TÀI CHÍNH -
Tháng 6/2016
21
chỉ quy định cơ quan Hải quan có thẩm quyền xử phạt
trong hoạt động quá cảnh, nhập khẩu hàng hóa; pháp
luật hải quan cũng chưa quy định về quy trình xử lý đối
với trường hợp này. Do đó, khi phát sinh vụ việc xâm
phạmquyền SHTT, cơ quan Hải quan địa phương lúng
túng trong khâu xử lý và đa số phải xin ý kiến chỉ đạo
của Tổng cục Hải quan. Điển hình là vụ xuất khẩu 1.200
thùng Bánh ChocoPie 168, 336 trị giá khoảng 600 triệu
đồng của Công ty TNHH chế biến thực phẩm và bánh
kẹo PhạmNguyên do Chi cục Hải quan cửa khẩu Cảng
Sài Gòn khu vực I TP. Hồ Chí Minh ra quyết định tạm
dừng làm thủ tục hải quan ngày 13/01/2016. Viện Khoa
học SHTT đã có kết luận có yếu tố xâmphạmquyền đối
với nhãn hiệu được bảo hộ theo Giấy chứng nhận đăng
ký số 1695; 23610; 29923 của Orion Corporation, nhưng
do pháp luật giới hạn về thẩm quyền xử lý vi phạm
đối với hành vi xuất khẩu hàng hóa xâm phạm quyền
SHTT, nên Hải quan TP. Hồ Chí Minh có văn bản xin
ý kiến của Tổng cục Hải quan theo hai hướng: (1) Cục
không lập biên bản mà báo cáo vụ việc đến UBND
Thành phố để chỉ đạo Chi cục Quản lý thị trường phối
hợp kiểm tra xử lý hoặc (2) Cục lập biên bản vi phạm
hành chính trong lĩnh vực Hải quan rồi chuyển UBND
Thành phố xử lý theo thẩm quyền.
Quy định tại Điều 59.1 Hiệp định về các khía cạnh
liên quan tới thương mại của quyền sở hữu trí tuệ
(TRIPs) quy định “Với điều kiện không làm ảnh hưởng
tới các quyền khiếu kiện dành cho chủ thể quyền và
quyền của bị đơn được yêu cầu cơ quan xét xử xem xét
lại vụ việc, các cơ quan có thẩm quyền phải có quyền
Các quy định thực thi quyền sở hữu trí tuệ
chưa thống nhất
Thời gian qua, Việt Namđã thamgia nhiều camkết
về sở hữu trí tuệ (SHTT) khi hội nhập, tuy nhiên, các
quy định liên quan đến thực thi quyền SHTT tại biên
giới giữa pháp luật Việt Nam với các Hiệp định mà
Việt Nam là thành viên, giữa Luật SHTT với Luật Hải
quan và các văn bản hướng dẫn thi hành chưa thống
nhất làm ảnh hưởng đến hoạt động này. Cụ thể:
Thứ nhất,
Điều 200.4. Luật SHTT quy định “Việc áp
dụng biện pháp kiểm soát hàng hoá xuất, nhập khẩu
(XNK) liên quan đến SHTT thuộc thẩm quyền của cơ
quan hải quan”. TừĐiều 73 đếnĐiều 76 Luật Hải quan
2014 và Thông tư 13/2015/TT-BTC ngày 30/01/2015 của
Bộ Tài chính quy định về kiểm tra, giám sát, tạm dừng
làm thủ tục hải quan đối với hàng hóa XNK có yêu
cầu bảo vệ quyền SHTT cũng quy định cụ thể về các
biện pháp thực thi quyền SHTT tại biên giới. Theo đó,
các biện pháp kiểm soát hàng hoá xuất khẩu, nhập
khẩu liên quan đến SHTT bao gồm: Tạm dừng làm
thủ tục hải quan đối với hàng hóa bị nghi ngờ xâm
phạm quyền SHTT; Kiểm tra, giám sát để phát hiện
hàng hoá có dấu hiệu xâm phạm quyền SHTT. Như
vậy, Luật SHTT và Luật Hải quan 2014 đều quy định
việc kiểm soát cả hàng hóa nhập khẩu và hàng hóa
xuất khẩu có liên quan đến SHTT thuộc thẩm quyền
của cơ quan Hải quan.
Tuy nhiên, tại Điều 15.4 Nghị định 99/2013/NĐ-CP
ngày 29/8/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi
phạm hành chính trong lĩnh vực sở hữu công nghiệp
NHỮNGBẤTCẬPTRONGXỬLÝHÀNGHÓAXUẤTNHẬPKHẨU
XÂMPHẠMQUYỀN SỞHỮUTRÍ TUỆ
NGUYỄN THỊ HUỆ
- Cục Hải quan tỉnh Quảng Trị
Thực thi các biện pháp kiểm soát đối với hàng hóa xuất, nhập khẩu liên quan đến sở hữu trí tuệ được pháp
luật Việt Nam quy định khá chi tiết, là cơ sở pháp lý quan trọng để cơ quan Hải quan tiến hành kiểm tra,
giám sát, tạm dừng làm thủ tục hải quan và xử lý hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Tuy nhiên, các
quy định liên quan đến thực thi quyền sở hữu trí tuệ tại biên giới giữa pháp luật Việt Nam với các Hiệp
định mà Việt Nam là thành viên, giữa Luật Sở hữu trí tuệ với Luật Hải quan và các văn bản hướng dẫn thi
hành chưa thống nhất, làm ảnh hưởng đến tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động xuất nhập khẩu, chủ thể
quyền sở hữu trí tuệ, khó khăn trong xử lý các hành vi vi phạm. Bài viết đưa ra những bất cập và kiến nghị
một số đề xuất giải quyết thực trạng này.
•
Từ khóa: Hàng hóa, xuất nhập khẩu, sở hữu trí tuệ.
