62
KINH TẾ - TÀI CHÍNH QUỐC TẾ
Căn cứ kế hoạch sử dụng đất (được thông báo
trước 2 năm), Nhà nước thực hiện thoả thuận với
người sở hữu khu đất đó (trong trường hợp đất thuộc
tư nhân sở hữu) theo giá thị trường (nội dung thoả
thuận được thông báo công khai) theo trình tự sau:
- Nhà nước gửi thư cho chủ đất thông báo về việc
có chủ trương mua đất (một phần hoặc toàn bộ);
cơ quan được giao thu hồi đất, bồi thường, di dân,
giải phóng mặt bằng có trách nhiệm thuê Công ty
thẩm định giá độc lập để thẩm định giá từng khu đất
trong phạm vi thu hồi đảm bảo đúng giá thị trường
rồi thẩm định lại giá... Sau khi có kết quả, 02 bên tiến
hành thoả thuận: nếu thống nhất thì cơ quan được
giao thu hồi đất trả tiền cho chủ đất rồi thực hiện
bàn giao.
- Nếu 02 bên không thống nhất thì tiếp tục thực
hiện đàm phán tiếp trong vòng 6 tháng; trong trường
hợp không thoả thuận được thì sau thời hạn 6 tháng
Cục trưởng Cục Đường bộ có quyết định cưỡng chế
gửi cho chủ đất để thông báo; sau 90 ngày nếu chủ
đất không tự nguyện di dời thì chính quyền sẽ thực
hiện cưỡng chế.
- Trong quá trình thực hiện cưỡng chế, nếu chủ
đất không đồng ý với quyết định cưỡng chế thì có
quyền kháng nghị lên toà án của bang và vùng lãnh
thổ; Toà án bang và vùng lãnh thổ sẽ ra quyết định
cuối cùng về mức giá bồi thường. Sau nhiều năm
thực hiện thì có khoảng 95% giải phóng mặt bằng
thực hiện theo hình thức hợp tác thoả thuận giữa 2
bên, còn 5% phải thực hiện cưỡng chế (trong đó có
2% khiếu kiện ra Toà án Liên bang và vùng lãnh thổ
để phân xử).
Hàn Quốc
Hàn Quốc có tổng chiều dài các tuyến đường bộ là
104.000 km, trong đó 3.878 km đường cao tốc do Nhà
nước đầu tư; 280 km là đường cao tốc do tư nhân đầu
tư, 13.000 kmđường tỉnh lộ do Bộ Đất đai - Giao thông
- Hàng hải quản lý; phần còn lại là đường quốc lộ.
Thứ nhất,
quản lý và phát triển hạ tầng giao thông
đường bộ
- Tổng công ty đường bộ là cơ quan chuyên ngành
về kỹ thuật giao thông, là doanh nghiệp 100% vốn
nhà nước; có nhiệm vụ lập kế hoạch thực hiện duy
tu, bảo dưỡng các tuyến đường bộ, quản lý các trạm
nghỉ, các cây xăng, kết nối các đường cao tốc và điều
hành cơ quan nghiên cứu về giao thông. Hiện Tổng
công ty đang quản lý trên toàn tuyến đường bộ với
160 trạm nghỉ và cây xăng, riêng cây xăng công ty ủy
quyền cho doanh nghiệp khác quản lý và khai thác.
- Về phát triển đường bộ: Tổng công ty có trách
nhiệm xây dựng kế hoạch phát triển đường bộ (xu
thế hiện nay chủ yếu là xây dựng đường cao tốc).
Để thực hiện dự án phát triển đường cao tốc, ở Hàn
Quốc, Chính phủ hỗ trợ 50% tổng mức đầu tư và
Tổng công ty bỏ 50% tổng mức đầu tư. Nguồn vốn
đầu tư do Chính phủ hỗ trợ được sử dụng để chi trả
cho việc mua đất, bồi thường giải phóng mặt bằng
để thực hiện dự án (bao gồm cả đất xây dựng đường,
đất xây trạm nghỉ, cây xăng) và kinh phí đầu tư xây
dựng tuyến đường. Đối với trạm nghỉ và cây xăng,
Tổng công ty có trách nhiệm tự bỏ vốn đầu tư xây
dựng và khai thác, không tính vào tổng mức đầu tư
dự án.
Sau khi các tuyến đường cao tốc được Tổng công
ty triển khai xây dựng và hoàn thành, Tổng công ty
sẽ trực tiếp quản lý và thu phí. Năm 2009, doanh thu
của Tổng công ty là 35,5 triệu USD, trong đó nguồn
thu từ phí cầu đường là 26,8 triệu USD, khoản thu
khác là 8,7 triệu USD. Ngoài ra, phần kinh phí Chính
phủ hỗ trợ 50% nguồn vốn đầu tư tuyến đường cũng
được bổ sung tăng nguồn vốn của Tổng công ty. Toàn
bộ nguồn thu được từ khai thác tuyến đường bộ (thu
phí, thu khác) được tập trung vào một quỹ và được
sử dụng cho chi phí quản lý tuyến đường (như: duy
tu, bảo dưỡng, điều hành...), sử dụng cho việc nghiên
cứu và đầu tư xây dựng tuyến đường bộ (đường cao
tốc) mới.
Thứ hai,
quản lý và phát triển đường bộ cao tốc do
tư nhân đầu tư.
Hiện Bộ Đất đai - Giao thông - Hàng hải đưa ra kế
hoạch phát triển 9 đường cao tốc hướng Đông Tây với
chiều dài 6.000 km và 7 đường cao tốc hướng Nam
Bắc; mở rộng tuyến đường tàu điện ngầm, đường sắt
cao tốc. Tuy nhiên, kế hoạch này tuỳ thuộc ngân sách
nhà nước dành cho hạ tầng. Do ngân sách nhà nước
còn hạn chế, vì vậy Nhà nước tập trung thúc đẩy đầu
tư tư nhân phát triển đường cao tốc, đường tàu điện
ngầm, đường sắt cao tốc.
ỞHàn Quốc, đầu tư tư nhân trong lĩnh vực đường
bộ cao tốc chiếm tỷ trọng lớn (tỷ trọng đầu tư của
Nhà nước hiện chỉ chiếm 5,9%): Tư nhân đầu tư 15
đường bộ cao tốc, Nhà nước đầu tư 5 đường bộ cao
tốc (chủ yếu là các dự án có tính chất an sinh xã hội
như: đường cao tốc nối phía Nam, đường điều hoà
giao thông….). Tuy nhiên, việc lựa chọn nhà đầu tư
cá nhân có tiềm lực để thực hiện dự án đường bộ cao
tốc, đường tàu điện ngầm không nhiều.
Ví dụ: Dự án cầu Incheon dài 21,38 km do tư
nhân bỏ vốn đầu tư xây dựng nối TP. Seoul với sân
bay Incheon, với tổng mức vốn đầu tư 3.829 tỷ won.
Thời gian xây dựng từ 2005-2009, tuy nhiên giai đoạn
chuẩn bị xây dựng kéo dài từ năm 1999-2005. Dự án
xây dựng cầu Incheon hoàn thành giúp phát triển
