36
PHÂN TÍCH, BÌNH LUẬN CHÍNH SÁCH
được cấp có thẩm quyền phê duyệt; chính sách, định
hướng ưu tiên cung cấp vốn ODA, vốn vay ưu đãi
của nhà tài trợ nước ngoài; bảo đảm hiệu quả kinh tế
- xã hội, môi trường và phát triển bền vững. Bảo đảm
tính bền vững về kinh tế; phù hợp với khả năng cân
đối vốn ODA, vốn vay ưu đãi, vốn đối ứng; phù hợp
với khả năng trả nợ công, nợ Chính phủ và nợ chính
quyền địa phương (đối với chương trình, dự án sử
dụng vốn vay ODA, vốn vay ưu đãi); không trùng lặp
với chương trình, dự án đã có quyết định chủ trương
đầu tư hoặc đã có quyết định đầu tư.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Bộ
Tài chính, các cơ quan có liên quan lựa chọn Đề xuất
chương trình, dự án phù hợp theo tiêu chí trên, trình
Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định; Bộ Kế
hoạch và Đầu tư thông báo bằng văn bản cho cơ quan
chủ quản quyết định của Thủ tướng Chính phủ về Đề
xuất chương trình, dự án được cho phép triển khai
lập Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi hoặc Báo cáo đề
xuất chủ trương đầu tư. Ngoài ra, Nghị định cũng quy
định chặt chẽ trình tự, thủ tục quyết định chủ trương
đầu tư và thẩm định, quyết định đầu tư các chương
trình, dự án sử dụng vốn ODA, vốn vay ưu đãi...
Việc thu hút, quản lý và sử dụng nguồn vốn ODA
và vốn vay ưu đãi phải được xem xét, cân đối và lựa
chọn trong tổng thể các nguồn vốn đầu tư phát triển,
phải bám sát các mục tiêu của chiến lược nợ công và
nợ nước ngoài của quốc gia giai đoạn 2011 - 2020 và
tầm nhìn đến năm 2030, Kế hoạch phát triển kinh tế -
xã hội, Kế hoạch đầu tư công trung hạn và Kế hoạch
tài chính trung hạn 5 năm (2016 - 2020), đảm bảo các
chỉ số nợ công, nợ chính phủ và mức bội chi ngân
sách nhà nước trong giới hạn cho phép. Bên cạnh đó,
khuyến khích sự phân công lao động và bổ trợ giữa
các nhà tài trợ trong việc cung cấp nguồn vốn ODA
và vốn vay ưu đãi trong khuổn khổ các chương trình
hợp tác phát triển chung, đồng tài trợ theo ngành,
lĩnh vực và địa bàn lãnh thổ.
Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu tăng cường
kiểm tra, giám sát và đánh giá việc sử dụng vốn ODA
và vốn vay ưu đãi, bảo đảm hiệu quả đầu tư, chất
lượng công trình và theo đúng quy định của pháp
luật; chủ động ngăn ngừa và xử lý nghiêm các hành
vi tiêu cực, tham nhũng, lãng phí.
và làm căn cứ để các nhà tài trợ sử dụng trong quá
trình hoạch định chính sách, xây dựng các chương
trình hợp tác phát triển với Việt Nam ở cấp khu vực,
quốc gia, cấp bộ, ngành và địa phương.
Ngay sau khi ban hành Quyết định 251/QĐ-TTg
Thủ tướng đã ban hành Nghị định 16/2016/NĐ-CP
thay thế Nghị định số 38/2013/NĐ-CP ngày 23/4/2013
với những quy định mới đảm bảo chặt chẽ hơn trong
quản lý và sử dụng các nguồn vốn vay trên. Theo
đó, nghị định mới quy định rõ, các lĩnh vực được
ưu tiên sử dụng vốn ODA, vốn vay ưu đãi gồm: Hỗ
trợ thực hiện chương trình, dự án kết cấu hạ tầng
kinh tê - xã hôi; Hỗ trợ nghiên cứu xây dựng chính
sách phát triển kinh tê - xã hôi và tăng cường thể chế
quản lý nhà nước; Hỗ trợ phát triển nguồn nhân lực;
Nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ; Hỗ
trợ bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu
và tăng trưởng xanh; Sử dụng làm nguồn vốn đầu
tư của Nhà nước tham gia thực hiện dự án theo hình
thức đối tác công tư (PPP); Lĩnh vực ưu tiên khác
theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
Nghị định quy định thẩm quyền quyết định chủ
trương đầu tư chương trình mục tiêu quốc gia, dự
án quan trọng quốc gia sử dụng vốn ODA, vốn vay
ưu đãi thực hiện theo quy định tại Khoản 1 Điều 17
của Luật Đầu tư công. Thẩm quyền quyết định chủ
trương đầu tư chương trình mục tiêu sử dụng vốn
ODA, vốn vay ưu đãi thực hiện theo quy định tại
Khoản 2 Điều 17 của Luật Đầu tư công.
Thủ tướng Chính phủ quyết định chủ trương đầu
tư nguồn vốn này với các chương trình sau: Chương
trình, dự án đầu tư nhómA và nhóm B; chương trình,
dự án, phi dự án kèm theo khung chính sách; chương
trình, dự án, phi dự án trong lĩnh vực an ninh, quốc
phòng, tôn giáo. Chương trình tiếp cận theo ngành;
dự án hỗ trợ kỹ thuật chuẩn bị chương trình, dự án
vốn vay ODA, vốn vay ưu đãi; dự án hỗ trợ kỹ thuật
có quy mô vốn tài trợ tương đương từ 2 triệu USD
trở lên; viện trợ mua sắm các loại hàng hóa thuộc
diện phải được Thủ tướng Chính phủ cho phép;
sự tham gia của Viêt Nam vào chương trình, dự án
khu vực. Đồng thời, thực hiện hỗ trợ ngân sách đối
với các chương trình, dự án, phi dự án không thuộc
quy định trên thì người đứng đầu cơ quan chủ quản
quyết định chủ trương đầu tư.
Nghị định mới quy định chặt chẽ về trình tự, thủ
tục đề xuất và lựa chọn Đề xuất chương trinh, dự án
sử dụng vốn ODA, vốn vay ưu đãi. Theo đó, chương
trình, dự án được đề xuất sử dụng vốn ODA, vốn
vay ưu đãi phải đảm bảo tiêu chí: Phù hợp với chiến
lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội,
kế hoạch đầu tư công trung hạn và hàng năm đã
Tổng nguồn vốn ODA và vốn vay ưu đãi dự
kiến giải ngân thời kỳ 2016 -2020 đạt khoảng
25-30 tỷ USD, bình quân năm đạt 5 - 6 tỷ USD,
tăng 14% so với thời kỳ 2011 - 2015 và chiếm
khoảng 55% - 66% vốn đầu tư phát triển huy
động từ bên ngoài.
