mà không
phụ thuộc vào thời điểm phát sinh doanh thu hoặc
chi phí là khi nào. Hay nói cách khác, việc ghi nhận
doanh thu, chi phí dựa trên nguyên tắc thực thu –
thực chi. Các DN sẽ không ghi nhận thu nhập cho
đến khi thực sự nhận được nó.
Như vậy, việc nhìn nhận các ưu điểm, nhược
điểm và ảnh hưởng của từng phương pháp đến việc
ghi chép thu - chi là rất quan trọng đối với mỗi DN.
Nghiên cứu này đưa ra góc nhìn rõ ràng hơn về việc
sử dụng 2 phương pháp này trong thực tiễn, đồng
thời giúp các DN có cơ sở để lựa chọn phương pháp
kế toán phù hợp với loại hình kinh doanh của mình.
Mục tiêu và phương pháp nghiên cứu
Mục tiêu nghiên cứu
Nghiên cứu nhằm đánh giá tác động đến báo cáo
thu nhập khi ghi nhận doanh thu và chi phí theo
Sự khác biệt giữa kế toán dồn tích
và kế toán tiền mặt
Kế toán dồn tích và kế toán tiền mặt là 2 phương
pháp ghi nhận doanh thu, chi phí trong các doanh
nghiệp (DN). Kế toán dồn tích theo định nghĩa của
Chuẩn mực kế toán chung (VAS 01): “Mọi nghiệp vụ
kinh tế, tài chính của DN liên quan đến tài sản, nợ phải
trả, nguồnvốn chủ sởhữu, doanh thu, chi phí phải được
ghi sổ kế toán vào thời điểm phát sinh, không căn cứ
NGHIÊN CỨUPHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁNDỒNTÍCH
VÀ KẾ TOÁNTI NMẶT TRONGDOANHNGHIỆP
ThS. NCS. NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO
- Khoa Kinh tế (Đại học Tây Nguyên) *
Kế toán dồn tích và kế toán tiền mặt là hai phương pháp ghi nhận tài sản, nguồn vốn, doanh thu và chi
phí được sử dụng trong kế toán. Kế toán dồn tích ghi nhận doanh thu và chi phí dựa trên nguyên tắc dự
thu – dự chi; kế toán tiền mặt ghi nhận doanh thu và chi phí theo nguyên tắc thực thu – thực chi. Hai
phương pháp kế toán này có tác động khác nhau đến báo cáo thu nhập của doanh nghiệp. Bài viết nghiên
cứu sự tác động của hai phương pháp kế toán đối với báo cáo tài chính, đồng thời phân tích các ưu điểm,
nhược điểm và đưa ra điều kiện vận dụng hai phương pháp này trong thực tế.
Từ khóa: Kế toán dồn tích, kế toán tiền mặt, báo cáo tài chính
A STUDY ACCRUAL ACCOUNTING AND CASH ACCOUNTING
IN ENTERPRISES
Accrual accounting and cash accounting
are two major methods of recording assets,
capitals, revenue and costs used in accounting.
Accordingly, accrual accounting records
turnover and costs based on the expected
revenue and expenses; cash accounting
records turnover and costs based on practical
revenue and expenses. These two approaches
have different impacts on the income report of
enterprise. This paper studies the impacts of
two accounting approaches on the financial
report, and analyzes the advantages and
disadvantages of both approaches to define the
applicable conditions in practice.
Keywords: Accrual accounting, cash accounting, financial report
Ngày nhận bài: 4/7/2018
Ngày hoàn thiện biên tập: 17/7/2018
Ngày duyệt đăng: 20/7/2018
*Email: