TÀI CHÍNH -
Tháng 6/2016
65
nước thành viên. Tập đoàn đa quốc gia, bất kể đến
từ quốc gia nào, nếu doanh thu lên trên 750 triệu
Euro, sẽ phải công bố các thông tin về doanh số, kế
toán và lợi nhuận. Lợi nhuận thu được ở quốc gia
nào sẽ phải nộp thuế ở ngay đó. Tất cả những thông
số này sẽ được các cơ quan thuế của các nước thành
viên EU chia sẻ cho nhau một cách tự động. Các
quốc gia cũng được yêu cầu phải tuân thủ một số
tiêu chuẩn tối thiểu trong việc xây dựng quy định
về thuế. Ngày 23/4, Bộ trưởng Tài chính các nước
thành viên EU đã nhất trí triển khai thêm một loạt
các biện pháp nhằm ngăn chặn tình trạng trốn thuế.
Trong số các biện pháp, các bộ trưởng EU đề xuất
lập một danh sách đen các “thiên đường trốn thuế”
mà các công dân và tập đoàn của châu Âu lợi dụng
để lách thuế, trốn thu trong thời gian ngắn tới.
Ngoài ra, các bộ trưởng cũng ủng hộ đề xuất
của các thành viên lớn gồm Anh, Pháp, Đức, Italy
và Tây Ban Nha về thiết lập cơ chế trao đổi dữ liệu,
thông tin về các chủ nhân thực sự của các công ty,
đồng thời thiết lập những quy định mới yêu cầu
các công ty lớn hoạt động tại châu Âu công khai
thu nhập từ các cơ sở của họ tại những nước thành
viên liên minh.
Sau khi vụ rò rỉ Hồ sơ Panama phơi bày, Anh
cùng với Pháp, Đức, Tây Ban Nha và Italy ngày
15/4 cũng đã công bố một số quy định mới về minh
bạch thuế để đối phó với vấn nạn trốn thuế, dự kiến
sẽ bắt đầu có hiệu lực từ tháng 1/2017. Theo đó, các
thông tin về chủ nhân thực sự của các công ty “vỏ
bọc,” hay còn gọi là các công ty “lá chắn” và các
quỹ tín thác hải ngoại, sẽ được chia sẻ một cách tự
động. Đây được coi là biện pháp đối phó với việc
các tổ chức và cá nhân trốn thuế và che giấu tài
sản ở những nơi được coi là “góc khuất” của hệ
thống tài chính. Những nước này cũng hối thúc các
nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới
(G20) chấm dứt việc giữ bí mật thông tin về các
công ty “ma” giúp tiếp tay cho hành vi trốn thuế.
Là quốc gia nằm trong tâm bão của hồ sơ Panama,
Anh tuyên bố sẽ hợp tác với các đối tác châu Âu để
xác định các cá nhân và tổ chức đứng đằng sau các
công ty “vỏ bọc” và các quỹ tín thác - thường được
sử dụng để trốn thuế, rửa tiền và tham nhũng.
Tài liệu tham khảo:
1. Cổng thông tin điện tử Chính phủ, 2016, châu Âu tuyên chiến với nạn
trốn thuế;
2. Đài Truyền hình Việt Nam, 2016 EU khởi động “cuộc chiến” chống trốn
thuế, chuyển giá;
3. ThS. Nguyễn Thị Hệ, 2013 châu Âu và vấn nạn trốn thuế, Đại học Kinh tế
Kỹ thuật Công nghiệp.
báo chính sách ưu đãi thuế của Chính phủ Bỉ dành
riêng cho 35 công ty đa quốc gia lớn tại đây là bất
hợp pháp, đồng thời yêu cầu các doanh nghiệp này
phải hoàn trả 700 triệu euro tiền thuế thất thoát...
Nỗ lực của châu Âu
Trong vài năm trở lại đây, các quốc gia châu Âu
đang phải tuyên chiến với vấn nạn trốn thuế bắt
nguồn từ những kẽ hở về pháp luật, khiến các nước
trong khối EU bị thất thu hàng nghìn tỷ Euro tiền
thuế mỗi năm. Ngày 22/5/2013, lãnh đạo các nước
thuộc EU đã nhóm họp tại Brussels (Bỉ) để bàn về
các biện pháp chống gian lận và trốn thuế trong
bối cảnh những tập đoàn kinh tế lớn như: Amazon,
Google, Starbucks và Apple bị cáo buộc trốn một
khoản tiền lớn giữa lúc tình hình kinh tế khó khăn.
Đồng thời đi đến thống nhất đẩy mạnh cuộc chiến
chống nạn trốn thuế khi thông qua kế hoạch thúc
đẩy tính minh bạch của hệ thống các ngân hàng
trong khu vực để chống lại các “thiên đường trốn
thuế”, gây thất thu hàng tỷ USD tiền thuế. Theo đó,
các bên sẽ cung cấp thông tin người gửi cho cơ quan
thuế vụ của các nước; trao đổi dữ liệu giữa các ngân
hàng về các tài khoản tiết kiệm cá nhân cũng như
tạo ra hệ thống tự động trao đổi dữ liệu về thuế…
Tháng 1/2016, Ủy ban châu Âu đã quyết định
khởi động cuộc chiến chống trốn thuế tại các tập
đoàn đa quốc gia bằng cách đưa ra Gói biện pháp
chống các hành động trốn thuế (ATAP), gồm nhiều
quy định, nhằm xây dựng một EU mạnh hơn và
hợp tác hơn trong cuộc chiến chống lại hành vi gian
lận thuế của các tập đoàn lớn. Tháng 3/2016, một
Hội nghị cấp Bộ trưởng đã được tổ chức để bàn
về giải pháp ngăn chặn tình trạng các công ty lớn
trốn tránh việc đóng góp phần thỏa đáng vào ngân
khố quốc gia, trong đó yêu cầu từ năm 2016, các tập
đoàn đa quốc gia phải công bố số liệu về doanh thu,
lợi nhuận và thuế cho các cơ quan thuế của từng
nước trong EU và những số liệu này sau đó sẽ được
trao đổi giữa 28 quốc gia thành viên của Khối.
Tuy nhiên, chỉ sau vụ Panama, châu Âu mới ý
thức được sự cấp bách của vấn đề và đã tích cực
hợp tác để thống nhất các biện pháp cần thiết, lấp
các lỗ hổng trong hệ thống pháp luật, hiện đang bị
các tập đoàn lớn lợi dụng để trốn thuế. Theo đó,
ngày 12/4, các biện pháp chống tình trạng gian lận
thuế của các tập đoàn đa quốc gia đã được Ủy ban
châu Âu trình Nghị viện châu Âu. Ủy ban châu Âu
cũng đã chỉ đạo các quốc gia thành viên phải công
bố các dữ liệu kế toán và thuế của các tập đoàn đa
quốc gia hoặc doanh số, lợi nhuận, ngưỡng trần tính
tiền thuế mà tập đoàn đa quốc gia phải nộp ở mỗi
