86
DIỄN ĐÀN KHOA HỌC
chức hoạt động cụ thể.
Bốn là,
ra quyết định. Đây là chức năng cơ bản
nhất của thông tin KTQT. Ra quyết định là công
việc thường xuyên của các nhà quản trị ảnh hưởng
đến kết quả cuối cùng của DN. Việc ra quyết định
thường dựa trên cơ sở tổng hợp nhiều nguồn
thông tin khác nhau, nhưng trong đó thông tin
KTQT thường giữ vai trò có tính chất quyết định
và độ tin cậy cao. Các nhà quản trị thường đứng
trước nhiều phương án kinh doanh khác nhau.
Mỗi phương án thường bao gồm nhiều hệ thống
thông tin đa dạng như là số lượng, chủng loại, chi
phí, lợi nhuận, vốn, thị trường... Vì vậy, đòi hỏi
KTQT phải tổng hợp, phân tích và chọn lọc hệ
thống thông tin này. Trên cơ sở đánh giá hệ thống
thông tin do KTQT cung cấp để đưa ra các quyết
định chọn các phương án tối ưu.
Các nhà quản trị là người ra quyết định nhằmđảm
bảo sự tồn tại, phát triển liên tục của DN và kiểm soát
việc thực hiện các quyết định đó. Do vậy, tương ứng
với các khâu công việc quản trị thì kế toán phải cung
cấp thông tin phù hợp cho từng khâu công việc đó.
Trước hết, KTQT phải thiết lập một hệ thống các
chỉ tiêu, mở tài khoản, sổ sách để ghi chép một cách
có hệ thống các hoạt động sản xuất kinh doanh của
DN. Việc xây dựng hệ thống chi tiêu, mở tài khoản
phải xuất phát từ nhu cầu sử dụng thông tin và đặc
điểm của hoạt động sản xuất kinh doanh khi đó các
thông tin mới có tính hiệu quả về mọi mặt.
Từ các thông tin, KTQT tiến hành tính toán các
chỉ tiêu theo yêu cầu quản trị nội bộ và tổng hợp
thành các báo cáo của các cấp quản trị khác nhau.
KTQT tiến hành kiểm tra các thông tin trên các báo
cáo phân tích, đánh giá hiệu quả của các hoạt động
và trợ giúp các nhà quản lý đưa ra quyết định kinh
doanh phù hợp.
Mục tiêu của kế toán quản trị
Để thực hiện các công việc trong quá trình
quản lý hoạt động của tổ chức, các nhà quản lý
cần thông tin. Thông tin mà các nhà quản lý cần
để thực hiện công việc được cung cấp từ nhiều
nguồn khác nhau: các nhà kinh tế, các chuyên gia
tài chính, các chuyên viên tiếp thị, sản xuất và các
nhân viên KTQT của tổ chức.
Hệ thống thông tin KTQT trong tổ chức có nhiệm
vụ cung cấp thông tin cho các nhà quản lý để thực
hiện các hoạt động quản lý. KTQT có bốn mục tiêu
chủ yếu sau: (i) Cung cấp thông tin cho nhà quản lý
để lập kế hoạch và ra quyết định; (ii) Trợ giúp nhà
quản lý trong việc điều hành và kiểm soát hoạt động
của tổ chức; (iii) Thúc đẩy các nhà quản lý đạt được
các mục tiêu của tổ chức; (iv) Đo lường hiệu quả hoạt
động của các nhà quản lý và các bộ phận, đơn vị trực
thuộc trong tổ chức.
Vai trò của nhân viên
kế toán quản trị trong tổ chức
Vai trò chủ yếu của nhân viên KTQT trong một
tổ chức là thu thập, cung cấp thông tin thích hợp và
nhanh chóng cho các nhà quản lý để họ thực hiện
việc điều hành, kiểm soát hoạt động của tổ chức
và ra quyết định. Các nhà quản lý sản xuất thường
vạch kế hoạch và ra quyết định về các phương án
và lịch trình sản xuất; các nhà quản lý tiếp thị thì ra
các quyết định về quảng cáo, khuyến mãi và định
giá sản phẩm; các nhà quản trị tài chính thường ra
các quyết định về huy động vốn và đầu tư. Vì vậy,
một yêu cầu đặt ra cho các nhân viên KTQT là họ
phải am hiểu các tình huống ra quyết định của các
nhà quản lý.
Phân biệt kế toán quản trị với kế toán tài chính
Trọng tâm của KTQT là cung cấp thông tin phục
vụ cho các nhà quản lý của tổ chức, trong khi đó,
mục tiêu là nhằm đáp ứng nhu cầu thông tin cho các
đối tương bên ngoài tổ chức. Báo cáo hàng năm của
Công ty Vinamilk cho các cổ đông của công ty là ví
dụ điển hình về sản phẩm của hệ thống kế toán tài
chính. Những người sử dụng thông tin kế toán tài
chính bao gồm các nhà đầu tư hiện tại và tiềm năng,
các chủ nợ, các cơ quan nhà nước, các nhà phân tích
đầu tư, khách hàng.
Tuy vậy, hệ thống KTQT và kế toán tài chính
cũng có nhiều điểm giống nhau bởi vì cả hai hệ
thống này đều dựa vào dữ liệu thu thập được từ
hệ thống kế toán cơ bản của tổ chức. Hệ thống này
bao gồm thủ tục, nhân sự, và hệ thông máy tính
để thu thập và lưu trữ các dự liệu tài chính của tổ
chức. Một phần của hệ thống kế toán chung này
là hệ thống kế toán chi phí, có nhiệm vụ thu thập
thông tin chi phí được sử dụng trong cả hệ thống
KTQT và kế toán tài chính.
Để vận dụng thành công KTQT trong DN thì điều
kiện tiên quyết là phải có chuyên gia giỏi, có sự tham
gia tích cực của lãnh đạo cấp cao, có đủ nguồn lực
dành riêng cho KTQT và nhận diện chính xác chiến
lược phát triển của DN.
Tài liệu tham khảo:
1. Kế toán quản trị, NXB Thống kê TP. Hồ chí Minh;
2. Vai trò của kế toán quản trị trong DN/ ketoanducminh.edu.vn;
3. Xây dựng kế toán quản trị trong DN sản xuất kinh doanh ở Việt Nam http://
/.
