58
KẾ TOÁN - KIỂM TOÁN
- Các chỉ tiêu phản ánh cơ cấu dòng tiền: Tỷ trọng
dòng tiền thu vào của từng hoạt động
Tỷ tr ng dòng
ti n thu vào t
t ng hoạt động
=
Ti n thu vào của t ng hoạt động
x 100
Tổng số ti n thu vào trong năm
Chỉ tiêu này cho biết trong 100 đồng tiền thu vào
trong năm của đơn vị thì có bao nhiêu đồng tiền
thu vào của từng hoạt động, đồng thời cho biết mức
đóng góp của từng hoạt động trong việc tạo tiền
của đơn vị.
Dòng tiền tệ của đơn vị được lưu chuyển trong quá
trình hoạt động như hoạt động chính, hoạt động đầu
tư và hoạt động tài chính, nên khi phân tích khả năng
tạo tiền của đơn vị thì cần quan tâm đến chi tiết như
hoạt động chính, hoạt động đầu tư và hoạt động tài
chính. Cụ thể:
Tỷ tr ng
dòng ti n thu
vào t hoạt
động chính
=
Ti n thu vào của
hoạt động chính
x 100
Tổng số ti n thu
vào trong năm
Tỷ tr ng dòng
ti n thu vào của
hoạt động đầu tư
=
Ti n thu vào của
hoạt động đầu tư
x 100
Tổng số ti n thu
vào trong năm
Tỷ tr ng dòng
ti n thu vào
t hoạt động
tài chính
=
Ti n thu vào của
hoạt động tài chính
x 100
Tổng số ti n thu
vào trong năm
Nếu tỷ trọng dòng tiền thu từ hoạt động chính cao
thể hiện tiền được tạo ra chủ yếu từ hoạt động chính
bằng việc tiền nhận được từ ngân sách nhà nước cấp;
thu từ viện trợ, vay nợ nước ngoài; thu từ nguồn phí,
lệ phí, thu từ hoạt động sản xuất kinh doanh dịch vụ
và tiền thu khác. Đó là dấu hiệu tốt cho thấy, khả năng
tạo tiền ở đơn vị là cao và đây là nguồn đảm bảo cho
khả năng thanh toán của đơn vị. Nếu trong tổng tiền
thu vào từ hoạt động chính mà dòng tiền thu vào từ
hoạt động sản xuất kinh doanh dịch vụ và thu phí, lệ
phí là chủ yếu, chứng tỏ đơn vị đã và đang dần dần
hướng tới tự chủ về mặt tài chính.
Nếu tỷ trọng tiền thu từ hoạt động đầu tư cao
chứng tỏ đơn vị đã thu hồi các khoản đầu tư, thu từ
thanh lý, nhượng bán tài sản cố định...; Nếu do thu hồi
tiền đầu tư và nhượng bán tài sản cố định thì phạm
vi ảnh hưởng của đơn vị bị thu hẹp và năng lực hoạt
động của đơn vị sẽ giảm sút. Nếu tiền thu được chủ
yếu từ hoạt động tài chính cao thông qua đi vay, nhận
vốn góp thì có nghãi là, trong năm đơn vị đã sử dụng
vốn từ bên ngoài nhiều hơn.
Như vậy, nếu dòng tiền thu vào trong năm từ
hoạt động chính là chủ yếu về cơ bản mới là hợp lý.
Nếu dòng tiền thu vào trong năm của đơn vị chủ yếu
được tạo ra không phải bởi hoạt động chính thì đó là
điều bất thường. Việc xác định và tạo ra được một
lượng tiền như vậy phụ thuộc chủ yếu vào tình hình
hoạt động thực tế của đơn vị, đặc thù hoạt động của
đơn vị, nguồn kinh phí hỗ trợ từ ngân sách nhà nước,
từ nguồn viện trợ, vay nước ngoài cũng như quan
điểm, trình độ quản trị tiền mặt của lãnh đạo đơn vị.
- Đánh giá khả năng tạo tiền từ dòng tiền chi ra của
đơn vị được xác định theo công thức:
Hệ số tạo ti n
=
Tổng dòng ti n thu vào trong năm
Tổng dòng ti n chi ra trong năm
Chỉ tiêu này cho biết, bình quân mỗi đồng đơn vị
chi ra trong năm sẽ thu về bao nhiêu đồng. Nếu hệ
số tạo tiền lớn hơn 1 cho thấy, sự gia tăng dòng tiền
của đơn vị, nếu hệ số tạo tiền nhỏ hơn 1 cho thấy, sự
sụt giảm dòng tiền của đơn vị trong năm (Trong đó:
Tổng dòng tiền chi ra trong kỳ = Dòng tiền chi ra từ
hoạt động chính + Dòng tiền chi từ hoạt động đầu tư +
Dòng tiền chi hoạt động tài chính). Hệ số tạo tiền của
đơn vị phụ thuộc vào dòng tiền thu về, dòng tiền chi
ra của từng loại hoạt động .
Phân tích tình hình
lưu chuyển tiền thuần của đơn vị
Phân tích tình hình lưu chuyển tiền thuần của
đơn vị giúp các đối tượng quan tâm biết được
những nguyên nhân, tác động ảnh hưởng đến tình
hình tăng giảm vốn bằng tiền và các khoản tương
đương tiền trong kỳ. Khi phân tích tình hình lưu
chuyển tiền thuần của đơn vị sử dụng chỉ tiêu: Lưu
chuyển tiền thuần trong năm và lưu chuyển tiền
thuần từ hoạt động chính, lưu chuyển tiền thuần từ
hoạt động đầu tư và lưu chuyển tiền thuần từ hoạt
động tài chính. Chỉ tiêu này bị tác động bởi 3 hoạt
động chủ yếu như hoạt động chính, hoạt động đầu
tư, hoạt động tài chính.
Lưu chuyển ti n thuần của t ng hoạt động = Tổng dòng ti n thu vào
trong kỳ - Tổng dòng ti n chi ra trong kỳ
Hoặc:
Lưu chuyển ti n thuần trong kỳ = Lưu chuyển ti n thuần của hoạt
động kinh doanh + Lưu chuyển ti n thuần của hoạt động đầu tư +
Lưu chuyển ti n thuần t hoạt động tài chính
Lưu chuyển ti n thuần của t ng hoạt động = Dòng ti n thu vào của
t ng hoạt động - Dòng ti n chi ra của t ng hoạt động
Lưu chuyển tiền thuần trong nămcó thể âm, dương
hoặc bằng 0. Với mỗi trường hợp âm, dương hay bằng
0 là ảnh hưởng tích cực hoặc tiêu cực khác nhau.
