39
Thực trạng doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam
Số liệu thống kê của Tổng cục Thống kê nhiều năm
cho thấy doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) chiếm
97,6% tổng số DN cả nước. Trong đó DN có quy mô
vừa là 2,1%, quy mô nhỏ là 28,8% và siêu nhỏ là 69,1%.
Cơ cấu này tiếp tục chuyển dịch theo hướng giảm dần
DN nhỏ, tăng DN siêu nhỏ và khó tăng được loại có
quy mô vừa. Cũng do quy mô chủ yếu nhỏ và siêu
nhỏ (98%) nên DNNVV khó tham gia vào các chuỗi
cung ứng giá trị trong và ngoài nước, khó tham gia
công nghiệp phụ trợ, và chưa biết khi nào mới có 01
thế hệ mới các nhà sản xuất công nghiệp, chế biến, chế
tạo và kinh doanh dịch vụ chuyên nghiệp có tên tuổi,
gắn với các thương hiệu lớn mang tính vùng, miền
(chưa nói đến quốc gia, quốc tế).
Cũng theo Tổng cục Thống kê, thực tế có khoảng
trên dưới 100 ngàn DNNVV thuộc diện “ảo” và
thường có khoảng 45 ngàn DN có đăng ký hoạt
động nhưng không có tên ở sổ bộ thuế.
Về cơ cấu ngành, lĩnh vực hoạt động:
Cơ cấu ngành,
lĩnh vực hoạt động của khu vực DNNVV chưa hợp
lý. Những năm gần đây, DNNVV lĩnh vực thương
mại và dịch vụ chiếm 68,3%; công nghiệp và xây
dựng chiếm 30,7%; nông, lâm nghiệp và thủy sản
chiếm 1,01% (hiện nay chỉ khoảng 3.500 DNNVV
hoạt động lĩnh vực nông nghiệp). Số DNNVV của
Hà Nội chiếm 22,4%; TP. Hồ Chí Minh chiếm 32,3%.
Số DNNVV sản xuất, chế tạo, chế biến chiếm 43%;
thương mại và phân phối chiếm 24%; dịch vụ và liên
quan nông nghiệp chiếm 33%.
Về hoạt động của DN:
Việc hạn chế về nguồn nhân
lực, công nghệ, quản trị DN, tiếp cận tín dụng, tìm
kiếm thị trường, hỗ trợ thông tin, pháp lý... làm cho
căn bệnh “không thể tự lớn” của DNNVV trở thành
kinh niên. Theo đó, khu vực này thiếu những DN
“đầu kéo” đủ sức lôi cuốn nhiều DNNVV khác.
Vòng luẩn quẩn diễn ra khiến DNNVV càng khó
tiếp cận, chuyển giao công nghệ mới và khó trở
thành đối tác tham gia vào các chuỗi cung ứng giá
BÀNVỀCÁCGIẢI PHÁPTHÁOGỠKHÓKHĂN
CHODOANHNGHIỆPNHỎVÀVỪA
TS. PHẠM NGỌC LONG -
Viện trưởng Viện Khoa học Quản trị doanh nghiệp nhỏ và vừa
Khu vực doanh nghiệp nhỏ và vừa thường đóng góp 40% GDP, 51% việc làm, 31% xuất
khẩu và gần 30% thu ngân sách... Những năm gần đây phần lớn doanh nghiệp nhỏ và
vừa có phần đuối sức, hụt hơi trong xu thế cạnh tranh gay gắt và hội nhập. Làm rõ những
khó khăn mà các doanh nghiệp này đang phải đối mặt có thể sẽ giúp tìm ra các giải pháp
tháo gỡ để vực dậy động lực tăng trưởng quan trọng này...
BẢNG 1: TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG CỦA DN GIAI ĐOẠN 2010 ĐẾN QUÝ I/2015 (DOANH NGHIỆP, TỶ ĐỒNG)
Chỉ tiêu
2010
2011
2012
2013
2014
QI/2015 (số ước)
Số DN đăng ký thành lập
544.000
602.000
695.000
771.000
846.000
867.000
Số DN đang hoạt động
268.831
316.941
334.562
354.635
375.913
385.007
Số DN thành lập mới
81.554
75.609
69.800
75.031
74.842
19.049 (3,8%)
Số DN dừng hoạt động
37.970
45.202
52.171
50.936
58.322
16.175 (14,5%)
Số DN giải thể, phá sản
6.364
7.421
9.121
9.815
9.501
2.565 (-0,6%)
Vốn DN thành lập mới
447.360
500.858
455.583
388.714
432.200 111.218 (13,5%)
Vốn trên 01 DN thành lập mới
5,86
(-)
6,63
(13,1%)
6,69
(0,9%)
5,07
(-4,2%)
5,77
(13,8%)
5,84
(1,2%)
Nguồn: Tổng hợp từ Tổng cục Thống kê
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
