58
TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP
DN chung chung mà chưa tách bạch được đây là
nghiên cứu về năng lực lãnh đạo hay năng lực quản
lý điều hành của lãnh đạo các DN.
Luận án tiến sĩ kinh tế của Trần Thị Phương
Hiền là một công trình nghiên cứu có chất lượng
và nhiều điểm mới hơn so với các nghiên cứu về
năng lực lãnh đạo khác ở Việt Nam. Luận án nhận
diện yếu tố cấu thành năng lực lãnh đạo của đội
ngũ giám đốc điều hành Việt Nam là tổng hợp
các tố chất lãnh đạo, kiến thức lãnh đạo và hành
động lãnh đạo.
Một điểmmới của Luận án đó là đã chỉ ra được ảnh
hưởng của năng lực lãnh đạo tới kết quả hoạt động của
DN. Theo đó, cả ba yếu tố cấu thành năng lực lãnh đạo
của đội ngũ giám đốc điều hành Việt Nam đều có ảnh
hưởng thuận chiều đến kết quả hoạt động của DN,
trong đó hành động lãnh đạo có ảnh hưởng lớn nhất,
tiếp đó là đến tố chất lãnh đạo và cuối cùng là kiến
thức lãnh đạo. Tuy đạt được nhiều kết quả khả quan
nhưng theo quan điểm của tác giả, nghiên cứu cũng có
hạn chế là chưa thu hẹp giới hạn phạm vi nghiên cứu
cho một ngành cụ thể ở Việt Nam.
Bên cạnh đó, đối với khía cạnh kiến thức lãnh
đạo, nghiên cứu cũng mới tìm ra được rất ít bằng
chứng về mối liên hệ giữa kiến thức lãnh đạo với kết
quả hoạt động của DN. Điều này cũng mở ra một
hướng mới cho các nghiên cứu tiếp sau ở Việt Nam.
Nghiên cứu của Phùng Xuân Nhạ, Lê Quân, Hồ
Như Hải (2012) về chất lượng lãnh đạo DN Việt
Nam 2012. Báo cáo đăng trong Kỷ yếu Ngày nhân
sự Việt Nam 2012, nhà xuất bản Thông tin và Truyền
thông. Nghiên cứu đề cập đến chất lượng lãnh đạo
DN theo phương pháp đánh giá 3.600.
Đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ của PGS.,TS
Phạm Công Đoàn (2010) về “Nâng cao năng lực
đội ngũ giám đốc điều hành các DN thương mại
nhà nước”. Nghiên cứu tập trung chủ yếu vào
phân tích năng lực của giám đốc điều hành DN
thương mại nhà nước như phẩm chất, kỹ năng,
kiến thức. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của
đề tài hoàn toàn khác với đề tài nghiên cứu về
chất lượng lãnh đạo DN ngoài quốc doanh Việt
Nam. Nghiên cứu chưa đi sâu phân tích về mô tả
công việc, khung năng lực theo các cấp độ, chỉ số
đánh giá thực hiện công việc - KPI, mối quan hệ
giữa giám đốc điều hành và các thành viên khác
của ban lãnh đạo DN.
Đề tài nghiên cứu cấp Bộ của PGS.,TS. Phạm
Công Đoàn (2009) về “Hoàn thiện tiêu chuẩn và quy
trình đánh giá giám đốc điều hành của các công ty
thuộc Tổng công ty Thương mại Hà Nội”. Đề tài sử
dụng các năng lực theo tiếp cận ASK vào đánh giá
năng lực của các giám đốc điều hành. Đề tài chưa
định nghĩa rõ từng năng lực và từng cấp độ năng
lực cụ thể. Phạm vi nghiên cứu của đề tài tập trung
vào Tổng công ty thương mại Hà Nội.
Đề tài nghiên cứu cấp bộ của GS.,TS. Đỗ Văn
Phức (2005) đi sâu nghiên cứu về chất lượng đội
ngũ cán bộ quản lý DN Việt Nam và hiệu quả
kinh doanh. Đề tài đi theo tiếp cận về hiệu quả
kinh doanh và đề cập đến các cán bộ quản lý diện
rộng. Nghiên cứu bước đầu chỉ ra mối quan hệ
giữa chất lượng đội ngũ quản lý và hiệu quả kinh
doanh của DN. Đề tài chưa nghiên cứu về năng
lực, khung năng lực, KPI.
Như vậy, đã có một số nghiên cứu về năng lực
lãnh đạo DN, tuy nhiên, các nghiên cứu này đơn
thuần chỉ nghiên cứu các yếu tố cấu thành khung
năng lực lãnh đạo cho một lĩnh vực, một nhóm
ngành nghề cụ thể và chỉ một vài nghiên cứu mối
quan hệ giữa năng lực lãnh đạo và KPI. Những
nghiên cứu này chưa thật sự quan tâm đến kết quả
hoạt động của DN. Do vậy, nghiên cứu về lãnh đạo
DN theo tiếp cận khung năng lực và hệ thống quản
lý BSC là vấn đề cần nghiên cứu ở Việt Nam. Cách
tiếp cận mới của năng lực lãnh đạo, gắn trách nhiệm
của lãnh đạo với kết quả hoạt động của DN trên
từng nhiệm vụ cụ thể.
Tài liệu tham khảo
1. Lê Quân, Nguyễn Quốc Khánh (2012), Đánh giá năng lực giám đốc điều
hành DN nhỏ Việt Nam qua mô hình ASK, Tạp chí khoa học Đại học Quốc gia
Hà Nội, Chuyên san kinh tế và kinh doanh, số 28;
2. Ngô Quý Nhâm (2012), Khung năng lực và ứng dụng trong hoạt động quản
trị nhân sự, Số 94/2012 Tạp chí “Nhà quản lý”, tháng 03/2012;
3. Phạm Công Đoàn (2010), “Phát triển năng lực CEO Việt Nam”, Đề tài khoa
học, Bộ Giáo dục và Đào tạo;
4. Trần Thị Phương Hiền (2013), Năng lực l nh đạo của đội ngũ CEO Việt Nam
– Khảo sát nghiên cứu ở Hà Nội, Luận án Tiến sỹ.
5. Trần Thị Vân Hoa (2011), Nâng cao năng lực l nh đạo của giám đốc điều
hành DN Việt Nam trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, Đề tài nghiên
cứu cấp Bộ, Đại học Kinh tế quốc dân;
6. Anand Bhardwaj & B.K. Punia (2013), Leadership competencies and their
influence on leadership performance: A literature review, International
Journal of Advanced Research in Management and Social Sciences,Vol. 2.
Năng lực lãnh đạo của giám đốc điều hành
quyết định đến sự thành công của doanh
nghiệp và tăng trưởng kinh tế của một quốc
gia. Tại Việt Nam, khi số lượng doanh nghiệp
tăng lên nhanh chóng trong hơn một thập kỷ
vừa qua đã đặt ra thách thức rất lớn đối với nền
kinh tế cũng như đối với các doanh nghiệp.
