100
DIỄN ĐÀN KHOA HỌC
Hai là,
nâng cao nhận thức của nhà quản lý trong
nhận diện, đánh giá và phân tích rủi ro. Do nhận
thức của các nhà quản lý cấp cao tại các DN về hệ
thống kiểm soát nội bộ chưa thật đầy đủ, nên toàn
bộ quá trình đánh giá rủi ro làm cơ sở thiết lập các
thủ tục kiểm soát trong DN chủ yếu được thực hiện
dựa trên kinh nghiệm cá nhân hơn là trên cơ sở sử
dụng bộ máy, giúp việc chuyên trách về đánh giá
rủi ro với những phương tiện và phương pháp đánh
giá rủi ro hiện đại, khoa học. Cơ sở để đánh giá tính
hữu hiệu của hệ thống kiểm soát nội bộ chính là việc
hệ thống này đã góp phần phòng ngừa, phát hiện và
ngăn chặn, giảm thiểu rủi ro như thế nào. Vì vậy, để
hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ, nhà quản trị
DN da giày phải có nhận thức và quan điểm đúng
đắn với nhận diện, đánh giá và phân tích rủi ro.
Ba là,
để xây dựng một hệ thống kiểm soát nội bộ
phù hợp nhất cho mỗi DN, trước hết, cần xác định rõ
những đặc điểm trọng yếu của lĩnh vực kinh doanh,
hình thức quản trị, cơ cấu hệ thống các phòng ban
điều hành, mối quan hệ của mỗi phòng ban trong
từng DN cụ thể. Hệ thống kiểm soát nội bộ trong DN
nói chung và DN trong lĩnh vực da giày cần độc lập
về tổ chức với các đơn vị, các bộ phận điều hành; Độc
lập về hoạt động với các hoạt động quản lý điều hành,
với các nghiêp vụ được kiểm soát; Độc lập về đánh giá
và trình bày ý kiến trong báo cáo kiểm soát. Ngoài ra,
cần thiết xây dựng bộ phận kiểm soát nội bộ chuyên
trách và không kiêm nhiệm các cương vị, các công việc
chuyên môn khác trong bộ máy điều hành...
Bốn là,
cần đề ra được chính sách kiểm soát nội bộ
rõ ràng, minh bạch để tất cả Ban điều hành đều thấu
hiểu được tầm quan trọng cũng như hiệu quả hỗ trợ
cho công tác điều hành từ các công cụ tích cực của hệ
thống kiểm soát. Theo đó, về mục tiêu của chính sách
kiểm soát nội bộ, cần xác lập/hỗ trợ thiết lập công cụ
quản lý nghiệp vụ đối với tất cả các hoạt động của
từng cá nhân, phòng ban bộ phận trong toàn DN; Xây
dựng các công cụ làm căn cứ để tiến hành các thủ tục
kiểm soát nội bộ, căn cứ đánh giá tính tuân thủ, trung
thực, đúng đắn trong công tác quản lý điều hành các
hoạt động của DN. Chính sách kiểm soát nội bộ phải
được áp dụng đối với tất cả các đối tượng là cá nhân,
tổ chức, tất cả các nguồn vốn, tài sản thuộc DN...
Tài liệu tham khảo:
1. Xây dựng hệ thống Kiểm soát nội bộ trong DN;
2. TS. Quang Tùng Minh, Kiểm soát nội bộ – Phương tiện sống còn của DN,
Viện FMIT;
3. Báo Công Thương, 2016, TPP với ngành Dệt may, da giày: Làm gì để tận
dụng cơ hội?;
4. Một số website: moit.gov.vn, vcci.com.vn, VietnamPlus.vn...
hệ thống kiểm soát nội bộ không chỉ giới hạn ở việc
đảm bảo mà còn mở rộng sang cả vai trò hỗ trợ và tạo
ra giá trị gia tăng cho tổ chức, bởi hệ thống kiểm soát
nội bộ có ảnh hưởng lớn đến lòng tin của các nhà đầu
tư về sự tồn tại, phát triển của DN...
Các DN nói chung và DN trong ngành Da giày
nói riêng hiện nay đều nhận thức được vai trò của
hệ thống kiểm soát nội bộ vững mạnh, song việc xây
dựng Hệ thống kiểm soát nội bộ tại các DN thường
chỉ tập trung vào các chỉ số kinh tế - tài chính và
kết quả cuối cùng thường chỉ là tìm để quy trách
nhiệm; ít chú trọng kiểm tra, kiểm soát toàn bộ hoạt
động của DN, lấy ngăn chặn, phòng ngừa là chính.
Nói cách khác, thực trạng chung của DN Việt Nam
mà không chỉ riêng với DN da giày, đó là hệ thống
kiểm soát nội bộ chủ yếu hoạt động với chức năng
kiểm tra các thông tin quá khứ về kinh tế tài chính,
tìm nguyên nhân của những sai phạm, đã xảy ra
mà chưa thực sự chú trọng vào việc dự đoán rủi ro
có thể xảy ra trong tương lai, hay có các biện pháp
phòng ngừa hữu hiệu. Đây là một trong các điểm
yếu mà các DN da giày cần khắc phục, để nâng cao
sức cạnh tranh khi hội nhập nền kinh tế toàn cầu.
Hoàn thiện kiểm soát nội bộ trong các DN da giày
Bước vào giai đoạn hội nhập mới và cạnh tranh
quyết liệt, một trong những nhiệm vụ quan trọng
trong thời gian tới là các DN da giày, cần hoàn thiện
công tác kiểm soát nội bộ, trong đó cần chú trọng
một số vấn đề sau:
Một là,
cần thay đổi nhận thức của nhà quản trị
DN về vai trò, ý nghĩa của việc xây dựng hệ thống
kiểm soát nội bộ trong DN. Quan điểm, nhận thức
và thái độ hành động của các cấp quản lý DN, ảnh
hưởng trực tiếp đến việc thiết lập và vận hành hệ
thống kiểm soát nội bộ hữu hiệu. Một trong những
nguyên nhân dẫn đến hệ thống kiểm soát nội bộ tại
một số các DN da giày kém hiệu lực, là do nhận thức
của các nhà quản trị DN về hệ thống kiểm soát nội
bộ không đầy đủ, chưa thấy hết vai trò của hệ thống
này trong quản lý, thậm chí còn nhầm lẫn về mặt
chức năng giữa kiểm soát nội bộ và kiểm toán nội
bộ. Nhiều DN da giày cũng chưa hiểu rõ về phương
pháp tiến hành xây dựng hệ thống kiểm soát nội bộ,
sự tương quan của hệ thống kiểm soát nội bộ và hệ
thống phòng ban chức năng và quy trình hoạt động
của tổ chức... Thời gian tới, tất cả vấn đề trên cần
phải được giải quyết thông qua việc hiểu rõ và nhận
thức đầy đủ về hệ thống kiểm soát nội bộ, các thành
phần, phương pháp xây dựng, phương pháp đánh
giá và cải tiến một cách bài bản và hệ thống, tiệm
cận với các chuẩn mực quốc tế.
