TÀI CHÍNH -
Tháng 6/2016
17
Cần làm gì để ngành Cà phê hội nhập?
Một là,
cần đẩy mạnh liên kết, xây dựng vùng
sản xuất cà phê chất lượng cao và có chứng nhận
làm nguyên liệu phục vụ cho chế biến. Mỗi doanh
nghiệp (DN) khi chế biến, bảo quản cà phê phải
phối hợp với địa phương tìm vùng sản xuất cà phê
nguyên liệu ổn định và lâu dài, từ đó đầu tư và ký
hợp đồng thu mua sản phẩm. Sản phẩm cà phê
nhân hoặc sau này chế biến thành cà phê tiêu dùng
có thể dễ dàng truy nguyên nguồn gốc. Bên cạnh
đó, ngành Cà phê cần tăng cường hoạt động xúc
tiến thương mại, mở rộng thị trường; đồng thời,
nhanh chóng cải thiện phương thức mua bán cà
phê nhân qua sàn giao dịch với giá có lợi cho DN
Việt Nam.
Hai là,
cần đẩy mạnh áp dụng các tiến bộ khoa
học, kỹ thuật mới, sử dụng giống mới cho năng suất
cao, áp dụng những quy trình canh tác tiên tiến vào
sản xuất nông nghiệp, như: Phòng trừ sâu bệnh
tổng hợp (IPM), thực hành nông nghiệp tốt (GAP),
thực hành chế biến tốt (GMP) và mở rộng diện tích
trồng cà phê theo Chứng chỉ 4C (dấu hiệu tin cậy
về chất lượng của cà phê đại trà), Utz Certified
(đảm bảo tính truy nguyên xác định nguồn gốc của
lô hàng, chế độ tiền thưởng qua thương lượng từ
0,01 đến 0,10 USD/lb) và Rainforest Alliance (đổi
mới cách thực hành sử dụng đất, buôn bán và cách
hành xử của người tiêu dùng) để nâng cao chất
lượng cà phê, thân thiện với môi trường và phát
triển bền vững ngành Cà phê. Bên cạnh đó, cần
phô biên ap dung tiên bô tươi nươc tiêt kiêm, đây
manh mô hinh liên kêt công tư (PPP), Nha nươc,
doanh nghiêp va ngươi trông ca phê cung tham gia
vao chuôi gia tri.
Ba là,
cần xây dựng thương hiệu quốc gia cà phê
Việt Nam, các thương hiệu mạnh của các DN. Để xây
dựng được thương hiệu Việt Nam thành công, chúng
ta phải có các sản phẩm cà phê thật tốt. Cần ban hành
quy định kiểm soát chất lượng cà phê trước khi xuất
khẩu để nâng cao chất lượng cà phê Việt Nam.
Bốn là,
thời gian tới, cần tăng cường quảng bá sản
phẩm cà phê Việt Nam trên các mạng thông tin, tổ
chức triển lãm trong và ngoài nước để thu hút người
tiêu dùng và tìm kiếm thị trường.
Tài liệu tham khảo:
1. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn: Báo cáo kết quả thực hiện kế hoạch của
ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn các năm từ 2010-2015;
2. Tổng cục Hải quan (các năm2005-2015). Sơ bộ tình hình xuất, nhập khẩu hàng
hóa của Việt Nam;
3. Trang điện tử: moit.gov.vn giacaphe.com; vicofa.org.vn…
lượng lần lượt là 14,3% và 11,7%, tiếp theo là Tây Ban
Nha, Italia, Nhật Bản chiếm thị phần lần lượt là 8,8%,
7,9% và 6,3%. Tổng lượng nhập khẩu cà phê Việt Nam
của 20 thị trường lớn nhất đạt gần 1,1 triệu tấn, chiếm
80,8% tổng lượng nhập khẩu của các thị trường với
kim ngạch 2,2 tỷ USD.
Tham gia vào Hiệp định TPP, ngành Cà phê Việt
Nam sẽ có những cơ hội để xuất khẩu, đồng thời cũng
gặp không ít thách thức.
Về cơ hội:
Hiện nay, trong các nước thành viên
TPP, 2 quốc gia áp dụng mức thuế nhập khẩu cà phê
Việt Nam lớn làMexico (20%) và Peru (11%). Như vậy,
khi tham gia TPP, cà phê Việt Nam khi xuất khẩu vào
hai thị trường này có cơ hội giảm thuế còn 0%.
Bên cạnh đó, khi tham gia Hiệp định TPP, với việc
dần xóa bỏ bảo hộ nông nghiệp khả năng thu hút đầu
tư và khoa học công nghệ của Việt Nam sẽ được nâng
lên, nhiều nhà đầu tư nước ngoài có khoa học công
nghệ hiện đại rất có thể sẽ đầu tư xây dựng mới các
nhà máy chế biến cà phê tiêu dùng (cà phê bột, cà
phê hòa tan…) để tạo ra các sản phẩm đa dạng, chất
lượng cao đảm bảo an toàn thực phẩm và đáp ứng
tốt thị hiếu người tiêu dùng không chỉ trong khối mà
còn người tiêu dùng trên phạm vi toàn cầu. Hiện tại,
Việt Nam đang khuyến khích các nhà đầu tư trong và
ngoài nước xây dựng mới nhà máy chế biến cà phê
tiêu dùng (cà phê bột, cà phê hòa tan) với công nghệ
thiết bị hiện đại, sản phẩm đa dạng, chất lượng cao
đảm bảo an toàn thực phẩm và đáp ứng tốt thị hiếu
người tiêu dùng.
Ngoài ra, khi Hiệp định TPP có hiệu lực nông dân
trồng cà phê tại các tỉnh Đắk Lắk, Lâm Đồng, Đắk
Nông, Gia Lai sẽ có điều kiện tham gia vào các chuỗi
cung cấp cà phê toàn cầu, cải thiện thu nhập, nâng cao
mức sống.
Về thách thức:
Hiện nay, diện tích vườn cây cà
phê 20 năm sản lượng thấp (cà phê lâu năm) chiếm
tới khoảng 30% trên tổng diện tích. Số diện tích
này cho năng suất ngày càng giảm dần. Nêu tai
canh châm, nguy cơ Viêt Nam se mât vi tri nươc
san xuât ca phê nhân lơn thư hai thê giơi. Hơn nữa,
trong điều kiện hội nhập hiện nay, người tiêu thụ
cà phê đòi hỏi sản phẩm phải có xuất xứ rõ ràng
và phải có giấy chứng nhận. Tuy nhiên, ở Việt Nam
thực hiện đăng ký chỉ dẫn địa lý và cấp giấy chứng
nhận còn hạn chế. Cùng với đó, tình trạng người
dân lạm dụng bón phân hóa học, phun thuốc bảo
vệ thực vật, tưới nước với lượng lớn… để đạt được
năng suất tối đa, không những làm cho cây cà phê
nhanh chóng bị kiệt sức, sớm già cỗi mà còn làm
cho môi trường đất bị ô nhiễm nghiêm trọng, phát
sinh nhiều loại sâu bệnh.
