62
nghệ, giáo dục – đào tạo của khu vực. Khu vực nông
nghiệp – lâm nghiệp – thủy sản giảm dần từ 1,96%
năm 2000, xuống còn 1,00% năm 2014 vẫn còn cao so
với quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội của
Thành phố. Khu vực công nghiệp – xây dựng giảm
từ 45,41% năm 2000 xuống còn 39,40% năm 2014.
Khu vực dịch vụ tăng dần từ 52,63% năm 2000 lên
59,60% năm 2014. Như vậy, tính đến cuối năm 2014,
cơ cấu kinh tế trên địa bàn Thành phố là dịch vụ –
công nghiệp, xây dựng – nông nghiệp, lâm nghiệp và
thủy sản (Xem bảng).
Thứ hai, chuyển dịch cơ cấu theo nh m ngành kinh tế
Trong giai đoạn 2000 – 2014, ngành dịch vụ trung
gian tài chính có bước phát triển mang tính đột phá,
tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng cho toàn khu vực
dịch vụ. Tỷ trọng gia tăng đáng kể từ 3,18% năm 2000
lên 11,07% năm 2014 trong cơ cấu GDP dịch vụ TP.
Hồ Chí Minh… Dịch vụ khoa học – công nghệ, có
tỷ trọng đóng góp vào GDP trong khu vực dịch vụ
giai đoạn 2000 – 2014 tăng cao. Năm 2000, tỷ trọng
từ 0,31%, tăng lên 5,5% GDP năm 2014 cho thấy, lĩnh
vực này đã nhận được nhiều sự quan tâm và đầu tư
phát triển hơn so với thời gian trước đây. Dịch vụ
thương nghiệp vẫn chiếm tỷ trọng cao nhất, đồng
thời có xu hướng ổn định qua các năm trong giai
đoạn 2000 – 2014. Thành phố hiện có hơn 350.000
cơ sở thương mại, 243 chợ, 184 siêu thị, 30 trung
tâm thương mại, 475 cửa hàng tiện ích và 2.310 văn
phòng đại diện nước ngoài. Dịch vụ vận tải – thông
tin liên lạc cũng chiếm tỷ trọng cao và tăng dần qua
các năm, từ 8,82% năm 2000 lên 12,15% năm 2014.
Thực trạng chuyểndịch cơ cấu kinh tếTP. HồChí Minh
Đại hội Đảng bộ TP. Hồ Chí Minh lần thứ IX
nhiệm kỳ 2011-2015 đã xác định 6 chương trình
đột phá để kinh tế Thành phố tăng trưởng theo
chiều sâu và Quyết định số 2631/QĐ-TTg ngày
31/12/2013 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt
quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội TP.
Hồ Chí Minh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm
2025 và thống nhất: Cơ cấu kinh tế chuyển dịch
theo hướng dịch vụ - công nghiệp - nông nghiệp.
Đến năm 2020: khu vực dịch vụ chiếm tỷ trọng từ
58,16% - 60,07%, khu vực công nghiệp - xây dựng
chiếm tỷ trọng từ 39,19 - 41,07% và nông nghiệp
chiếm tỷ trọng từ 0,74% - 0,78%. Đến năm 2025:
khu vực dịch vụ chiếm tỷ trọng từ 58,29% - 61,10%,
khu vực công nghiệp - xây dựng chiếm tỷ trọng từ
38,29% - 41,05% và khu vực nông nghiệp chiếm
tỷ trọng từ 0,61% - 0,66%... Nhìn lại thực trạng
chuyển dịch cơ cấu kinh tế của TP. Hồ Chí Minh,
có thể thấy một số điểm nổi bật như sau:
Thứ nhất, chuyển dịch cơ cấu khu vực kinh tế
Trong giai đoạn 2000 – 2014, cơ cấu kinh tế của TP.
Hồ Chí Minh đã chuyển dịch tích cực theo hướng,
giảm dần tỷ trọng GDP hai khu vực nông nghiệp –
lâm nghiệp – thủy sản và công nghiệp – xây dựng,
đồng thời tăng dần tỷ trọng GDP khu vực dịch vụ.
Sự chuyển dịch này đã và đang đi đúng hướng theo
định hướng của Chính phủ và của UBND TP. Hồ Chí
Minh và sẽ là bước đệm để Thành phố từng bước
trở thành trung tâm thương mại, khoa học – công
KINH TẾ - TÀI CHÍNH ĐỊA PHƯƠNG
CHUYỂNDỊCH CƠ CẤUKINHTẾ TP. HỒ CHÍ MINH
GIAI ĐOẠN2000-2014VÀ TẦMNHÌNĐẾNNĂM2025
PGS., TS. VƯƠNG ĐỨC HOÀNG QUÂN
- Viện Nghiên cứu Phát triển TP. Hồ Chí Minh
Chuyển dịch cơ cấu và tăng trưởng kinh tế được xem là một trong những giải pháp hàng đầu của TP. Hồ Chí
Minh trong giai đoạn hội nhập kinh tế toàn cầu theo hướng bền vững. Trong những năm qua, cơ cấu kinh
tế của TP. Hồ Chí Minh đã chuyển dịch đúng hướng, giảm tỷ trọng của các ngành sản xuất nông nghiệp,
tăng tỷ trọng của các ngành phi nông nghiệp trong tổng GDP. Bài viết phân tích quá trình chuyển dịch của
các khu vực kinh tế và phân tích sự chuyển dịch cơ cấu ngành trong từng khu vực cụ thể thời gian qua, từ
đó đề xuất những biện pháp thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng bền vững và có hiệu quả cao
trong thời gian tới.
•
Từ khóa: TP. Hồ Chí Minh, chuyển dịch, cơ cấu, tài chính, dịch vụ, sản xuất.
