70
DIỄN ĐÀN KHOA HỌC
Nguồn nhân lực hải quan
với quá trình hội nhập kinh tế
Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam đang hội
nhập sâu rộng với kinh tế thế giới, để đáp ứng công
cuộc cải cách, đổi mới thủ tục hành chính trong lĩnh
vực công, ngành Hải quan đóng một vai trò rất quan
trọng trong việc thực hiện cơ chế một cửa quốc gia.
- Hải quan là cơ quan quản lý nhà nước về hoạt động xuất
nhập khẩu và phục vụ chính sách đối ngoại của đất nước:
Địa bàn hoạt động của hải quan bao gồm các khu
vực cửa khẩu đường bộ, ga đường sắt liên vận quốc
tế, cảng biển quốc tế, cảng sông quốc tế, cảng hàng
không dân dụng quốc tế, các địa điểm làm thủ tục hải
quan ngoài cửa khẩu, khu chế xuất, kho ngoại quan,
kho bảo thuế... Trong địa bàn hoạt động của hải quan,
cơ quan hải quan chịu trách nhiệm kiểm tra, giám sát,
kiểm soát đối với hàng hóa, phương tiện vận tải.
- Hải quan là nhân tố quyết định hội nhập kinh tế quốc
tế của quốc gia:
Hiện nay, theo lộ trình hội nhập, nước ta phải thực
hiện cơ chế mở cửa hoàn toàn kinh tế. Khi đã mở cửa
nền kinh tế thì lực lượng hải quan càng phải được
nâng cao cả về thể lực, trí lực, kỹ năng… Trình độ cán
bộ hải quan ngày càng cao thì càng phát huy được
tiềm năng ứng dụng công nghệ vào hoạt động xuất
nhâp khẩu, phát triển kinh tế.
- Hải quan là lực lượng góp phần bảo vệ an ninh quốc gia:
Do tính chất phức tạp, đa dạng của hoạt động
ngành Hải quan, vừa là cơ quan quản lý nhà nước,
vừa là cơ quan kiểm soát chống buôn lậu và gian lận
thương mại, là cơ quan phục vụ cung cấp các dịch vụ
công cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu nên đòi hỏi
công chức hải quan vừa có trình độ am hiểu sâu về
nghiệp vụ từ thông quan hàng hóa, kiểm soát chống
buôn lậu, xử lý vi phạm trong lĩnh vực hải quan, kiểm
tra sau thông quan, thanh tra thuế…
Những công việc như trên đòi hỏi cán bộ, công
chức hải quan mọi lúc, mọi nơi phải thích nghi và xử
lý được tình huống; khi thì là người kiểm soát, quản lý,
khi thì là người chấp hành, phục vụ và phải luôn thực
hiện văn minh, thanh lịch, hiểu biết trong giao tiếp và
ứng xử. Do đặc thù trên, khi một công chức mới tốt
nghiệp đại học được tuyển dụng vào làm việc tại cơ
quan hải quan cấp cơ sở cũng đòi hỏi có thời gian tập
sự và được đào tạo thêm về nghiệp vụ hải quan mới
có thể thực hiện được nhiệm vụ.
Nâng cao chất lượng nhân lực hải quan
Đảm bảo sự tuân thủ pháp luật của doanh nghiệp
Hiệu lực của Hải quan Việt Nam là việc hải quan
đảm bảo sự tuân thủ pháp luật của các doanh nghiệp
xuất nhập khẩu. Những doanh nghiệp chấp hành tốt
pháp luật sẽ được ưu tiên trong quá trình làm thủ tục
hải quan, được miễn kiểm tra thực tế hàng hóa trong
quá trình thông quan hàng hóa. Ngược lại, những
doanh nghiệp vi phạm pháp luật sẽ bị xử lý nghiêm
minh và áp dụng các biện pháp cưỡng chế trong quá
trình làm thủ tục hải quan. Điều đó đòi hỏi bên cạnh
việc xây dựng các chế tài thì trình độ nhân lực về quản
lý rủi ro, về pháp luật phải được nâng cao.
Hiệu quả hoạt động một tổ chức chính là việc thực
hiện các hoạt động của tổ chức đạt hiệu quả cao nhất
với nguồn lực hợp lý. Hiệu quả hoạt động của Hải
quan Việt Nam chính là việc xây dựng bộ máy tinh
gọn, các thủ tục hải quan được cải cách theo hướng
đơn giản, gọn nhẹ, nhanh chóng, thời gian thông
quan hàng hóa được rút ngắn lại. Quản lý hải quan
thay đổi từ hải quan truyền thống nặng về giám sát
kiểm tra thực tế hàng hóa sang hải quan hiện đại với
việc áp dụng khai hải quan từ xa, hải quan điện tử,
sử dụng máy móc trang thiết bị hiện đại vào kiểm tra
NÂNG CAO CHẤT LƯỢNGNGUỒNNHÂN LỰC HẢI QUAN
ThS. HUỲNH THANH BÌNH -
Cục Hải quan tỉnh Đồng Nai
Với việc Cộng đồng kinh tế ASEAN được thành lập, Chính phủ các quốc gia thuộc ASEAN sẽ
phải chú trọng thực hiện cải cách chính sách phát triển nguồn nhân lực. Bài viết đề cập đến
những nhân tố đóng góp vào sự thúc đẩy cải cách chính sách phát triển nguồn nhân lực
chất lượng trong ngành Hải quan Việt Nam.
