TÀI CHÍNH -
Tháng 3/2015
35
Kinh nghiệm triển khai Hiệp định FTA
của một số nước
Trung Quốc
Hiện nay, Trung Quốc đã ký kết và thực hiện 11
hiệp định thương mại và đang trong quá trình đàm
phán 3 hiệp định khác. Trong số các đối tác của Trung
Quốc, ASEAN được đánh giá là đối tác quan trọng
nhất, bởi Hiệp định thương mại ASEAN - Trung
Quốc tạo nên một khu vực mậu dịch lớn nhất trên thế
giới về dân số và đứng thứ 3 thế giới về GDP danh
nghĩa, sau EU và Hiệp định FTA Bắc Mỹ (NAFTA).
Thực tế cũng cho thấy, khi tham gia ký kết thương
mại tự do với Trung Quốc, hàng hóa của các nước
không dễ dàng được hưởng mức thuế nhập khẩu ưu
đãi từ quốc gia này. Theo thống kê của Tổng cục Thuế
Trung Quốc, tỷ lệ tận dụng thuế suất ưu đãi thực sự
hưởng thuế ưu đãi trên kim ngạch nhập khẩu được
tính bằng tỷ lệ kim ngạch nhập khẩu còn ở mức thấp.
Ví dụ: Với các nước trong ASEAN, cao nhất là 59,79%
lượng hàng nhập khẩu của Trung Quốc từ Thái Lan
được hưởng ưu đãi, còn mức thuế ưu đãi Việt Nam
được hưởng chỉ là 39,61%, thậm chí Lào chỉ đạt 1,66%.
Sở dĩ có những con số thấp như vậy là vì, một
mặt Trung Quốc thực hiện dỡ bỏ hàng rào thuế quan
nhưng mặt khác cũng dựng những hàng rào phi thuế
quan để bảo hộ hàng trong nước. Không những vậy,
quy trình để hoàn thiện hồ sơ theo nguyên tắc xuất
xứ còn phức tạp cũng như mức chênh lệch ưu đãi
không cao và nhận thức của các doanh nghiệp về các
lợi ích của hiệp định thương mại còn ở mức hạn chế.
Do đó, một số biện pháp đã được đề xuất nhằm tăng
cường hiệu quả sử dụng ưu đãi của Hiệp định FTA
như: cung cấp cho DN các thông tin về ưu đãi thuế
quan, hướng dẫn việc hoàn tất thủ tục cũng như đơn
giản hoá quy trình cấp chứng nhận xuất xứ.
Một bước đi khác của Trung Quốc trong việc triển
khai tự do hoá thương mại là việc thành lập khu mậu
dịch tự do Thượng Hải vào năm 2013. Đây là nơi để
thử nghiệm những cải cách kinh tế của Chính phủ
Trung Quốc và mở cửa nền kinh tế, như bãi bỏ những
hạn chế về đầu tư nước ngoài cũng như cho phép
tự do chuyển đổi đồng Nhân dân tệ nhằm đưa tỷ
giá về sát với giá trị thực. Tại khu mậu dịch tự do
này, Trung Quốc lần đầu thử nghiệm cho phép tự do
hoá lãi suất. Nếu như thử nghiệm này thành công ở
Thượng Hải, trong tương lai, Trung Quốc có thể sẽ
mở rộng ra quy mô toàn đại lục.
Như vậy, có thể thấy ngay cả với nền kinh tế lớn
nhất thế giới này, tự do thương mại là một xu thế
tất yếu. Việc thực hiện cam kết trong các hiệp định
thương mại với các đối tác, như tự do hoá thương
mại hàng hoá, dịch vụ cũng như ngành tài chính
ngân hàng là một điều không thể tránh khỏi, nhưng
cũng không có nghĩa là phải ngay lập tức dỡ bỏ hàng
rào thương mại cũng như áp dụng ngay cho toàn bộ
nền kinh tế. Tất cả những thay đổi lớn đều phải bắt
đầu từ sự thử nghiệm.
Hàn Quốc
Nhiều nghiên cứu đánh giá đã cho thấy những
tác động tích cực của các Hiệp định FTA đối với nền
kinh tế của Hàn Quốc. Một trong những hiệp định
mà Hàn Quốc tham gia ký kết đầu tiên là hiệp định
thương mại Hàn Quốc - Chile. Theo báo cáo của Hiệp
hội thương mại quốc tế Hàn Quốc (KITA) năm 2009,
từ quốc gia đứng thứ 8 trong xuất khẩu sang Chile,
đến năm 2013 Hàn Quốc đã trở thành nước đứng
KINHNGHIỆMQUỐC TẾ VỀ TRIỂNKHAI HIỆP ĐỊNH FTA
VÀBÀIHỌCCHOVIỆTNAM
TS. NGUYỄN THỊ TƯỜNG ANH, ThS. NGUYỄN THỊ MINH THƯ -
Đại học Ngoại thương
Tận dụng tối đa những cơ hội mà các Hiệp định thương mại tự do (FTA) có thể đem lại, một
số quốc gia đã đẩy mạnh hoạt động xuất, nhập khẩu, gia tăng kim ngạch thương mại với
các nước đối tác, góp phần đáng kể vào tự do hóa nhiều ngành hàng, lĩnh vực kinh tế cho
đất nước. Trung Quốc và Hàn Quốc là 2 nước điển hình trong việc tận dụng thành công các
cơ hội thực hiện các Hiệp định FTA.
