TÀI CHÍNH -
Tháng 3/2015
27
Tiềm năng từ thị trường lớn
Liên minh Châu Âu (EU) hiện có 28 nước thành
viên với dân số hơn 500 triệu người, là thị trường
tiêu thụ rộng lớn cho hàng Việt Nam. Đây là khối
kinh tế lớn nhất thế giới với GDP đạt 18.000 tỷ USD,
chiếm 22% tổng GDP toàn cầu. Tổng kim ngạch
thương mại của EU xấp xỉ 4.000 tỷ USD, xuất khẩu
dịch vụ của EU đứng đầu thế giới và đầu tư ra nước
ngoài bằng gần 40% FDI toàn cầu.
Thị phần của EU trong tổng thương mại thế giới
chiếm khoảng 24,7% xuất khẩu và 21,2% nhập khẩu.
Năm 2013, kim ngạch thương mại hai chiều Việt
Nam - EU đạt gần 34 tỷ USD, và thặng dư thương
mại cho Việt Nam lên gần 14 tỷ USD; Năm 2014 kim
ngạch xuất khẩu tiếp tục gia tăng, đạt trên 34 tỷ USD.
EU là đối tác đầu tư FDI hàng đầu của Việt Nam
với 23/28 nước thành viên EU có các dự án đầu tư
vào Việt Nam. Tính đến hết năm 2014, các nước
thành viên EU đầu tư vào Việt Nam hơn 1.800 dự
án, với tổng vốn đăng ký trên 32,8 tỷ USD, vốn thực
hiện hơn 13 tỷ USD. Các nhà đầu tư EU đã có mặt
tại hầu hết các ngành kinh tế quan trọng của Việt
Nam, tập trung nhiều nhất vào công nghiệp và xây
dựng (chiếm 50,1% số dự án và 50,6% tổng vốn đầu
tư), tiếp đến là lĩnh vực dịch vụ (khoảng 40% số dự
án và 42% tổng vốn đầu tư).
Theo đánh giá của Phòng Thương mại châu Âu
tại Việt Nam (Eurocharm), sau khi Hiệp định FTA
Việt Nam – EU (EVFTA) được ký kết, xuất khẩu của
Việt Nam sang EU sẽ tăng 30-40% và xuất khẩu của
EU vào Việt Nam sẽ tăng 20-25%. Đồng thời, Hiệp
định này cũng sẽ là động lực thúc đẩy Việt Nam đẩy
mạnh hơn nữa thực hiện cải cách thể chế, cải thiện
môi trường kinh doanh…
EVFTA - Hiệp định thế hệ mới
Trải qua 11 vòng đàm phán, Hiệp định EVFTA
hiện đang trong giai đoạn về đích, dự kiến được ký
kết và triển khai trong năm 2015. Hiệp định EVFTA
được đánh giá là Hiệp định thế hệ mới, mở cửa thị
trường toàn diện, chất lượng cao theo tiêu chuẩn
WTO. Khung của Hiệp định này có sự khác biệt
đáng kể so với các Hiệp định trước đây Việt Nam đã
ký kết. Các FTA trước đây có tiêu chuẩn trung bình
chủ yếu tập trung vào giảm thuế, mở cửa thị trường
dịch vụ nhưng không vượt quá cam kết trong WTO.
Với EVFTA, ngoài những vấn đề đã có trong các
FTA đã ký còn có những vấn đề Việt Nam chưa
từng cam kết như: Đầu tư (cả trong sản xuất và dịch
vụ), chính sách cạnh tranh DNNN, mua sắm công,
lao động, môi trường… Theo đó, Hiệp định hướng
tới bảo đảm bình đẳng giữa mọi DN đặt DNNN
vào cạnh tranh bình đẳng, Nhà nước không ưu đãi
cho DNNN, không cấp vốn, xóa nợ, bảo lãnh cho
DNNN, cấm bù chéo trong DNNN. DNNN hoạt
động trong lĩnh vực độc quyền khi kinh doanh lĩnh
vực có cạnh tranh cũng phải điều chỉnh bởi cam kết
này. Phạm vi điều chỉnh chính sách này áp dụng cho
cả DNNN Trung ương và DNNN địa phương.
Bên cạnh đó, Hiệp định EVFTA cũng đã đặt ra
quy định về vấn đề mau sắm công buộc các bên
tham gia cam kết thực hiện. Đối với vấn đề mua
sắm công, tất cả các loại mua sắm công hoặc do cơ
quan Nhà nước mua sắm đều phải đấu thầu. Ví
dụ, đấu thầu trang thiết bị y tế thì phải có đấu thầu
HIỆPĐỊNHFTAVIỆTNAM–EU:
CƠHỘI MỚI VÀNHỮNG KHUYẾNNGHỊ CHOVIỆT NAM
TS. ĐOÀN HƯƠNG QUỲNH
2015 được cho năm đánh dấu bước hội nhập sâu rộng của nền kinh tế Việt Nam khi tham
gia vào các Hiệp định thương mại tự do (FTA). Trong các Hiệp định FTA song phương và đa
phương Việt Nam tham gia đàm phán ký kết, Hiệp định FTA Việt Nam – Liên minh châu Âu
(EU) được đánh giá là Hiệp định thế hệ mới với sự mở cửa toàn diện nhất, sâu rộng nhất và
sẽ tác động mạnh nhất tới kinh tế Việt Nam.
