TÀI CHÍNH -
Tháng 3/2015
75
Toàn cảnh hoạt động M&A ngân hàng
Trên thế giới đã chứng kiến nhiều cuộc M&A
giữa các ngân hàng lớn như JP Morgan Chase
mua Bank One (năm 2004) và mua Bear Tearn
(năm 2008), Barclas PLC mua ANB Amro (năm
2007), Mitsubishi Tokyo Financial Group mua UFJ
Holding (năm 2005), Bank of America mua lại Fleet
Boston Financial (năm 2003)… Điều này cho thấy,
M&A ngân hàng đã và đang trở thành một xu
hướng trong bối cảnh hội nhập kinh tế và toàn cầu
hóa.
Tại Việt Nam, M&A ngân hàng bắt đầu diễn ra
vào năm 1997, khi Ngân hàng Nhà nước (NHNN)
triển khai Đề án “Chấn chỉnh và sắp xếp lại các ngân
hàng thương mại cổ phần (NHTMCP) Việt Nam”
đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết
định số 212/1999/QĐ-TTg ngày 29/10/1999 và Quyết
định số 241/1998/QĐ-NHNN của NHNN về sáp
nhập, hợp nhất, mua lại tổ chức tín dụng (TCTD).
Tuy nhiên, ở giai đoạn khởi điểm của M&A, dễ
dàng nhận thấy, số lượng thương vụ còn rất ít và
mang tính chất bắt buộc nhiều hơn tự nguyện và
chủ yếu theo chỉ đạo của NHNN nhằm mục đích
nâng cao năng lực cạnh tranh của hệ thống NHTM.
Khi Việt Nam chính thức gia nhập Tổ chức
Thương mại thế giới (WTO) năm 2007, lĩnh vực
ngân hàng của Việt Nam dần mở cửa. Theo cam
kết gia nhập WTO, Việt Nam cho phép ngân hàng
nước ngoài thành lập ngân hàng con 100% vốn từ
ngày 1/4/2007 và đến nay đã có 5 ngân hàng loại
này được thành lập gồm: ANZ Việt Nam, Deutsche
Việt Nam, Citibank Việt Nam, HSBC Việt Nam và
Standard Chartered. Điều này cho thấy được tiềm
năng, cơ hội và sự hội nhập của kinh tế Việt Nam
nói chung và thị trường tài chính Việt Nam nói
riêng là rất lớn và được thế giới quan tâm đầu tư.
Đây cũng là động lực giúp cho sự cạnh tranh và
phát triển của hệ thống ngân hàng Việt Nam, thu
hút vốn nước ngoài vào Việt Nam. Do đó, việc sử
dụng đầu tư thông qua hình thức M&A sẽ là một
trong những biện pháp để tham gia vào thị trường
tiền tệ và ngân hàng Việt Nam của các nhà đầu tư
nước ngoài.
Kể từ khi Luật Đầu tư nước ngoài (năm 2005),
Luật Doanh nghiệp (năm 2005), Luật Chứng khoán
(năm 2006) có hiệu lực, hoạt động M&A ngân hàng
GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNGHOẠT ĐỘNGM&ANGÂNHÀNG
TẠIVIỆTNAM
ThS. NGUYỄN TRUNG DŨNG -
Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam
Hoạt động mua bán và sáp nhập (M&A) ngân hàng tại Việt Nam thời gian gần đây đã trở
nên phổ biến. Tuy nhiên, số lượng, giá trị, tính chất thương vụ…nói chung vẫn còn khiêm
tốn. Từ thực tiễn, bài viết đề xuất các giải pháp góp phần đưa hoạt động M&A ngân hàng
ngày càng hiệu quả.
BẢNG 1: MỘT SỐ THƯƠNG VỤ SÁP NHẬP ĐIỂN HÌNH
GIAI ĐOẠN 1997 – 2004
Năm Ngân hàng thu mua
Ngân hàng mục tiêu
1997
NHTMCP Phương Nam NHTMCP Đồng Tháp
1999
NHTMCP Phương Nam NHTMCP Đại Nam
2000
NHTMCP Phương Nam Quỹ Tín dụng nhân dân Định
Công Thanh Trì, Hà Nội
2001
NHTMCP Phương Nam NHTMCP Châu Phú
2001
NHTMCP Đông Á
NHTMCP Tứ Giác Long Xuyên
2002
NHTMCP Sài Gòn
Thương Tín
NHTMCP Thạnh Thắng
2003
NHTMCP Đà Nẵng
Công ty Tài chính Sài Gòn
SFC thành lập NHTMCP Việt Á
2003
NHTMCP Phương Nam NHTMCP Nông thôn Cái sắn
2003
NHTMCP Phương Đông NHTMCP Nông thôn Tây Đô
2003
Ngân hàng Đầu tư và
Phát triển Việt Nam
Ngân hàng Nam Đô
2004
Ngân hàng Đông Á NHTMCP Nông thôn Tân Hiệp
Nguồn: Tác giả tổng thợp
