42
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
lao động, chết. Như vậy, lợi ích của đối tượng tham
gia BHXH gắn với đối tượng của BHXH. Nói cách
khác, người tham gia BHXH sẽ có nhiều thông tin
hơn về đối tượng bảo hiểm hơn là cơ quan BHXH.
Cơ quan BHXH thiếu thông tin về đối tượng
thuộc diện tham gia và đối tượng bảo hiểm là một
trong những nguyên nhân cơ bản dẫn đến thực
trạng hiện nay DN không tham gia BHXH; tham
gia không đầy đủ cho tổng số lao động hiện có của
DN thuộc đối tượng phải tham gia BHXH bắt buộc;
hoặc tham gia với mức lương làm căn cứ đóng
BHXH thấp hơn mức lương thực trả cho người lao
động. Theo quy định được áp dụng trước ngày
1/1/2016, tiền lương đóng BHXH đối với người
lao động thực hiện chế độ tiền lương do người sử
dụng lao động quyết định là mức tiền lương, tiền
công ghi trong hợp đồng lao động, không bao gồm
các khoản phụ cấp. Vì vậy, trong thực tế, các DN
đã lợi dụng quy định này bằng cách hạ thấp tiền
lương ghi trong hợp đồng lao động, bổ sung thêm
các khoản phụ cấp và trợ cấp; hoặc tăng các khoản
phụ cấp chưa tính đóng BHXH theo quy định của
Luật BHXH 2014...
- Thiếu cơ sở dữ liệu tập trung về người tham
gia BHXH. Ở cấp quản lý vĩ mô, cơ quan BHXH
chưa có cơ sở dữ liệu tập trung toàn quốc. Dữ
liệu cần thiết để quản lý bao gồm quá trình tham
gia, sổ BHXH và xét hưởng BHXH, chi trả chế độ
BHXH còn phân tán ở các địa phương trong khi
người lao động thường xuyên di chuyển, biến
động. Điều này dẫn đến tình trạng người lao động
trục lợi Quỹ BHXH dưới nhiều hình thức khác
nhau như làm nhiều sổ BHXH và đề nghị hưởng
ứng ở nhiều địa phương...
- Thiếu sự liên kết giữa các ban ngành liên
Bất đối xứng thông tin
trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội
Một là,
cơ quan bảo hiểm xã hội (BHXH) thiếu
thông tin về đối tượng tham gia BHXH.
- Chưa xác định thông tin chính xác về đối
tượng thuộc diện tham gia BHXH và đối tượng
của BHXH. Đối tượng tham gia BHXH bao gồm
người lao động và người sử dụng lao động. Đối
tượng được bảo hiểm là thu nhập của người lao
động bị giảm, mất khi xảy ra các rủi ro trong quá
trình lao động như ốm đau, sinh con, tai nạn lao
động - bệnh nghề nghiệp, mất việc làm, hết tuổi
Lý thuyết bất đối xứngthôngtin
trong lĩnhvực bảohiểmxãhội
ThS. Mai Thị Dung, ThS. Lê Thị Xuân Hương
- Đại học Lao động- Xã hội
Vấn đề bất đối xứng thông tin là khái niệmmô tả tình huống trong đó những người tham gia tương tác
trên thị trường nắm được những thông tin khác nhau về giá trị hoặc chất lượng của một tài sản hay dịch
vụ đang được giao dịch trên thị trường. Nói cách khác, đó là trạng thái mất cân bằng trong cơ cấu thông
tin giữa các chủ thể giao dịch có mức độ nắm giữ thông tin không ngang nhau. Vậy trong lĩnh vực bảo
hiểm xã hội, có xảy ra bất đối xứng thông tin không? Biện pháp tương ứng để giảm tình trạng bất đối
xứng thông tin trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội là gì?
Từ khoá: Bảo hiểm xã hội, bất cân xứng thông tin, thị trường, tiền lương
Ngày nhận bài: 01/01/2017
Ngày chuyển phản biện: 06/01/2017
Ngày nhận phản biện: 15/01/2017
Ngày chấp nhận đăng: 04/02/2017
Information asymmetry problem is a
situation where interacting participants in
the market hold different information on value
or quality of a certain property or service
being traded. In other words, it is a state of
imbalance in structure of information among
trade entities with unequal information. The
question is, is there information asymmetry
in the field of social security? And what is
the corresponding measeure is to reduce
information asymmetry?
Keyword: Social security, asymmetric
information, market, wages
