TÀI CHÍNH -
Tháng 3/2015
67
Kinh nghiệm từ một số nước
Australia:
Đầu những năm 1990, Chính phủ Australia đã
giới thiệu Mô hình tài trợ tương đối để trang trải các
chi phí cho giáo dục đại học. Theo mô hình này, việc
phân bổ kinh phí được phân chia giữa hoạt động
giảng dạy và nghiên cứu khoa học, chủ yếu trên cơ
sở số lượng sinh viên, trong đó 94% tổng kinh phí
được phân bổ theo số lượng giờ dạy và 6% dựa trên
hiệu suất của hoạt động nghiên cứu và giám sát sinh
viên sau đại học.
Ngoài kinh phí của Chính phủ, học phí là nguồn
đóng góp quan trọng cho các trường đại học của
Australia. Hình thức tài trợ tư nhân bắt buộc này
gắn liền với các chính sách tài chính của Chính phủ
thông qua Chương trình đóng góp giáo dục đại học
với mục đích chính là tăng tuyển sinh sinh viên,
nhưng đồng thời cố gắng giảm thiểu số tiền nộp
thuế. Chương trình này đã đóng góp vào nguồn thu
cho Chính phủ khoảng 13 tỷ USD để giảm bớt việc
sử dụng tiền nộp thuế tài trợ cho các trường đại học.
Để nâng cao hiệu quả thực hiện các chính sách này,
chương trình Cho vay giáo dục đại học đã được giới
thiệu dành cho những sinh viên gặp khó khăn có
tham gia thực hiện chương trình đóng góp giáo dục
đại học…
Ngoài ra, Chính phủ Australia còn thành lập
Quỹ thực hiện học tập và giảng dạy vào năm 2003.
Mục đích của quỹ này là để ủng hộ, tài trợ cho các
hoạt động học tập và giảng dạy của các trường đại
học có kết quả xuất sắc. Quỹ này phân bổ dựa trên
hiệu suất hoạt động của các trường đại học căn cứ
vào các thước đo phản ánh hiệu quả trong giảng dạy
và học tập, bao gồm: (1) việc làm; (2) nghiên cứu; (3)
các kỹ năng chung; (4) giảng dạy tốt; (5) sự hài lòng
tổng thể; (6) tiến bộ; (7) tỷ lệ duy trì…
Đáng chú ý, Chính phủ Australia đã đặc biệt chú
trọng đầu tư cho hoạt động nghiên cứu thông qua
Hệ thống chuyển đổi giáo dục đại học của nước này.
Hệ thống này cam kết sẽ cung cấp các nghiên cứu
mới bao gồm: Các nghiên cứu xuất sắc trong các
trường đại học, tham gia nghiên cứu chung, mạng
lưới hợp tác nghiên cứu tại Australia. Các khoản tài
trợ dành cho nghiên cứu từ Chính phủ Australia
được chia thành hai loại: tài trợ dự án trực tiếp và tài
trợ theo gói ngân sách. Nguồn phân bổ chủ yếu dựa
trên số lượng sinh viên tuyển sinh. Có 5 gói ngân
sách dành cho các trường đại học ở Australia, bao
gồm: (1) hỗ trợ các tổ chức đào tạo; (2) hỗ trợ đào tạo
và nghiên cứu; (3) hỗ trợ hạ tầng nghiên cứu; (4) học
bổng sau đại học; (5) đề án bảo vệ khu vực.
Năm 2012, Chính phủ Australia bắt đầu giảm
dần nguồn kinh phí tài trợ cho các trường đại học.
THUHÚT KINHPHÍ TÀI TRỢ CHOGIÁODỤC ĐẠI HỌC:
NHÌNTỪCÁCNƯỚCPHÁTTRIỂNTRÊNTHẾGIỚI
ThS. LÊ THỊ MINH NGỌC
- Học viện Ngân hàng
Việt Nam là một trong những nước đang phát triển thiếu hụt các nguồn lực để phát triển
giáo dục đại học, đặc biệt là nguồn lực tài chính. Do đó, nghiên cứu kinh nghiệm thu hút
kinh phí tài trợ của các nước phát triển trên thế giới để vận dụng vào điều kiện cụ thể của
Việt Nam là rất cần thiết trong bối cảnh hội nhập hiện nay.
HÌNH 1: NGUỒN TÀI TRỢ CHO GIÁO DỤC ĐẠI HỌC AUSTRALIA
Nguồn: Bộ Giáo dục, Nhân dụng và Quan hệ Công sở Australia- DEEWR (2009)
