14
KHAI THÁC NGUỒN LỰC TÀI CHÍNH TỪ TÀI SẢN CÔNG PHỤC VỤ PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI
Bốn là,
một số chính sách có liên quan mới được ban
hành đòi hỏi cơ chế quản lý, sử dụng TSNN tại đơn
vị sự nghiệp công lập phải được điều chỉnh để tạo sự
đồng bộ, phát triển dịch vụ sự nghiệp công và nâng
cao tính tự chủ cho đơn vị sự nghiệp công lập...
Năm là,
việc xác định giá trị tài sản để giao cho đơn
vị sự nghiệp quản lý theo cơ chế giao vốn cho doanh
nghiệp là một chủ trương mới, các đơn vị còn có tâm lý
e ngại, trông chờ vào sự bao cấp của Nhà nước; một số
đơn vị chưa thấy được tác dụng quan trọng của việc sử
dụng hiệu quả TSNNgiao cho đơn vị nên chưa tích cực
triển khai. Trong khi đó, công tác chỉ đạo, hướng dẫn
của một số bộ, cơ quan trung ương và các địa phương
chưa quyết liệt, đồng bộ.
Nâng cao hiệu quả khai thác nguồn lực từ tài sản
công tại đơn vị sự nghiệp công lập
Với việc Chính phủ ban hành Nghị định số 04/2016/
NĐ-CP ngày 06/01/2016, Bộ Tài chính ban hành Thông
tư số 23/2016/TT-BTC ngày 16/02/2016 hướng dẫn
thực hiện Nghị định số 04/2016/NĐ-CP, những “nút
thắt” trong quản lý, sử dụng tài sản công tại đơn vị sự
nghiệp công lập nêu trên đã được gỡ bỏ hướng tới mục
tiêu đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả khai thác nguồn lực
từ tài sản công tại đơn vị sự nghiệp công lập.
Một là,
đơn giản hóa tiêu chí, mở rộng phạm vi đối
tượng đơn vị sự nghiệp đủ điều kiện xác định giá trị
tài sản để giao cho đơn vị quản lý theo cơ chế giao
vốn cho doanh nghiệp. Theo đó, tất cả các đơn vị sự
nghiệp công lập tự bảo đảm chi thường xuyên và chi
đầu tư; đơn vị sự nghiệp công lập tự bảo đảm một
phần chi thường xuyên đều đủ điều kiện được Nhà
nước xác định giá trị tài sản để giao cho đơn vị quản
lý theo cơ chế giao vốn cho doanh nghiệp mà không
cần thêm các điều kiện các như quy định trước đây.
Viêc xac đinh loai hinh đơn vi sư nghiêp công căn cư
quy đinh của pháp luật hiện hành về cơ chê tư chu
cua đơn vị sự nghiệp va phương an tư chu đươc câp
co thâm quyên phê duyêt ap dung tai thơi điêm có
văn bản xác nhân đơn vi sư nghiêp công lâp đu điêu
kiên đươc Nha nươc xac đinh giá trị tài sản để giao cho
đơn vị quản lý theo cơ chế giao vốn cho doanh nghiệp.
Ngoài ra, trường hợp tài sản của đơn vị sự nghiệp do
Nhà nước bảo đảm chi thường xuyên có khả năng sử
dụng vào mục đích cho thuê, liên doanh, liên kết, đơn
vị này cũng có thể được cơ quan có thẩm quyền xác
định giá trị TSNN để giao cho đơn vị quản lý theo cơ
chế giao vốn cho doanh nghiệp.
Để sớm xác định các đơn vị sự nghiệp công lập
đủ điều kiện được Nhà nước xác định giá trị tài sản
để giao cho đơn vị quản lý theo cơ chế giao vốn cho
doanh nghiệp (gọi là đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ
công lập. Tiếp đó, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư
12/2012/TT-BTC ngày 06/02/2012 quy định tiêu chí xác
định đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ tài chính.
Quá trình triển khai thực hiện đã đạt được những
kết quả quan trọng, nhiều đơn vị sau khi được giao
vốn đã phát huy tốt tiềm năng, thế mạnh để vừa thực
hiện tốt nhiệm vụ chính trị được giao, vừa nâng cao
chất lượng dịch vụ, tăng thu nhập cho người lao động,
tăng khả năng tự chủ về mặt tài chính và đóng gópmột
phần vào NSNN.
Tuy vậy, đến hết năm 2015, mới có 723 đơn vị
sự nghiệp công lập được Nhà nước xác định giá trị
TSNN để giao cho đơn vị quản lý theo cơ chế giao
vốn cho doanh nghiệp với tổng giá trị tài sản đã giao
trên 21.000 tỷ đồng (chiếm 2,2% tổng giá trị TSNN tại
đơn vị sự nghiệp công lập đang theo dõi trên cơ sở
dữ liệu). Nhiều đơn vị sự nghiệp đủ điều kiện nhưng
không làm thủ tục để được giao tài sản theo cơ chế
giao vốn cho doanh nghiệp hoặc không đủ điều kiện
nhưng vẫn sử dụng TSNN vào mục đích sản xuất,
kinh doanh dịch vụ hoặc cho thuê, liên doanh, liên
kết. Qua tổng kết, đánh giá, Bộ Tài chính thấy rằng,
có những “nút thắt” đang cản trở quá trình giao tài
sản cho đơn vị sự nghiệp công lập theo cơ chế giao
vốn cho doanh nghiệp. Cụ thể:
Một là,
một số tiêu chi xac đinh đơn vi sư nghiêp
công lâp đu điêu kiên đê đươc Nha nươc xac đinh gia
tri tai san giao cho đơn vi quan ly theo cơ chê giao vôn
cho doanh nghiêp con chưa phu hơp với thực tế, tạo
tâm lý e ngại cho các đơn vị hoặc cản trở những đơn
vị có khả năng xã hội hóa được sử dụng tài sản để tạo
nguồn lực phát triển…
Hai là,
việc xác định giá trị tài sản để giao tài sản,
đặc biệt là giá trị quyền sử dụng đất còn phức tạp do
phải xác định giá đất cụ thể theo giá trị trường. Việc
xác định giá trị theo giá thị trường là cần thiết khi sử
dụng tài sản vào mục đích kinh doanh và trong trường
hợp giá dịch vụ sự nghiệp công lập được phép tính đủ
chi phí và toàn bộ tài sản được trích khấu hao để tạo
nguồn tái tạo tài sản mới. Tuy nhiên, trong điều kiện
thực tiễn thời gian vừa qua và sắp tới thì việc tính đủ
chi phí phải có lộ trình thích hợp (Chính phủ đã quy
định lộ trình này tại Nghị định số 16/2015/NĐ-CP). Vì
vậy, ngay khi giao vốn đã phải xác định theo giá thị
trường bằng các phương pháp so sánh, chiết trừ, thu
nhập, thặng dư không còn cần thiết, tốn kém chi phí,
thời gian.
Ba là,
thời hạn thực hiện các bước trong qua trinh
xac đinh gia tri tai san va giao tai san chưa được quy
định cụ thể hoăc đa đươc quy đinh nhưng chưa phu
hơp, vi vây, quá trình thực hiện còn bị kéo dài, không
có cơ sở xử lý trách nhiệm trong tổ chức thực hiện.
