92
DIỄN ĐÀN KHOA HỌC
gây thiệt hại khoảng 15.000 tỷ đồng cho nền kinh tế
Việt Nam; nhiều nông dân phải bỏ ruộng, tìm kiếm
việc làm ở các đô thị. Thị trường tiêu thụ thủy sản
gặp khó khăn do một số thị trường lớn giảm nhu
cầu nhập khẩu, một số nước đã đưa ra các cảnh báo
về chất lượng đối với một số lô hàng hải sản nhập
khẩu từ Việt Nam.
Thứ ba,
mô hình sản xuất trong nông nghiệp
phần lớn vẫn là quy mô nhỏ bé, manh mún, phân
tán. Hiện nay, ngành Nông nghiệp đang sử dụng
gần 80% tổng diện tích đất tự nhiên của cả nước.
Trong những năm qua, cơ cấu đất nông nghiệp
có sự thay đổi mạnh mẽ, song quy mô đất nông
nghiệp vẫn nhỏ lẻ, manh mún. Tỷ lệ hộ sử dụng
ruộng nhỏ dưới 0,5 ha chiếm gần 70%, trên 2 ha
chỉ có 6% và công tác dồn điền đổi thửa ở nhiều
địa phương còn khó khăn. Số liệu của Cục Kinh
tế hợp tác và Phát triển nông thôn cho biết, năm
2016 cả nước có 30.000 trang trại, giá trị sản xuất
hàng hóa bình quân chỉ khoảng 2 tỷ đồng/trang
trại; khoảng 4.000 DN tham gia đầu tư - chiếm
chưa tới 1% tổng số DN cả nước, trong đó, có
đến 90% DN quy mô từ nhỏ đến rất nhỏ; khoảng
12.000 hợp tác xã và 56.000 tổ hợp tác đang hoạt
động, cho thấy nhân tố chủ chốt trong tổ chức sản
xuất nông nghiệp còn rất ít.
Thứ tư,
lực lượng lao động trong ngành Nông
nghiệp đông nhưng trình độ thấp. Theo Báo cáo
Điều tra lao động việc làm, tỷ lệ lao động từ 15 tuổi
trở lên đang làm việc đã qua đào tạo có bằng cấp,
chứng chỉ nghề ở ngành Nông nghiệp trong năm
2011 chỉ có 2,7%, đến năm 2016 tăng lên gần 4,5%,
điều này cũng là một yếu tố làm tốc độ tăng trưởng
nông nghiệp khó nâng cao.
Để đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng nông nghiệp
Để thúc đẩy tốc độ tăng trưởng ngành Nông
nghiệp, nâng cao tỷ trọng đóng góp vào nền kinh
tế, cần có những giải pháp đột phá và hiệu quả
trong ngành Nông nghiệp. Các yêu cầu đặt ra là
phải gia tăng giá trị sản xuất toàn Ngành thông
qua việc tăng sản lượng với các ngành có lợi thế
về thị trường, hỗ trợ nông dân áp dụng khoa học
kỹ thuật vào sản xuất để tăng chất lượng sản
phẩm. Theo đó, cần quan tâm đến một số vấn
đề sau:
Một là,
rà soát lại các chuỗi giá trị đối với sản
phẩm có thị trường, có thể mở rộng sản xuất để
tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ nông dân và doanh
nghiệp đẩy mạnh sản xuất kinh doanh. Cụ thể như
lúa gạo: Các cơ quan hữu quan cần hướng dẫn và
hỗ trợ nông dân phát triển các giống lúa có chất
lượng cao để tiêu thụ trong nước, xem xét về diễn
biến thị trường thế giới và phối hợp với các từng
vùng và đáp ứng nhu cầu thị trường thế giới.
Hai là,
thực hiện đồng bộ các giải pháp để cải
thiện môi trường kinh doanh cho DN đầu tư kinh
doanh trong nông nghiệp như đơn giản hóa, cắt bỏ
thủ tục hành chính, công khai hóa áp dụng công
nghệ thông tin, giảm tối chi phí về thời gian và tiền
bạc cho DN và người dân.
Ba là,
tháo gỡ mọi vướng mắc để duy trì và mở
rộng thị trường xuất khẩu, hỗ trợ tiêu thụ nông sản
của nông dân. Hiện nay nước ta đã đàm phán ký
kết nhiều hiệp định thương mại tự do nhưng các
hiệp định này chủ yếu tập trung vào miễn giảm
thuế quan.
Bốn là,
đầu tư đào tạo nâng cao chất lượng
nguồn nhân lực, đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa, hội
nhập của ngành Nông nghiệp hiện nay.
Tài liệu tham khảo:
1. Tổng cục Thống kê (2016), báo cáo kinh tế - xã hội năm 2016;
2. Tổng cục Thống kê (2016), Động thái và thực trạng kinh tế - xã hội Việt
Nam 5 năm (2011-2015), NXB Thống kê;
3. PGS.,TS. Phạm Thị Thanh Bình, Phát triển nông nghiệp Việt Nam: Thành
tựu và hạn chế, Tạp chí Cộng sản, 2016;
4. Bộ Nông nghiêp va Phat triên Nông thôn, Sơ kết 5 năm (2010 - 2015)
thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.
HÌNH 1: TỐC ĐỘ TĂNG TRƯỞNG GDP GIAI ĐOẠN 2011 -2016 (%)
Nguồn: Tổng cục Thống kê
Dòng vốn đầu tư vào ngành Nông nghiệp thấp,
chưa đáp ứng yêu cầu phát triển. Giai đoạn
2011 – 2016, nguồn vốn trung bình từ ngân
sách chiếm khoảng 6% trong tổng vốn đầu tư
toàn xã hội; Tài chính vi mô bao gồm các quỹ,
hiệp hội… đầu tư vào ngành nông nghiệp mới
chỉ chiếm hơn 4% GDP.
