23
DN có kế hoạch và cấu trúc chiến lược tài chính
một cách bài bản. Nhiều ngân hàng và DN đang
xem TPDN như là một khoản vay, tức là DN
phát hành và ngân hàng mua toàn bộ. Cách tiếp
cận này chưa đủ rộng. Do vậy, cần nhìn nhận
TPDN là một sản phẩm chứng khoán mà nhiều
đối tượng có thể mua được như các quỹ đầu
tư, công ty bảo hiểm, các cá nhân và tổ chức có
nguồn tiền nhàn rỗi…
Hiện trạng trên thị trường thứ cấp cũng
không mấy tích cực, khi số liệu giao dịch trên
thị trường niêm yết được thống kê cho thấy,
hoạt động giao dịch TPDN tại sở giao dịch
chứng khoán rất thấp. Nếu như giá trị giao dịch
năm 2013 là 4.886 tỷ đồng, thì năm 2014 và 2015
lần lượt là: 3.222 tỷ đồng, 4.850 tỷ đồng. Thanh
khoản của TPDN trên thị trường thứ cấp thấp,
ngoài lý do hệ thống nhà đầu tư đơn điệu, sức
cầu hạn chế, còn do Việt Nam chưa hình thành
thị trường định mức tín nhiệm DN, cũng như
TPDN. Vì nhà đầu tư không thể tự mình định
hạng TPDN để trên cơ sở đó đánh giá được rủi
ro trước khi đưa ra quyết định đầu tư, nên họ e
ngại tham gia thị trường TPDN.
Bên cạnh đó, TPDN được coi là một công
cụ tín dụng, nên rất ít giao dịch mua bán
được thực hiện. Hệ thống chính sách đối xử
với hoạt động đầu tư vào TPDN của các ngân
hàng thương mại - nhà đầu tư chủ lực trên thị
trường, như là hoạt động cấp tín dụng, trong
Tiềm năng phát triển lớn
Với vai trò là cơ quan xây dựng Đề án hoàn
thiện và phát triển thị trường trái phiếu doanh
nghiệp (TPDN) tại Việt Nam, Sở Giao dịch chứng
khoán Hà Nội (HNX), đánh giá với quy mô toàn
thị trường TPDN Việt Nam hiện đạt khoảng
110.000 tỷ đồng, tương đương 2,5% GDP, tiềm
năng phát triển của thị trường TPDN còn rất lớn.
Mặt khác, các DN đang ngày càng có nhu cầu
cao trong tìm kiếm nguồn vốn mới ngoài kênh
vốn tín dụng, để phát triển sản xuất, kinh doanh.
Khác với nguồn vốn tín dụng, nguồn vốn qua
kênh TPDN có thời hạn trả nợ kéo dài, chi phí
hợp lý, nên giúp DN hoạch định chiến lược kinh
doanh chủ động trong trung và dài hạn, qua đó
nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, giảm
thiểu áp lực trả nợ trong ngắn hạn.
Tiềm năng phát triển của thị trường TPDN
còn lớn, nhưng hiện đang bộc lộ không ít hạn
chế, bất cập. Cụ thể, thị trường TPDN Việt Nam
hiện còn quá nhỏ, ít trái phiếu của DN giao
dịch và niêm yết. Các DN khi cần huy động vốn
vẫn thường vay của ngân hàng, chưa xem trái
phiếu và vốn nhàn rỗi của nhà đầu tư cá nhân
là những kênh huy động vốn cho mình. Nhiều
DN vẫn thực hiện việc huy động vốn thông qua
các hoạt động vay ngắn hạn để đầu tư dài hạn,
mà chưa ý thức rằng các hoạt động đó làm gia
tăng đáng kể rủi ro cho chính DN. Chỉ một số ít
TÌMHƯỚNG PHÁT TRIỂNTHỊ TRƯỜNG
TRÁI PHIẾUDOANHNGHIỆP
ThS. NGUYỄN THANH NHÃ
- Học viện Ngân hàng
Nghị quyết 35/2016/NQ-CP của Chính phủ về hỗ trợ và phát triển doanh nghiệp đặt mục tiêu đến năm
2020 cả nước có ít nhất 1 triệu doanh nghiệp hoạt động. Để hiện thực hóa con số này, bài toán tìm nguồn
vốn cho doanh nghiệp phát triển đang đặt ra cấp bách. Thực tiễn này đòi hỏi cần có một kịch bản tổng thể
để phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp, vốn đang phát triển manh mún, thiếu chuyên nghiệp
như hiện tại. Yêu cầu này đang kỳ vọng sớm được hiện thực hóa, khi đề án phát triển thị trường trái phiếu
doanh nghiệp bài bản đang được Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước xây
dựng trình Bộ Tài chính xem xét ban hành.
•
Từ khóa: Trái phiếu, doanh nghiệp, thị trường vốn, chứng khoán.
TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP
